Johann Georg von Hahn: Dallime mes rishikimesh

 

Më [[1847]] u bë Konsull në Janinë, më [[1851]] në Syradhe prej [[1869]] konzul-gjeneral në Athinë. Hani mirret si themelues i studimeve mbi shqiptarët. Hani, gjatë hërbimit të tij si nënkonzul i Austrisë në Janinë, njohu drejtpërdrejt jetën, botën shpirtëore dhe historinë e shqiptarëve dhe të arbëreshëve të Greqisë. Hani kërkoi nëpër Shqipëri, përpos të tjerash, edhe lëndën për veprën e tij madhore në tri vëllime ''"Albanesische Studien"'' (Studime shqiptare), që u botua në vitin 1854. Aty Hani argumenton për herë të parë nga një pikëpamje multidisiplinare (historike, gjuhësore, etnografike, etj.), autoktoninë e shqiptarëve, prejardhjen ilire të shqiptarëve e prejardhjen e shqipes nga ilirishtja dhe hedh idenë e prejardhjes së përbashkët ''"tireno-pellazgjike''të ilirëve, të epirotëve e të maqedonasve, të cilët, krahas grekëve dhe romakëve, formonin një degë të veçantë e të rëndësishme të lashtë. Ai ka mbledhur material në vend, mësoi gjuhën shqipe dhe dëshmoi përkatësin e shqipes si gjuhë e familjes [[indoevropjane]]. Në anën tjetër, teza e tij, u shfrytëzua me efikasitet nga ideologët e Rilindjes Kombëtare Shqiptare, për vetëdijen kombëtare të popullit për argumentimin e së drejtës historike të shqiptarëve për autonomi e shtet të pavarur, që do të përfshinte të gjitha territoret e banuara nga shqiptarët. <ref><tt>Johan Georg Fon Hahn - Vëllimi :''"Albaneische Studie"'' - (Studime shqiptare), u botua në vitin 1854.</tt> nxjerr nga <tt>Avni K. Këpuska, "QENËSIA E TERRITORIT DHE E KUFIJVE ETNIKË AUTOKTONË TË KOSOVËS", fq.34, botimi i tretë, Prishtinë 2004</tt></ref>