Masa: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
v r2.7.1) (roboti shtoj: sn:Huremu |
Xqbot (diskuto | kontribute) v r2.7.2) (roboti shtoj: pa:ਦਰਵਿਅਮਾਨ; Ndryshime kozmetike |
||
Rreshti 26:
Masa është veti e çdo trupi, i cili përcakton sjelljen e tij gjatë veprimit të [[forcë]]s: sa më e madhe të jetë masa e trupit, alo është më inerte, aq më vështirë është të nixtohet apo të ngadalësohet, përkatësisht të ndryshohet gjendja e lëvizjes. Trupat e kundërshtojnë ndryshimin e gjendes së lëvizjes së vet. Vetia e trupave që të ruajnë gjendjen e lëvizjes quhet inerci. Masa është njësi sasioe e inercisë së trupave. Njësia për matjen e forcës është [[kilogram]]i (kg).
Në rast se shpejtësia e trupave është e vogël në krahasim me shpejtësinë e [[Drita|
Në dinamikë, perveç forcës dhe masës përdoren edhe madhësi të tjera fizike: sasia e lëvizjes, momenti i forcëss, momenti i sasisë së lëvizjes, puna, energjia, fuqia etj. Sasia e lëvizjes së pikës materiale me masën <math>\,m</math> dhe me shpejtësi <math>\vec v</math> është:
Rreshti 39:
Lëvizja e trupave nga aspekti i shqyrtimit në fizikë është më mirë të bëhet përmes sasisë së lëvizjes sesa, për shembull përmes madhësisë [[kinematika|kinematike]] të shpejtësisë.
== Përmbledhje e koncepteve të masës ==
Në [[Mekanika klasike|mekanikën klasike]] koncepti i masës luan një rol themelor në përshkrimin e lëvizjes së trupave. [[Ligji i dytë i Njutonit]] jep lidhjen midis [[Forca|forcës]] '''F''' të ushtruar mbi një trup me masë ''m'' me [[nxitimi|nxitim]] '''a''':
Rreshti 46:
Për më tepër, masa lidh [[Vrulli|sasinë e lëvizjes]] (vrullin) '''p''' e një trupi me [[Shpejtësia|shpejtësinë]] e tij '''v''':
:<math>\mathbf{p}=m\mathbf{v} \, ,</math>
si dhe
:<math>E_k = \tfrac{1}{2}mv^2 \, .</math>
Rreshti 58:
ku ''c'' është [[shpejtësia e dritës]].
== Masa inerciale dhe gravitacionale ==
=== Masa inerciale ===
'''Masa inerciale''' është masa e trupit që matet me rezistencën e tij ndaj nxitimit.
=== Masa gravitacionale Njutoniane ===
===Ekuivalenca e masës inerciale dhe gravitacionale===
Rreshti 139:
[[nov:Mase]]
[[oc:Massa]]
[[pa:ਦਰਵਿਅਮਾਨ]]
[[pl:Masa (fizyka)]]
[[pnb:وزن]]
|