Wikipedia:Projekti Fjalori/D

Gjendeni në njëren nga vitrinat paraqitëse të përmbjatjeve të faqeve Wikipedia:Projekti Fjalori.

Wikipedia Projekti Fjalori				Wiktionary Shiko për: D , në Fjalorin e gjuhës shqipe
Ky projekt është pjesë ndihmese për redaktorët e Wikipedia, Enciklopedia e Lirë dhe shërben që të mblidhen shprehjet nga lëmi të ndryshme të folura në ditët e përditshme dhe pas pastrimit të barbarizmave barten tekë Fjalori i gjuhës shqipe. Vini Re! Ndër shprehjet dhe fjalët të shkruara më poshtë, ka dhe barbarizma dhe fjali që tregojnë për ndonjë veprim të caktuar dhe vetëm si të tilla e kanë kuptimin e plotë. Për këtë keni parasyshë që një shprehje përdoret në disa lëmi dhe shënimi i plotë i saj pas fjalës së parë - shërben për lidhje me kuptimin enciklopedik - është i mirëseardhur. P.sh. Akademia , Akademia e Shkencave, Akademia e Shkencave e Shqipërsë etj ...
Si funksionon? Shtypeni shkronjën pranë numrave rendorë të seksioeve (titujve) dhe shkruajeni fjalën në fushën që do të hapet. Shtypeni Kryej ndryshimet me këtë edhe është bërë futja në regjistër. Paraqitja e ndryshimit bëhet vetëvetiu, në disa fleta që përdoren për sortime sipas lëndëve dhe sipas shkronjave. Nëse dëshironi të shikoni ndryshimet e bëra në regjistrin e lëndës përkatëse kthehuni prapa. Kthimi nga ku keni bërë ndryshimin është i lehtë sepse në çdo fletë, lartë në anën e majtë (përfundi titullit të fletës) gjendet lidhja Wikipedia:Projekti Fjalori| pas së ciles pason lidhja për lëndën pjesë e së cilës është "shkronja" Nëse dëshironi të shikoni ndryshimet e bëra në regjistrin e shkronjës përkatëse ju nevojitet të gjeni shkronjën përkatëse në faqen Wikipedia:Projekti Fjalori aty gjendet regjistri i plotë.
Lexo :

Hape seksionin për germën :
A	B	C	Ç	D	Dh
E	E	F	G	Gj	H
I	J	K	L	Ll	M
N	Nj	O	P	Q	R
Rr	S	Sh	T	Th	U
V	X	Xh	Y	Z	Zh
Terminologji proesionale W
Udhëzime Shiko këtu për projektin Shiko diskutimet këtu për këtë faqe
Vitrinat e "Projekti Fjalori" sipas:
lëmive				ABC-së
Gjuhë dhe Letërsi Arkeologjia Arsimi Baleti Biznes Ekonomia Film Fizika Informatika Interneti Inxhenieria Judikatura Kimia Komunikacioni Kopshtaria Kuzhina Matematika Mitologjia Mjekësia Muzika Piktura Gjeografia				A B C Ç D Dh E E F G Gj H I J K L Ll M	N Nj O P Q R Rr S Sh T Th U V X Xh Y Z Zh
Lista nga kjo lëmi:
Lista tjera:
Papëve Radio Televizioneve Skulpturave Aparateve elektrike Aktorëve Biografive Drejtimeve muzikore Elementeve të ndërtimtaris Festave fetare Festave ndërkombëtare Filmave Filmave shqip Insekteve Kafëshve Këngëtarëve dhe grupeve shqiptare Librave Sporteve Video lojrave Automjeteve Motove kombëtare Lista e produkteve ushqimore Lista e programeve për PC Përvjetoreve historike Shfaqjeve teatrale Shteteve Teknologjive Universiteteve Bimëve Botuesve shqiptarë Emrave shqiptarë (f) Emrave shqiptarë (m) Festave Filmave Bibliotekave Lëmive Personalitetve shqiptare Shkrimtarëve shqiptar Wikipedias

Gjuhë dhe letërsi

D

• Dadaizëm-i
• Daktil-i
• Dedikim-i
• Dekadencë-a
• Detektive
• Dialektizëm-i
• Dialog-u
• Didaktike
• Dierezë-a
• Diletantizëm-i
• Dislogji-a
• Disonancë-a
• Distik-u
• Ditar-i
• Ditiramb-i
• Divan-i
• Dramaturg-u
• Dramaturgji-a
• Dramë-a
  • Drama zakonisht përbëhet nga tri ose pestë akte. Fazat e luajtjes së drames në thelbë përbëhet nga 1. Ekspozicioni (Tërheqja në ndodhinë dhe prezentimi i personazheve); 2. Ngritja (Nxemja dramatike e ngjarjes); 3. Pika kulminante (shpallosja e tërsishme e konfliktit); 4. Peripetia (Këthesa e ngjarjes në një drejtim të papritur) dhe 5. Zgjidhja (përfundimi i ngjarjes; në tragjedi: Katastrofa)
• Dymbëdhjetërrokësh-i
• Dhjetërrokësh-i

Folklorë

D

da lidh. ose; da... da..., ose... ose...

dadë ~a ef. shm. ~a

danam ~i

damlloset

dar

davë ~a ef. shm. ~

de

de

degerxhik

denedis

derecak ~u, i~ em. shm. ~ë

derexhe ~xhja ef. shm. ~

desh

dërshej (dershe)

dickanaten

dilim ~i em. shm. ~a

dilimi

dimë - ndihmë, dimo - ndihmo.

divan

divanhane ~nja

dizginë ~a ef. shm. ~a

dokular ~u

dovlet ~i (duvlet ~i) em. shm. ~e

dreq

droze

dryni -

dug

duktë (e)

duq ~t em. shm. nga nj. du(e)k, (dhe: dueq, dyç)

dur

duvar ~i em. shm. ~ë

dydyk ~u em. shm. dydyqe

dynja ~ja (dyjë ~ja)

Arkeologji

D

Arësim

D

• Diagrami
  1. ...
  2. diagrami rrjetor / network (arrow diagrams): model për analizën e strukturës së projektit, i cili përbëhet nga rrathë të lidhur me shigjeta të orientuara sipas rregullave të caktuara (renditje logjike).
• Diskriminimi
  1. ...
  2. Jodiskriminimi - Vijuesit e rritur kanë të drejtë të trajtohen në mënyrë të barabartë, pa diskriminim në bazë etnike, bindjet politike ose fetare, origjinën kombëtare dhe shoqërore, përkatësinë gjinore dhe aftësitë e kufizuara.
• Drejtoria
  1. ...
  2. Drejtori - është drejtues dhe udhëheqës i punës së institucionit për arsimin dhe aftësimin e të rriturve.
• Donatori
  1. ...
  2. donator / donor : secili individ apo grup njerëzish, organizatash, shoqatash apo institucionesh të cilat materialisht ose nëpërmjet aktivitetesh të ndryshme përkrahin projektet e caktuara.

Balet

D

Fizikë

D

• d
  1. 1...
• D
  1. 1...
• Dendësia
  1. - madhesi fizike : "masa e njesise se vellimit te nje trupi"
• dioda
  1. 1...
  2. - element gjysemperquesi.
  3. fotodioda -
• dita
  1. 1...
  2. - njesi e kohes: koha e nje rrotullimi te Tokes rreth boshtit te vet.
• Dukuria
  1. 1...
  2. Dukuritë kapilare -

Film

D

• "Dasem e çuditëshme" 1986
• "Dashi pa brirë" 1993
• "Dashuri me krizma" 1997 TV
• "Dashuria e Bjeshkëve të Nemuna" 1997
  int.ang.:Love in Damned Mountain,The" 1997
• "Dashuria e fundit" 1995
• "Dasma e Sakos" 1998
• "Dasma e shtyrë" 1984
• "Debatik" 1961
• "Delegacioni i punëtorëve kinezë në vendin tonë" 1971
• "Delegacioni kinez i bujqësisë në vendin tonë" 1972
• "Delegacioni qeveritar korean në vendinë tonë" 1972
• "Deputeti" 1973
• "Derri fabrikë mishi" 1975
• "Detyrë e posaçme" 1963
• "Dimri dhe fëmijët" 1985
• "Dimri i fundit" 1976
  int.ang.: Last Winter, The" 1976
• "Dita e parë e emrimit" 1981
• "Dita e pionerit" 1968
• "Ditë në trasë" 1984
• "Ditë plot diell" 1984
• "Ditë të qytetit tim" 1982 TV
• "Ditë vjeshte në Plasë" 1980
• "Ditët që sollën pranverën" 1979 TV
• "Divjakë 2" 1960
• "Djali elastik" 1989
• "Djali nga Korea" 1963
• "Djaloshi prej dëbore" 1981
• "Dje pa diell, sot pa natë" 1984
• "Djemtë e Valiasit" 1984
• "Dollia e dasmës sime" 1978
• "Dora e ngrohtë" 1983
• "Dorina" 1979 TV
• "Drejt dritës" 1976
• "Drejt frymëzimeve" 1984
• "Drejt mjeshtërisë" 1979
• "Drejt përmisimit të blegtorisë" 1964
• "Drenazhimi i tokës" 1975
• "Drini u thye" 1969
• "Drita e diturisë" 1987
• "Drita e partisë" 1970
• "Dritat e qytezës" 1983
• "Dritë mbi Shqipëri" 1958
• "Dritë në tunel" 1976
• "Duaje emrin tënd" 1984
• "Duar dhe zemra bashkuar" 1983
• "Duart e arta të racionalizatorëve" 1975
• "Duel i Heshtur" 1967
  int.ang.: Silent Duel" 1967
• "Duke filluar nga vehtja" 1972
• "Duke kërkuar pesëorëshin" 1974
• "Duke përdorur rrezatimet bërthamore" 1974
• "Dy endjet" 1973
• "Dy gosti" 1982
• "Dy herë mat" 1986
• "Dyluftim me flakët" 1959
• "Dëshmorët e monumenteve" 1980
• "Dëshpërimisht" 2000

Ekonomi

D

• Deflacioni -
• Deklarata
  1. Deklarata financiare (Financial statement): Llogarite e hartuara nga nje organizate apo subjekt per te raportuar ceshtjet e saj financiare.
  2. Deklaratat e pasakta (Misstatement): Nje gabim ne informacionin financiar i cili lind nga gabimet dhe mashtrimet.
• Denari
  1. Emërtim i monedhës së Maqedonisë
• Depo
  1. Depo nafte - hapësira, rezervuari sipas kushteve të parapara për deponim të derivateve, i dedikuar për nevoja vetjake prodhuese ose harxhuese dhe për qëllim të shitjes ose dhënies me qira.
• Dinari
  1. Emërtim i monedhës në disa vende të botës.
• Dogana
  1. Leje doganore - autorizim zyrtar me shkrim, i lëshuar nga Shërbimi doganor për të lejuar importin ose eksportin e naftës dhe të derivateve të naftës.
  2. Shërbim doganor - shërbim doganor i UNMIK-ut, i cili ka autoritet dhe përgjegjësinë e plotë për leje doganore, duke përfshirë autoritetin për vlerësim dhe mbledhje të detyrimeve doganore nga importuesit dhe eksportuesit e derivateve të naftës;
• Dokumentimi
  1. Documentation: Dokumentimi eshte materiali (letrat e punes) te pergatitura dhe te marra apo mbajtura nga auditori ne lidhje me kryerjen e auditit.
• Dollari
  1. Dollari është emërtimi i valutës ne disa vende te botës si SHBA, Australi etj.

Informatikë

D

• Disku
  1. ...

• Desktop
  1. ...
  2. Desktop shiko : Monitori

• Domeni
  1. ...
  2. Domeni internacional i shteteve

• DNS
  1. ...
  2. DNS

• DVD
  1. Shqip: DVD - Kjo është shkurtesë për Digital Versatile Disc ose Digital Video Disc. DVD është disk optik me kapacitet të lartë që duket si CD. Kapaciteti i zakonshëm për DVD është 4.7 GB. Ekziston gjithashtu standardi dy shtresor një anësor me kapacitet prej 8....

• Dialers
  1. ...

• Defragmentimi
  1. ...
  2. Defragmentation

• Device
  1. ...

• Direct
  1. ...
  2. DirectX

• Div
  1. ...
  2. DivX

• DARPA
  1. Shqip: DARPA / DARPA : është shkurtesë për Defense Advanced Research Projects Agency. Kjo paraqet një agjension të Departamentit të Mbrojtjes të Sh.B.A. / ve që ka përgjegjësi mbi zhvillimin e teknologjisë së re që është e paraparë për shfrytëzim ushtarak....

• Darwin
  1. ...
  2. Shqip: Darwin / Nofka për Mac OS X. Kerneli i Darwin është i përbërë nga kerneli i Mac OS X, BSD libraritë dhe BSD mjedisi për komanda. Darwin është Open Source.

• Data
  1. ...
  2. database - Shqip: baza e shënimeve

• Database
  1. ...
  2. - Shqip: baza e shënimeve : Baza e shënimeve është një grumbull i informatave të organizuara në mënyrë të tillë që një program kompjuterik mund të zgjedhë pjesët e kërkuara të shënimeve. Bazat e shënimeve tradicionale ishin të organizuara në fusha,...

• DBFS
  1. Shqip: DBFS : DataBase File System është sistem i skedave që bazohet në konceptin e bazës së shënimeve. Ky SS nuk ka vende të ruajtjës së skedave. Në vend të direktoriumeve DBFS përdor "keywords". Zbatimi i DBFS është si shtresë mbi SS hierarkik e cila mban refere...

• DBMS
  1. Shqip: DBMS / DBMS : është shkurtesë për Database Management System. Kjo është një mbledhje e programeve që lejojnë vendosjën, ndryshimin dhe leximin e shënimeve nga baza e shënimeve (database). DBMS ofron një lidhje mes bazës së shënimeve dhe nënkupton mënyrën e or...

• DFA
  1. Shqip: DFA / DFA është shkurtesë për "Deterministic Finite Automaton" apo "Deterministic Finite State Machine" është makinë e gjendjeve të kufizuara (FSM) ku prej secilës gjendje, ekziston një tranzicon për simbol unik që dallon nga NFA ku për të njejtin simbol ...

• DHCP
  1. Shqip: DHCP / Dynamic Host Configuration Protocol eshte protokol qe automatikisht i konfiguron paisjet ne rrjete. Nepermjet DHCP / se paisjet konfigurohen me parametra si IP / a, Default Gateway, DNS Serverat, etj....

• DLL
  1. Shqip: DLL / DLL është shkurtesa për Dynamic Link Library. DLL paraqet një skedar në Windows sistemet, ku ky përmbanë funksione të ndryshme të cilat janë të parpara për të kryer operacione të ndryshme. Pra, funksionet të cilat gjenden në DLL skedarët,...

• DNA
  1. ...
  2. Shqip: ADN / ADN apo Acidi Dezoksi Ribonukleik (Ang: Deoxyribonucleic Acid apo shkurt DNA) është material ndërtimor i gjitha krijesave të gjalla dhe disa virusëve në Tokë. ADN përmban informatat mbi sintetizimin e proteineve dhe replikim....

• DNS
  1. Shqip: DNS / Shkurtesë për Domain Name Server - servis në internet i cili bën shëndrimin e emrit të makinës (hostname) në IP adresë. DNS përdorë bazën e shënimeve ku ndodhen emrat e makinave dhe IP / të korresponduese....

• DRAM
  1. Shqip: DRAM / Shkurtesë për Dynamic Random Access Memory. DRAM është tip i memories i ndërtuar nga kondensatorët dhe ne këtë mënyrë freskohet shumë shpejtë për dallim nga SRAM. Kjo e bën këtë më të ngadalshëm dhe njëkohësisht është më i lirë sesa SRA...

• DUNDI
  1. Shqip: DUNDI / DUNDI është P2P sistem për lokalizimin e dyerve (Ang: gateway) të internetit për shërbime të telefonisë. Ky sistem është tërësisht i decentralizuar dhe i distribuar. DUNDI zbatohet në VoIP.

• Dynamic
  1. ....
  2. dynamic / Shqip: dinamik (I) / Në kuptimin e gjerë dinamik nënkupton diçka që është e ndryshushme dhe aktive. Në shumë shkenca diçka është dinamike kur ndryshon.(II) / Në kompjuterikë dinamike nënkupton të menjëhershme dhe diçka që ndodhë njëkohësishtë....

Internet

D

• DataTAC
• Data transmission - transmetim i të dhënave (materialeve)
• Deklarimi - shprehje me të cilën tregohet shënimi i të dhënave të dukshme nga jashtë për regjistrin, metodën, menyren, funksionin, variablën apo ndonjë element tjetër të gjuhëve të shenjave.
• Delphi - gjuhë programuese
• Dedicated lines - (leased lines)_ Linja te perkushtuara.
• DHTML - (Dynamic Hyper Text Markup Language), gjuhë programuese
• DNS' - Domain Name Servise - term ne Sistemi DNS

Drejtësi

D

• demostrata
  1. ...

• demostrimi
  1. ...

• dëftesa
  1. ...

• DM
  1. në buxheti shk. për : Marka Gjermane (1 Euro = DM 1.95583)

• drejtësia
  1. ...

• drejtoria
  1. ...
  2. Drejtorati për Çështje Banesore dhe Pronësore

Kimi

D

Komunikacion

D

Kopshtari

D

• Dera
• Dërrasa
• Druri

Kuzhinë

D

Matematikë

D

• Deka
  1. (emërtimi i shkurt da) është parashtresë me të cilën shënohet dhjetlfishi i njësive matëse. Një dekagram (1dag) ka vlerën e barabart me 10 gram
  2. sistemi dekadik thirret ndryshe sistemi decimal.
• Delos (problemi) (emrëtimi i problemit sipas ujdhesë Delos që ndodhet në Greqi). Ky problem merret me dyfishimin e zarit me rrathë dhe linja. Sipas thënjes së një orakle, mortajës në ujëdhesen Delos do ti vije fundi atëherë kur vëllimi i Altarit të Apolos, që kishte formën e zarit, të jetë dyfishuar.
• De-Morganit (Formulat e) thirren formulat për lidhjen e bashkësive ose të gjykimeve.
• Dekarti, René, (në latinisht edhe Renatus Cartesius, gjermanisht Descartes, lindur më 31 mars 1596 në La Haye, Touraine - 11 shkurt 1650, Stokholm), filozof francezë.
• Derivati -
• Determinata ose Përcaktori ose |A|
• Diagonalja
  1. Diagonale thirret çdo drejtës përbrenda një n-këndshi e till që bashkon dy kënde që nuk pasojnë njëri pas tjetrit. Gjashtëkëndshi b.f. ka 9 diagonale, AC, AB, AD, AE, AF, BA, BC, BD, ... . Një shumëkëndësh, le të themi me n-kënde ka $n(n-3) \over 2$ diagonale. Sepse çdo këndë (kulm) lidhet me n-3 kënde në mënyrë diagonale.
• Diferenca
  1. Ndryshimi; Pa; Subtraktioni. Shiko Bashkësitë
  2. Diferenca e bashkësive $\textstyle {A}$, $\textstyle {B}$ quhet bashkësia e elementeue të bashkësisë $\textstyle {A}$ që nuk janë në bashkësinë $\textstyle {B}$
• Dimensioni
  1. Dimensioni (nga latinishtja dimetri në kuptimin matë në të gjitha anët). Në jetën e përditëshme përdoret për të treguar zgjerimin, shtrirjen etj të një madhësie të pa caktuar konkretisht por që lë të kuptohet. Kur thuhet dimension mund të nënkuptohen shumë madhësi, b.f. flitet për dimensione të ndërtesës atëherë vetëvetiu kuptohet se fjala është për përmasat. Në fizikë, përdoret për të dëftuar një madhësi fizike, për të cilën më parë është caktuar mënyra e madhësisë themelore. Kështu p.sh, dimensioni i shpejtësisë është "gjatësia për krohën". Në gjeometri, dimensioni është veti e trupave (figurave) gjeometrike. Dimensioni 0, këtu ka një pikë dhe shpeshë thirret dimensioni zero. Dimensionin 1 kanë b.f drejtëzat, gjysmëdrejtëzat, lakorja, si dhe gjitha elementet tjera që rrjedhin nga pasqyrimi i këthyeshem i tyre. Elementet e tilla shpeshë thirren edhe elemente një dimensionale. Dimensioni 2, përfshinë rrafshet, gjysmë rrafshet, sipërfaqet e katërkëndëshve dhe gjitha elementet tjera gjeometrike që rrjedhin nga pasqyrimi i këthyeshem i tyre. Elemente e tilla shpesh thirren edhe si elemente dy dimesionale. Dimensionin 3 ka hapësira, gjysmë hapësira, sfera, trupat polieder si dhe gjitha elementet tjera gjerometrike që rrjedhin nga pasqyrimi i këthyeshëm i tyre. Elemente e tilla shpesh thirren edhe si elemente tri dimesionale. Këtu me pasqyrimi i këthyeshëm mendohet në pasqyrim e till ku nuk vije deri tek deformimi i asnjë vije, d.m.th pikat e njëpasnjëshme gjithnjë pasqyohen si të tilla, të njëpasnjëshme. Disa dimensione, me ndihmen e sistemeve konvertuese, si b.f sistemit koordinativ mund të pasqyrohen figurativisht si dimensione të nivelit më të ultë, ku dimensionet e pa paraqitura shprehen nëpërmjet metodave të sistemit.
• Disjunksioni - gjykim i përbërë.
  1. Kur gjykimi përbërë formohet prej dy gjykimeve çfarëdo me ndihëmen e lidhëzës „ose" thuhet se ajo lidhëz përcakton veprimin logjik që quhet disjunkston.
  2. Disjunksioni inkluziv i dy gjykimeve $\textstyle {p}$ , $\textstyle {q}$ quhet gjykimi $\textstyle {p\vee q}$ (lexo : p ose q ), i cili është i saktë kur është i saktë së paku njëri nga gjykimet $\textstyle {p}$ , $\textstyle {q}$.
  3. Disjunksioni ekskluzi i dy gjykimeve $\textstyle {p}$ , $\textstyle {q}$ quhet gjykimi $\textstyle {p\veebar q}$ (lexo : ose p ose q) i cili është i saktë kur është i saktë vetëm njëri nga gjykimet $\textstyle {p}$ , $\textstyle {q}$ .
• Diskontoja
  1. Diskontoja (shpeshë edhe Diskonti, nga italishtja disconto në kuptimin kapari), pagesë e një pjese K0 të shumës së përgjithëshme të mallit të pa pranuar ende, d.m.th n - ditë para afatit të mbylljes së këmbimit. Për K0, merren kamat (përqindje) të thjeshta (pa mbikamata ) për kohën e para pagesës. Vlera e shumës që duhet paguar K (pare n'dorë) është më e vogël se K0. Dallimi i tyre, d.m.th diferenca e tyre thirret diskontoja. Gjatë llogaritjes së diskontos, viti rrumbullaksohet në 360 ditë dhe secili muaj rrumbullaksohet në 30 ditë. Për kamatën vjetore me përqindje p% rrjedhë kamata e thjeshtë Q për n - ditë. $Q=K_{0}{{p*n} \over {100*360}}$ dhe $K=K_{0}-Q$.
• Distributiviteti - ligji distributiv
• Drejtëza -
• Dyshja e renditur - bashkësia {a,{a,b}). Shiko Bashkësitë

Mitologji

D

• Dendera
  1. Tempet perenish, kushtuar Perendis Hathor. Dendera ndodhet në Egjipt, diku rreth 60 kilometra në veri të vendit paksa më të njohur, të quajtur Luxor. Tempulli i Hathor-it, thuhet të jetë ndërtuar aty nga fundi i qindvjeçarit para kohës sonë. Fjala "Dendera" rrjedhë nga greqishtja e vjetër Tentyra. Është një vend në të cilin ndodhen tri kulla të shenjta: Kulla e Ihy-it, sugarit të perenisë Horus-it, dhe tempullit të Horusit dhe të pereneshës Hathor-ja. Dy godinat e para, tani janë në gjendje po thuaj se gërmadhe, ndërsa nga e para ka mbetur vetem një portë monumentale. Nga tempulli i tretë ka mbijetuar po thuaj se e gjithë pjesa kryesore e objektit. Ky i ishte kushtuar pereneshës së qiellit, e quajtur Hathor-e, emri i së cilës "Hat-Hor" ka kuptimin "Shtëpia e Horusit", emri i saj, ndër tjera simbolizon "nënë kullën" në të cilën Horus-i u mirëpritë.
• Demetra
  1. Demetra - Ishte hyjneshë e bujqësisë, të të lashtave dhe pjellshmërisë së tokës. Konsiderohej si nënë e arave dhe grunoreve. Ajo, po ashtu, merret edhe si personifikim i tokës në përgjithësi.<> Tek mitologjia Romake, asaj i përshtatet hyjnesha CERERA. Ishte nëna e FEFERSONES, një hyjneshë femër, të cilën e kishte lindur nga marrëdhëniet e saja jashtëmartesore me Zeusin, dhe me të cilën kishte një lidhje të ngushtë emocionale.
• Divi
  1. Divi, qenie e mitologjisë shqiptare, që përftyrohej si një përbindësh me trup shumë të madh e me fuqi mbinjerëzore. Ushqehej me mish njeriu. Ai rrëmbente vajza dhe i çonte nën dhe ku kishte banesën e tij. Në kuptimin e figurshëm, div do të thotë njeri me trup të madh e të fuqishëm.

Mjekësi

D

• Dentisti
• Departamenti
  1. Departamenti universitar i emergjencës mjekësore - shih:Emergjenca - #2
• Dispnea Ndjesi e pamundesise per t'u mbushur me ajer,e nje urie per oksigjen ,shkaku i se ciles mund te lidhet me probleme ne aparatin e frymemarrjes ose me ate kardiovaskular.
• Dizinfektimi
• Diarre

Muzikë

D

• Dajre - instrumet
• Da-capo-Arie
  1. - lloji më i rëndësishëm i Arie-ve në operat dhe Oratorium-et e shekullit XVII dhe XVIII; Me da capo (ital.:nga para) ose D.C tregohet shënimi në fund të pjesës B të një Arie-te, përsëritja e pjesës A ashtu që krijohet forma tri pjesëshe A-B-A'- . Ku, pjesa A (në italisht Da-capo-Arie) nënshtrohet disa herë, zakonisht nëpërmjet futjeve instrumentale të ashtuquajtura Riornelle.
• Darabuku - instrument
• Darvira - instrument
• Daulle - instrument
• Dasma
• Defi - instrumet (shiko Dajre)
• Devolliçe - lloj këndimi
• Diarja - instrument
• Diatonik
  1. - marshimi i plotë i zërave me gjysmëm e hapit të hapit të zërit udhëheqës (shtatë shkallësh); për dallim nga zëri udhëheqës kromatik {dymbëdhjetë zërësh}.
• Diskografia - klasifikim
• Disco - dukuri
• Dissonanz
  1. - për dallim nga Konsonanz-a, shprehje për të treguar diçka fërkuese d.m.th bashkë tngëllim, e zërave që nuk shkojnë ose që nuk shkrihen aspak në një.
• Divani - term
• Djalërishte - term
• Dodekaphonie
  1. - shprehje nga greqishtja që tregon muzikën dymbëdhjet zëshe. Shiko atje.
• w:de:Drame héroique - (fran.:dramë heroike)
• Dorca - pjesë e lahutës
• Drama
  1. Dramma giocoso - (ital.:dramë ahengu, argëtimi). Me Dramma giocoso in musica tregohet Bufo-Oper-a italiane (posaqërisht tek Libretti von C. Goldoni), por edhe tek W.A. Mozart-i (Don Giovanni).
  2. Dramma per musica - (dramë me muzikë) edhe si Dramma in musica në italishten e folur në shekullin XVII dhe XVIII. Po thuaj se identike me shprehjen 'Oper (ku dominon përmbajtja serioze). Më vonë u përshtatë për të treguar Kantate-t botërore.
• Dropullitçe - lloj këndimi
• Dueti
  1. Duett - dy solo këndues; veqanërisht në opera paraqiten si çift i dashuruar.
• Dymbelek - instrument
• Dyqah - term
• Dyzeni - term

Pikturë

D

Gjeografi

D

• Daciti

1. Daciti është shkëmb vullkanik me ngjyrë të hirt , të murme ose të kuqrremt. Është i përbërë nga kuarci, plagjioklazi dhe mineralet me ngjyrë : augjiti, hipersteni dhe hornblenda.

• Deltina

1. Deltina (botë, argjillë) është shkëmb fundërresor i paçimentuar me ngjyrë të kuqërremtë, të murme, të kaltër ose të verdhë, i përbërë kryesisht prej grimcave shumë të imëta të shkëmbinjëve të ndryeshëm dhe të mineraleve.

• Delta

1. Delta lumore
2. Delt/ë,~a,~at. është rrafshinë grumbulluese lumore në grykëderdhjen e lumenjëve të mëdhenj në oqean, det ose liqe.

• Demografia

1. Demografia si disiplinë shkencore është e re. Emrin demografi (demos-popull, grafein- përshkruaj) në literaturë i pari e ka futur Achille Gullard (Akil Gijard) (1799-1876), statistikani francez. Statistika e popullsisë është dega më e vjeter e statistikëse cila është shum e rëndësishme, posaçërisht statistika vitale. Elementet e statistikës demografike i hasim në të kaluaren e largët, shum para epokes sonë sepse njerzve gjithmon iu ka interesuarnumri i banorëve, parase gjithash për shkaqe ushtarake. Analizat e para sistematike i hasim në shek. XVII. Demografia si disiplinë shkencore ka fillu të formohet në studimin e lëvizjes natyrore të popullsisë, posaçërisht në studimin e mortalitetit. Si disiplinë e pavarur shkencore demografia, në të vërtetë, është konstituuar në shek. XX, kur interesat për probleme të popullsisë u rriten shumë.

• Denudacioni

1. Denudacion,~i. Zhveshje, shpërlarje, rrjepje.

• Dendësia e popullsisë

1. Dendësia e popullsisë Dendësia e popullsisë është numri mesatar i popullsisë në një hapësirë të caktuar ( shtet, regjion e të ngjajshme.), dhe zakonisht shprehet si p.sh. “ numri i banorëve në km2”. Llogaritet ashtu që numri i banorëve të një teritori që na intereson dhe ndahet me siprfaqen e atij teritori.

• Deflacion

1. 'Deflacion nga lat. deflatio, kuptojmë fryrje, bartje e thermijave nga era.

• Duna

1. Duna ( Dyna) është një kodër apo bregore me rërë që formohet nga era në shkretëtira ose në ranisht bregdetare.

• Depopullimi

1. Depopullimi (shpopullimi) nënkupton zvoglim të popullsisë së ndonjë regjioni ose vendi përshkak të shtimit të ulët natyror, pra nataliteti është në shkallë më të ulët se mortaliteti në atë shoqëri, për shkak të shpërnguljes së madhe të popullit ose për shkak të ndikimit të të dy faktorëve të parapërmendur.

• Deti

1. Deti quhet hapësira shumë e madhe me ujë të kripur, e që zakonisht është e rrethuar me tokë jo nga të gjitha anët dhe qëndron disi e veçuar. Pjesa më e madhe e rruzullit tokësor është e mbuluar me ujë të kripur.

• Dita Polare

1. Dita Polare është Dukuri e viseve polare në afërsi dhe vetë polet që paraqitet në gjysmën dimrore kur dielli mbi horizont nuk paraqitet fare ( 6 muaj në vet polet) ose fare pak kohë ndriqon në varësi prej gjerësisë gjeografike të pikave të Tokës ( rrethpoleve)

• Dëbora

1. Dëbora (ose bora) është reshje atmosferike në formë kristalesh uji të ngrirë që bien në tokë në trajtë flokësh të bardha dëbore.

• Duna

1. Duna ( Dyna) është një kodër apo bregore me rërë që formohet nga era në shkretëtira ose në ranisht bregdetare.

• Drini

1. Drini i Bardhë - Lum që përshkon pjesën perëndimore të Kosoves, respektivisht Rrafshin e Dukagjinit.

Islam

D

Islam

• Dajjal (دجّال) :
• Dallal (ضلل):
• Dar al-`Ahd (دار العهد) :
• Dar al-Amn (دار الأمن) :
• Dar ad-Dawa (دار الدعوة) :
• Dar al-Harb (دار الحرب) :
• Dar al-Islam (دار الإسلام):
• Dar al-Kufr (دار الكفر) :
• Dar ash-Shahada (دار الشهادة) :
• Da`wah (الدعوة) :
• Dervish (درويش) :
• Dhimmi (ذمّي) :
• Deen (Arabic term)|Dīn (الدين) :
• Diyya :
• Dua (دعاء) :
• Dhikr (ذكر) :
• Dhuhr (الظهر):
• Dunya (دنيا):

Dëftime