[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
vNo edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
Mësimi është proces i organizuar, planifikuar më qëllim që të realizohet qëllimi i përvetësimit të diturive nga fusha të ndryshme. Është proces që mundëson krijimin dhe përsosjen e shkathtësive dhe shprehive te një individi, dhe qëllimi edhe me konkret është që njeriu të përvetësojnë dituri të, krijojnë shprehi dhe shkathtësi pune si dhe në sjelljen e tyre.
 
Në psikologjinë shkencore termi i mësimit ka një kuptim më të gjërëgjerë sesa ai për të cilin mund të përdoret në jetën e përditshme. Kështu proçesiprocesi i të mësuarit përmbledh të gjitha modifikimet e qëndrueshme të sjelljeve dhe aktiviteteve psikologjike të cilat lidhen me eksperiencën e njeriut.
Mësimi është proces i organizuar, planifikuar më qëllim që të realizohet qëllimi i përvetësimit të diturive nga fusha të ndryshme. Është proces që mundëson krijimin dhe përsosjen e shkathtësive dhe shprehive te një individi, dhe qëllimi edhe me konkret është që njeriu të përvetësojnë dituri të, krijojnë shprehi dhe shkathtësi pune si dhe në sjelljen e tyre.
Në psikologjinë shkencore termi i mësimit ka një kuptim më të gjërë sesa ai për të cilin mund të përdoret në jetën e përditshme. Kështu proçesi i të mësuarit përmbledh të gjitha modifikimet e qëndrueshme të sjelljeve dhe aktiviteteve psikologjike të cilat lidhen me eksperiencën e njeriut.
Studimi sistematik, veçanërisht ai eksperimental i proçesit të mësuarit ka rezultuar me evidentimin e ligjeve dhe rëndësinë e mësimit në genezën e shumë fenomeneve të tjera psikologjike. Spektri studimor varion nga psikofiziologjia tek psikologjia kognitive.
 
Studimi sistematik, veçanërisht ai eksperimental i proçesitprocesit të mësuarit ka rezultuar me evidentimin e ligjeve dhe rëndësinë e mësimit në genezëngjenezën e shumë fenomeneve të tjera psikologjike. Spektri studimor varion nga psikofiziologjia tek psikologjia kognitive.
==Llojet e të mësuarit==
 
== Llojet e të mësuarit ==
 
=== Familjarizimi ===
Fenomeni i familjarizimit përbën formën më të thjeshtë dhe universale të të mësuarit. E gjejmë tek të gjithë kafshët dhe tek njeriu në nivelin e reflekseve dhe disa forma të vëmëndjesvëmendjes. Ky fenomen përben zhdukjen e reagimit të organizmit të subjektit si pasojë e shfaqjes së vazhdueshme të ngacmuesit.
 
=== Kushtëzimi ===
Fenomeni i familjarizimit përbën formën më të thjeshtë dhe universale të të mësuarit. E gjejmë tek të gjithë kafshët dhe tek njeriu në nivelin e reflekseve dhe disa forma të vëmëndjes. Ky fenomen përben zhdukjen e reagimit të organizmit të subjektit si pasojë e shfaqjes së vazhdueshme të ngacmuesit.
*==== '''Kushtëzimi vepruesklasik''' ====
* Artikulli kryesor : [[Kushtëzimi Vepruesklasik]]
* '''Kushtëzimi klasik''' i cili përbën formën më të përgjithme të formimit të reagimeve, zbulimi i të cilës i dedikohet studiuesit rus [[Ivan Pavlov]] dhe shkollës së tij. [[Emocion|Emocionet]] gjithashtu i nënshtrohen mjaft lehtë këtij ligjit të kushtëzimit.
 
 
===Kushtëzimi===
 
* '''Kushtëzimi klasik''' i cili përbën formën më të përgjithme të formimit të reagimeve, zbulimi i të cilës i dedikohet studiuesit rus [[Ivan Pavlov]] dhe shkollës së tij. [[Emocion|Emocionet]] gjithashtu i nënshtrohen mjaft lehtë këtij ligjit të kushtëzimit.
Kushtëzimi klasik quhet forma e të mësuarit gjatë së cilës një ngacmues shoqërohet me një ngacmues tjetër që shkakton një reagim të caktuar. Disa herë quhet edhe kushtëzim provizor ose kushtëzim përgjegjës.
 
Artikulli==== kryesor: [['''Kushtëzimi klasik]]veprues''' ====
* Artikulli kryesor : [[E-learningKushtëzimi Veprues]]
 
Ky lloj i të mësuarit bazohet në atë që [[Edward Thorndike|Thorndike]] e quan ''''Ligji i efektit"''. Reagimi i një organizmi i subjektit bëhet më i shpeshtë ose e kundërta në varësi të rezultatit që ky sjellje ka për subjektin i cila e ka shfaqur. Kështu nëse reagimi i organizmit shoqërohet me një rezultat pozitiv për vetë subjektin përgjegjës për këtë reagim, atëherë reagimi do përsëritet dhe përforcohet.
 
* '''Kushtëzimi veprues'''
Ky lloj i të mësuarit bazohet në atë që [[Edward Thorndike|Thorndike]] e quan ''''Ligji i efektit"''. Reagimi i një organizmi i subjektit bëhet më i shpeshtë ose e kundërta në varësi të rezultatit që ky sjellje ka për subjektin i cila e ka shfaqur. Kështu nëse reagimi i organizmit shoqërohet me një rezultat pozitiv për vetë subjektin përgjegjës për këtë reagim, atëherë reagimi do përsëritet dhe përforcohet.
 
[[Burrhus Frederic Skinner|Skinner]] të cilit i dedikohet termi "Veprues" vë theksin për rëndësinë e përforcimit në proçesin e të mësuarit.
 
Gjatë kërkimeve dhe studimeve për kushtet mësimit tek njerëzit, janë formuar teza e teori të shumta (ndër tjera teoria asociative, teoria strukturore, behavizmi, teoria kongnitive, modeli matematikë-statistikë i gjasës). Parimi qendrorë, para së gjithash është vazhdueshmëria, fuqizimi (përforcimi i sjelljes së dëshiruar të treguar më parë) dhe organizimi kongnitiv (mësimi nëpërmjet arsyes). Një përpjekje për të i integruar parimet e ndryshme të mësimit e ka bërë R. M. Gagne. Ky i ka mbledhur 8 parime dhe i ka vendosur në një rend hierarki, ku mësimi i llojit të ultë është i nevojshëm por nuk është i mjaftueshëm. Kushtet pasuese janë : 1) sinjal-mësim (kondicionimi klasik); 2) nxitje-reagim-mësimi (kondicionimi operativ); 3) krijimi i zinxhirit (nga më shumë nxitje dhe reagime ); 4)krijimi i zinxhirit gjuhësorë 5)diskriminacioni i shumanshëm (dallimi i nxitjeve të përafërta); 6)përkufizimi-mësimi; 7) rregull-mësimi; 8) zgjidhje probleme.<ref><tt>Der Grosse Brock Haus 13</tt>. Fq.118-119</ref>
Artikulli kryesor: [[Kushtëzimi Veprues]]
* 1) sinjal-mësim (kondicionimi klasik) ;
* 2) nxitje-reagim-mësimi (kondicionimi operativ) ;
* 3) krijimi i zinxhirit (nga më shumë nxitje dhe reagime ) ;
* 4)krijimi i zinxhirit gjuhësorë ;
* 5)diskriminacioni i shumanshëm (dallimi i nxitjeve të përafërta) ;
* 6)përkufizimi-mësimi ;
* 7) rregull-mësimi ;
* 8) zgjidhje probleme.<ref><tt>Der Grosse Brock Haus 13</tt>. Fq.118-119</ref>
 
== Zbatime të proçesitprocesit të të mësuarit ==
Gjatë kërkimeve dhe studimeve për kushtet mësimit tek njerëzit, janë formuar teza e teori të shumta (ndër tjera teoria asociative, teoria strukturore, behavizmi, teoria kongnitive, modeli matematikë-statistikë i gjasës). Parimi qendrorë, para së gjithash është vazhdueshmëria, fuqizimi (përforcimi i sjelljes së dëshiruar të treguar më parë) dhe organizimi kongnitiv (mësimi nëpërmjet arsyes). Një përpjekje për të i integruar parimet e ndryshme të mësimit e ka bërë R.M. Gagne. Ky i ka mbledhur 8 parime dhe i ka vendosur në një rend hierarki, ku mësimi i llojit të ultë është i nevojshëm por nuk është i mjaftueshëm. Kushtet pasuese janë: 1) sinjal-mësim (kondicionimi klasik); 2) nxitje-reagim-mësimi (kondicionimi operativ); 3) krijimi i zinxhirit (nga më shumë nxitje dhe reagime ); 4)krijimi i zinxhirit gjuhësorë 5)diskriminacioni i shumanshëm (dallimi i nxitjeve të përafërta); 6)përkufizimi-mësimi; 7) rregull-mësimi; 8) zgjidhje probleme.<ref><tt>Der Grosse Brock Haus 13</tt>. Fq.118-119</ref>
=== Te njerëzit ===
 
Tek njerëzit, objektivat dhe llojet e procesit të mësimit janë të komplikuara; Pa ndonjë shkallë të lartë instiktive, nëpërmjet mësimit përbrenda një kulture, njeriu përvetëson aftësinë e mbijetesës së qenies së tij, ashtu që njeriu për nga ana antropologjike por edhe nga ana e të mësuarit ka vlerën e të qënurit. Mësimi në një masë të madhe ndodhë gjatë pjesëmarrjes në jetën e përbashkët shoqërore (Shoqërimi, Enkulturimi); Për përmbajtje të komplikuara jepen mjete mësimore ndihmëse zakonisht institucionale (Shkolla).
==Zbatime të proçesit të të mësuarit==
 
===Te njerëzit===
Tek njerëzit, objektivat dhe llojet e procesit të mësimit janë të komplikuara; Pa ndonjë shkallë të lartë instiktive, nëpërmjet mësimit përbrenda një kulture, njeriu përvetëson aftësinë e mbijetesës së qenies së tij, ashtu që njeriu për nga ana antropologjike por edhe nga ana e të mësuarit ka vlerën e të qënurit. Mësimi në një masë të madhe ndodhë gjatë pjesëmarrjes në jetën e përbashkët shoqërore (Shoqërimi, Enkulturimi); Për përmbajtje të komplikuara jepen mjete mësimore ndihmëse zakonisht institucionale (Shkolla).
=== Te kafshët ===
===Te kafshët===
Te kafshët, ''mësimi motorik'' që vije nga sjelljet instiktive janë ''Shkollë e lartë'' p.sh. rastet si kuajt kalërues, loja në ajër të pëllumbave, përdorimi i shkathtë i duarve, këmbëve apo gojës te majmuni, papagaj etj. Ndërsa te skraja e shiut është vërejtur ''mësimi prekës'', nëpërmjet prekjeve instiktive të porsalindurit orientohen në cakun e caktuar.
 
== Dimensione të tjera të mësimit ==
=== E-learning ===
* Artikulli kryesor : [[E-learning]]
 
== Burimi i të dhënave ==
<references/>
 
[[Kategoria:Arsim]]
==Dimensione të tjera të mësimit==
 
===E-learning===
 
Artikulli kryesor: [[E-learning]]
==Burimi i të dhënave==
<references/>
[[Kategoria:Psikologji]]
[[Kategoria:Arsim]]
 
[[ar:تعلم]]