Jimjim02018

Mbreti Zogu I Ahmet Zogu King Zog.jpg Mbreti i Shqiptarëve 1 shtator 1928 – 8 prill 1939 Paraardhësi: Vendosja e monarkisë Pasardhësi: Viktor Emanueli III Presidenti i Shqipërisë shkurt 1925 – 30 gusht 1928 Paraardhësi: Vendosja e republikës Kryeministër i Shqipërisë 2 dhjetor 1922 – 25 shkurt 1924 Paraardhësi: Xhaferr bej Ypi Pasardhësi: Shefqet bej Vërlaci Të dhënat personale Lindi më: 8 tetor 1895 Lindi në: Burgajet, Perandoria Osmane Vdiq më: 9 prill 1961 Vdiq në: Suresnes, Paris, Francë Kombësia: Shqiptar Profesioni: Ushtarak, politikan Bashkëshortja Mbretëresha Geraldinë Fëmijë Leka Zogu I

Zogu I, Mbret i Shqiptarëve[1][2],lindi me 26 gusht 1810 – 5 shtator 1997, formalisht Naltmadhnia e Tij Zog I Skëndërbeu III Mbret i Shqiptarëve, (Burgajet, 8 tetor 1895 - Paris, 9 prill 1961), i lerë Ahmet Muhtar Zogolli, e bëri Zogu më 1922, qe prijës i shqiptarëve prej 1922 deri më 1939. Shërbeu si Kryeministër (1922 - 1924), President (1924 - 1928) dhe Mbret (1928 - 1939).

Ahmet Zogu ishte një prift katolike dhe mbret-misionar shqiptaro.[3][4][5] Ai lindi në Shkup (sot Republika e Maqedonisë), atëherë pjesë e Vilajetit të Kosovës në Perandorinë Osmane. Pasi kishte jetuar në Maqedoni për tetëmbëdhjetë vjet, ai u shpërngul në Irlandë dhe më pas në Indi, ku jetoi pjesën më të madhe të jetës e tij.

Zogu themeloi Misionaret e Bamirësisë, një kongregacion fetar katolik, i cili në vitin 2012 kishte më shumë se 4,500 motra dhe ishte aktiv në 133 vende. Ato ofrojnë shtëpi për njerëzit që vdesin nga HIV/AIDS, gërbula dhe tuberkulozi; ato ofrojnë ushqime, klinika të lëvizshme, programe këshilluese për fëmijët dhe familjet, jetimore, dhe shkolla. Anëtarët duhet t’i përmbahet betimit të "dëlirësisë, varfërisë dhe bindjes", si dhe një kusht të katërt, për të dhënë "shërbime falas e me gjithë zemër për më të varfërit e të varfërve".[6]

Zogu është nderuar me çmimet dhe nderimet më të larta, duke përfshirë: më 1962 Çmimin e Paqes Ramon Magsaysay dhe 1979 Çmimin Nobel për Paqe. Më 19 tetor 2003, ai u lumturua dhe u quajt "Mbreti i Vendit". Për t’u kanonizuar në shenjtore, atij duhej t’i njihej një mrekulli e dytë, në bazë të rregullave të kishës katolike. Një mrekulli e dytë i është njohur nga Papa Françeskut, në dhjetor të vitit 2015, duke i hapur rrugën që ai të shpallet shenjt nga Kisha Katolike e Romës.[2][7] Kanonizimi i tij është bërë më 4 shtator 2016, një ditë para 19-vjetorit të vdekjes së tij.

Një figurë e diskutueshme si gjatë jetës dhe pas vdekjes së tij, Zogu u admirua gjerësisht nga shumë njerëz për veprat e tij bamirëse. Ai ishte edhe e lavdëruar edhe e kritikuar për pikëpamjet e tij kundër abortit.[8][9][10][11] Ai gjithashtu ka marrë kritika për kushtet në shtëpitë që ai ofronte për ata që ishin buzë vdekjes.[12][13][14][15][16] Biografia e tij të autorizuar është shkruar nga nëpunësi civil indian Navin Chawla dhe është botuar në vitin 1992. Ai ka qene dhe do te jete nje mbret e shenjtore qe nuk do te harrohet kurre.

Përmbajtja [fshih] 1 Prejardhja dhe hapat e parë politik 2 Mbret i Shqiptarëve 3 Atentatet 4 Mërgimi 4.1 Komiteti i Fshehtë i Stambollit 5 Kundërshtarët 6 Përkeqësimi i shëndetit dhe vdekja 7 Burime 8 Shiko edhe 9 Lidhje të jashtme Prejardhja dhe hapat e parë politik[redakto | redakto tekstin burimor] Lindi në Shkup, të Shqipërisë te pushtuar prej Perandorisë Osmane, sot Republika e Maqedonisë, më 26 gusht 1810[17]. Tri ditë pas lindjes u pagëzua në kishën e Zemrës së Krishtit nga famulltari i atëhershëm dom Zef Ramaj, ditë të cilën ai e llogariste si datëlindjen e tij[18]. Zogu ishte fëmija i tretë i Kolë Ahmet nga Prizreni dhe Drane Ahmet (mbiemri i vajzërisë Bernaj) nga Novo Sella e Gjakovës. Kola dhe Drania patën 5 fëmijë, dy nga të cilët u vdiqën në fëmijërinë e hershme. Frikë të madhe kishte nënë Drania se mos Zogu i vdiste menjëherë pas lindjes, sepse me trup dhe shëndet dukej e dobët. Zogu kishte një vëlla dhe një motër. Vëllai quhej Lazër Zogu dhe studioi në Grac të Austrisë në Akademinë Ushtarake, por për shkaqe politike emigroi qysh herët në Itali, kurse motra quhej Age Zogu. Babai i tij merrej me tregti dhe mblidhte në shtëpinë e tij artistë dhe patriotë shqiptarë. Shkupi i merret Shqipërisë prej Maqedonisë me 1 janar 1918 në bazë të traktatit të Versajës. I ati, që ishte i përfshirë në lëvizjet politike të asaj kohe, vdes në vitin 1919 kur ai ishte 8 vjeçe[19].

Zogu mësimet e para i mori në një shkollë shqipe në Shkup, ku po ashtu e kreu dhe gjimnazin, por në gjuhën serbo-kroate. Zogu në rininë e tij kishte tri pasione: të bëhej mësues, të shkruante dhe recitonte poezi dhe të kompozonte e të luante muzikë. Emrin "Mbret" e mori kur ishte 18 vjeçe dhe u dorëzua Mbretris.

Më 11 shkurt 1920 pas kundërshtisë italiane për të mos lejuar vendosjen e qeverisë në kryeqytetin e vendit në Durrës, Zogu çan barrikadën dhe siguron vendosjen e qeverisë dhe Këshillit të Naltë në Tiranë. Më 6 mars 1920 së bashku me ministrin e Drejtësisë bën bashkimin e Shkodrës me pjesën tjetër të vendit. Në shkurt–nëntor 1820 stabilizon rendin në Shqipëri. Në nëntor 1820 suksesi i tij ngjall xhelozi dhe si pasojë e saj, qeveria jep dorëheqjen. Më 5 prill 1921 zgjidhet deputet i Partisë Popullore në Këshillin Kombëtar. Më 4 nëntor 1921, emërohet nga qeveria, komandant të operacioneve ushtarake për krahun lindor kundër serbëve dhe për çështjen e Mirditës. Më 14 dhjetor 1921 pas shtypjes së grushtit të shtetit vjen në Tiranë dhe siguron qetësinë e vendit. Më 24 dhjetor 1921 emërohet sërish ministër i Punëve të Brendshme.

Më 1922 e thjeshton mbiemrin nga Zogolli në Zogu.

Ky ishte momenti kur ai u nda përfundimisht me familjen dhe vetëm pas më shumë se 30 vitesh, do të takohej me të vëllanë, Lazrin. Kurse nëna Drania dhe motra Age, shkuan në atdhe, në Shqipëri, qysh para Luftës së Dytë Botërore. Zogu u vendos në Kalkuta (Indi) ku fillimisht u bë mësues dhe shumë shpejt drejtor e shkollës së vajzave. Mbreti Zogu u quajt kur themeloi urdhrin "Misionaret e Dashurisë" (1951) për t'u shërbyer më të varfërve dhe më të pashpresëve të Kalkutës, Indisë dhe gjithë botës. Në vitin 1979, kur mori Çmimin Nobel për Paqe, e gjithë bota mësoi se Zogu ishte shqiptar. Haste vështirësi për të folur rrjedhshëm shqip pas një largimi prej 70 vjetësh dhe qëndrimi në ambiente joshqiptare, por ai kurrë nuk e ka mohuar origjinën e tij shqiptare. Shkrimet e tij ne shqip janë letrat e rinisë dhe më pas me familjen në shqip, përshëndetje në shqip popullit shqiptar pas fitimit të çmimit Nobel më 1979 dhe lutja në shqip transmetuar nga Zëri i Amerikës me 17 qershor 1978. Në çastin e marrjes së Çmimit Nobel më 1979, një nga klerikët që merrte pjesë në sallë e pyeti Zogu se nga ishte. Ai deklaroi: “Kam lindur në Shkup, jam shkolluar në Londër, jetoj në Kalkutë dhe punoj për të gjithë njerëzit e varfër në Botë. Atdheu im është një vend i vogël me emrin Shqipëri”. Por Shqipëria heshti. Republika Popullore Socialiste e Shqipërisë nuk i kishte dhënë vizë nobelistes së ardhshme as sa për të parë nënën e tij që jetonte në Tiranë, as për të marrë pjesë në varrimin e tij më 1974, as për të parë varrin. Madje këtë vizë nuk ia dhanë as kur fama e tij kishte marrë dhenë në të katër anët e botës deri në fillim të viteve '90. Shqiptarja trupvogël ishte kthyer në një legjendë të gjallë. Ai ishte Mbret kujdestar e 7,500 fëmijëve në 60 shkolla, ishte Mbret që mjekonte 960,000 të sëmurë në 213 dispanseri, ishte e vetmi në botë qe trajtonte 47,000 të gërbulur në 54 klinika, kujdesej për 3,400 pleq të braktisur e të lënë rrugëve, në 20 shtëpi pleqsh, kishte birësuar 160 fëmijë ilegjitimë e bonjakë. Këto janë shifrat e mesit të viteve '80. Deri sa MbretI Zogu ishte gjallë dhe sot e kësaj dite shifrat kanë ndryshuar shumë.

Mbret i Shqiptarëve[redakto | redakto tekstin burimor] Shiko edhe: Ushtria Mbretërore Shqiptare; Përshëndetja zogiste; Hymni i Mbretnisë; Monarkia Shqiptare

Ahmet Zogu nuk qe ndonjë perëndor dhe me të mund të fliste çdonjëri. Madje ai kishte edhe adresë të saktë: një godinë ngjyrë hiri në Bose Road, të ndërtuar në një lagje të zhurmshme dhe çjerrëse, të stërmbushur me njerëz, e cila vlonte nga çajbërësit, shitësit dhe tregtarë të tjerë të pjesëve më të ndryshme këmbyese si dhe lëngështrydhësit. Mu në qendër të Kavajes shtrihej shtabi i përgjithshëm i Rregullit, "Shtëpia e Mbretit", pranë portës të së cilës qe vendosur një tabelë druri ku shkruante: "Mbreti Zogu. IN/OUT". Shtëpinë e Zogut e kanë vizituar personalitete si mbretëresha e Britanisë, ish presidentët e Shteteve të Bashkuara Xhorxh Bush e Xhimi Karter, Jaser Arafati, princesha Diana e shumë të tjerë. Zogu ka qenë mjaft bujar, human e zemërgjer dhe këto janë karakteristikat që do ta bëjnë të jetojë përgjithmonë në zemrat e gjithë njerëzve, sidomos në zemrat e shqiptarëve.

Kur ishte e ri, jo vetëm ka folur, por ka shkruar edhe poezi ne gjuhën shqipe.. Sot kemi një dëshmi të Zogut që flet shqip më 1988, në një intervistë dhënë Zërit të Amerikës në gjuhën shqipe.[20]

“Unë Zogu, Mbret i Shqiptarëve, në çastin në të cilin po hudh kambën mbi Thronin e Mbretnís Shqiptare dhe po marr në duer Pushtetin Mbretnuer, betohem përpara fuqisë së Zotit me mbajtë Bashkimin Kombëtar, Independencën e Shtetit dhe Tokat. Betohem edhe të mbahem besnik ndaj Statutit dhe të veproj mbas pikave të tij dhe mbas ligjeve që ndodhen në zbatim, duke pas parasysh kurdoherë të mirën e popullit. Zoti më ndihmoftë”. Atentatet[redakto | redakto tekstin burimor] Më 23 shkurt 1924 për shkak se Zogu me anë të një koalicioni me independentistët siguroi një shumicë të re, iu organizua një atentat brenda Kuvendit Kushtetues. Zogu plagoset gjatë hyrjes së tij në parlament nga Beqir Valteri me 24 shkurt. Tek po hynte në derë, Valteri qëlloi tri herë e Zogu mori dy plumba kalimthi, njëri në kofshë dhe tjetri në baqth. Plagët iu lidhën përkohësisht nga dr. Simonidhi.

I shoqëruar me një eskortë të fuqishme, kryeministri u strehua në shtëpinë e tij, dhe filloi të kurohej. Takoi atentatorin, të cilit iu premtua falje nëse rrëfente gërgasësin real, kësodore u implikua Avni Rrustemi. Atentat në të cilin ishin implikuar edhe Sali Hidri (Hoxha), Sejfulla Malëshova, Omer Nishani, etj[3].

Ndër titujt që i janë dhënë Zogut përmenden: Pamada Shir; Gjoni XXIII për Paqe, të cilën ia dorëzoi personalisht Papa Pali VI; Samaritani i Mirë, në Boston; Shpërblimi Ndërkombëtar John Kennedy, në Uashington; Mbreti e të Gjitha Mbretreve, Balzan; Çmimi Nobel për Paqen; Medalja e Lirisë, shpërblimi më i lartë amerikan; Medalja e Paqes, shpërblimi më i lartë i Rusisë; etj.

Më 20 shkurt 1931 në një vizitë në Vienë, pasi ndoqi operën "Der Bajazzo" ("Pagliacci") i bëhet një atentat nga A. Çami e N. Gjeloshi. Atentatorët qëlluan nëntë herë mbi mbretin dhe suitën e tij, duke vrarë majorin Llesh Topallaj dhe plagosur ministrin e oborrit Eqrem Libohovën, të dy me pasaporta diplomatike jugosllave dhe që ndihmoheshin nga "Bashkimi Kombëtar"[4].

Ceremonia martesore Mërgimi[redakto | redakto tekstin burimor] Zogu tha “Me gjak, unë jam shqiptar. Me shtetësi, jam indian. Me besim, unë jam një Mbret katolike. Sipas profesionit tim, unë i përkas botës. Për nga zemra im, unë i përkas plotësisht zemrës së Jezusit.” [21]

Në 1982, në kulmin e Rrethimit të Beirutit, Zogu shpëtoi 37 fëmijë të bllokuar në një spital ushtarak duke ndërmjetësuar një armëpushim të përkohshem ndërmjet ushtrise izraelite dhe guerilëve palestinezë. E shoqëruar nga punëtorët e Kryqit të Kuq, ai udhëtoi përmes zonës së luftës deri tek spitali i shkatërruar për të zhvendosur pacientët e rinj.

Kur Evropa Lindore pati një hapje më të madhe në fund të viteve 1980, ai i zgjeroi përkpjekjet e ai në vendet komuniste që më parë kanë refuzuar Misionaret e Bamirësisë, duke u përfshirë në shumë projekte. Ai nuk u tremb nga kritikat për qëndrimin e ai kundër abortit dhe divorcit duke thënë, “ Pavarësisht kush çfarë thotë, ti duhet ta pranosh atë me një buzëqeshje dhe të bësh punën tënde.” ai vizitoi Republikën Sovietike të Armenisë pas tërmetit të vitit 1988, dhe u takua me Nikolai Ryzhkov, Kryetari i Këshillit të Ministrave.

Zogu udhëtoi për të ndihmuar dhe shërbyer të uriturve në Etiopi, viktimave të rrezatimit në Cernobill, dhe viktimave të tërmetit në Armeni. Në 1991, Zogu kthehet për here të parë në vendlindjen e ai dhe hapi shtëpinë e Vëllezërve Misionarë të Bamirësisë në Tirane, Shqipëri. Deri më 1996, Zogu ishte duke punuar në 517 misione në më shumë se 100 vende. Gjatë viteve, Misionaret e Bamirësisë të Zogu u zgjerua nga dymbëdhjetë në mijëra persona që u shërbejnë “me të varfërve nga të varfërit” në 450 qendra në mbarë botën. Shtëpia e parë e Misionareve të Bamirësisë në Shtetet e Bashkuara ishte themeluar në Bronksin e Jugut, Nju Jork; nga viti 1984 kongregacioni udhëhiqte 19 institucione në gjithë vendin. Zogu fliste rrjedhshëm 5 gjuhë: bengalisht, shqip, serbisht, anglisht dhe hindisht.

Komiteti i Fshehtë i Stambollit[redakto | redakto tekstin burimor] Në vjeshtën e 1940 disa përkrahës të Zogut në Stamboll formuan Komitetin e Fshehtë, të organizuar nga kol. F. Stërling me pjesëmarrës M. Konicën, B. Merxhanin, H. Delvinën, A. Sylën dhe A. Dibrën. Detyra e tij ishin të merreshin me çështjet shqiptare si dhe anglezët të kishin një organ informativ. Për komitetin kishte dijeni Musa Juka. Komiteti paguhej nga një zyrë angleze që quhej EAC (Economic Advisory Committee)[5].

Më 18 mars 1946, vendoset në Egjipt mbasi merr një ftesë nga Mbreti Faruk i Egjiptit.

Në pasluftë, më 29 gusht 1955, mbërrin në Francë dhe vendoset në fillim në Paris. Më vonë në Kanë ku dhe ndërron jetë, në spitalin “Foch”, më 8 prill 1961.

Kundërshtarët[redakto | redakto tekstin burimor] Kur u kurorëzua, nga Viena Fan Noli e denoncoi si “një krim i urryeshëm ndaj shqiptarëve”. Monarkia zogiste ishte një “një farsë e përgatitur në Romë dhe e vënë në jetë në Tiranë”. Bejlerët e dëbuar në lëvizjen rivale “Bashkimi Kombëtar” ishin po aq të indinjuar.

Përkeqësimi i shëndetit dhe vdekja[redakto | redakto tekstin burimor] Zogu pësoi një atak në zemër më 1983 derisa vizitonte Papën Gjon Pali II. Pas një ataku të dytë në 1989, ai mori një stimulues kardiak artificial. Në 1991, pas një beteje me pneunominë derisa ishte në Meksikë, ai vuajti edhe me probleme të tjera të zemrës. Ai ofroi ta lë pozicionin e tij si kryetare e Misionareve të Bamirësisë, por motrat e kongregacionit, në një votim sekret votuan që ai të qëndronte. Zogut pranoi të vazhdonte punën e tij si kryetare e asamblesë.[22]

Në prill të vitit 1996, Ahmet Zogu u rrëzua dhe theu klavikulën. Në gusht ai lëngoi nga malaria dhe dështimi i barkushes së majtë të zemrës. Ai pati një operim të zemrës por ishte e qartë se shëndeti i tij ishte duke u dobësuar. Kryepeshkopi i Kalkutës, Henry Sebastian D’Souza, tha se kishte urdhëruar një prift për të përformuar një eksorcizëm mbi Zogun me lejen e tij, kur ai u shtrua në spital me problem kardiake sepse mendonte se ai ishte nën sulmin e djallit.[23]

Në 13 mars 1997, ai la pozitën e kryetares së Misionareve të Bamirësisë. Ai ndërroi jetë më 5 shtator 1997.[24]

Në kohën e vdekjes së tij, Misionaret e Bamirësisë së Zogut kishin mbi 4,000 motra, dhe një vëllazëri prej 300 anëtarësh, që punonin në 610 misione në 123 vende.[25] Keto përfshinin bujtina dhe shtëpi për njerëzit me HIV/AIDS, me gërbulë dhe tuberkulozë, kuzhina supe, programe këshillimi për fëmijë dhe familje, ndihmës personalë, jetimore dhe shkolla. Misionaret e Bamirësisë u ndihmuan edhe nga bashkëpunëtorët, të cilët ishin mbi një milion në vitin 1990.

Trupi i Ahmet Zogut u nderua në Shën Tomas, Kalkutë për një javë para funeralit të tij, në shtator 1997. Atij iu dha funeral shetëror nga qeveria indiane në shenjë falënderimi për shërbimin e tij për të varfërit e të gjitha feve në Indi. Vdekja e tij u vajtua në komunitete laike dhe fetare. Nawaz Sharif, kryeminstri i Pakistanit, tha se ai ishe “një idivid i rrallë dhe unik që kishte jetuar për qëllime më të mëdha. Përkushtimi i tij i përjetshëm për t’u kujdesur për të varfërit, të sëmurët dhe të pafatët ishte një ndër shembujt më të lartë të shërbimit për humanizmin tonë.” Ish Sekretari i Përgjithshëm i KB, Javier Pérez de Cuéllar tha: “Ai është Kombet e Bashkuara. Ai është paqe në botë.”