Hanllëku e Krimesë
|
Kjo faqe mund të griset për shkak të udhëzimeve të Wikipedia-s. Arsyeja: Shqip është Hanati i Krimesë.
Në qoftë se mendoni se kjo faqe nuk meriton grisjen, ose keni ndër mend ta rregulloni sipas rregullave të Wikipedia-s, mund ta hiqni këtë njoftim, por jeni të lutur të mos e hiqni nëse jeni ju krijuesi. Në qoftë se jeni ju krijuesi i këtij artikulli dhe/ose nuk jeni dakord me grisjen, shtoni:
direkt pas këtij shënimi ({{grise}}), dhe arsyen përse kjo faqe nuk duhet të griset, në faqen e diskutimit. Administratorë: kontrolloni lidhjet, historinë (tani), dhe regjistrat para se të grisni faqen. |
Hanati i Krimesë (tatare e Krimesë Qırım Hanlığı قرم خانلغى ) - ishte një shtet i tatarëve të Krimesë nga 1441 deri në 1783, hanati turkik që jetoi më gjatë që pasuan perandorinë e Hordhisë së Artë. Themeluar nga Hacı I Giray në 1441, u konsiderua si trashëgimtari i drejtpërdrejtë i Hordhisë së Artë dhe i Desht-i-Kipchak.
Qırım Hanlığı قرم خانلغى (Tatar i Krimesë) | |
|---|---|
 Coat of arms
| |
| Capital | Chufut-Kale Staryi Krym Bahçisaraj |
| Government | Monarkia e zgjedhur |
| ISO 3166 code | [[ISO 3166-2:Stampa:ISO 3166 code|Stampa:ISO 3166 code]] |
Në vitin 1783, duke shkelur Traktatin e Küçük Kaynarca të vitit 1774 (i cili kishte garantuar mosndërhyrjen e Rusisë dhe Perandorisë Osmane në punët e Hanatit të Krimesë), Perandoria Ruse aneksoi hanatin. Midis fuqive evropiane, vetëm Franca doli me një protestë të hapur kundër këtij akti, për shkak të aleancës së gjatë franko-osmane.
ThemelimiRedakto
Hanati i Krimesë filloi në fillim të shekullit të 15-të, kur disa klane të Perandorisë së Hordhisë së Artë pushuan jetën e tyre nomade në Desht-i Kipchak (stepat Kypchak të Ukrainës së sotme dhe Rusinë jugore) dhe vendosën ta bëjnë Krimenë atdheun e tyre. Në atë kohë, Hordhia e Artë e perandorisë Mongole kishte qeverisur gadishullin e Krimesë si një ulus që nga viti 1239, me kryeqytetin e saj në Qirim (Staryi Krym). Separatistët vendas ftuan një pretendent Genghisid për fronin e Hordhisë së Artë, Hacı Giray, që të bëhej hani i tyre. Hacı Giray pranoi ftesën e tyre dhe udhëtoi nga mërgimi në Lituani. Ai luftoi për pavarësinë kundër Hordhisë nga viti 1420 deri më 1441, në fund duke arritur sukses. Por Hacı Giray atëherë duhej të luftonte me rivalët e brendshëm para se të ngjitej në fronin e hanatit në 1449, pas së cilës ai e zhvendosi kryeqytetin e tij në Qırq Yer (sot pjesë e Bahçiserajit). Hanati përfshinte Gadishullin e Krimesë (përveç bregdetit jugor dhe jugperëndimor dhe porteve, të kontrolluara nga Republika e Gjenovës & Perandoria e Trebizondit) si dhe stepën ngjitur.