Wikipedia

Dallime mes rishikimeve të "Teksasi"

Artikulli Diskutim

Teksasi (redakto)

Versioni i datës 15 prill 2012 22:29

762 bytes added ,  10 vjet më parë
ska përmbledhje të redaktimeve
v (r2.7.2) (roboti shtoj: zu:Texas)
No edit summary
{{Shtetet e SHBA-së
|shteti Emri në shqip = Teksas
|flamuriEmri = Flag of= Texas.svg
|emblema Flamuri_figura = SealFlag of Texas.svg
|vendndodhja Emblema_figura = MapSeal of USA TXTexas.svg
|kryeqytetPamje = [[Austin]] Texas State Capitol Night.jpg
|Përshkrimi i pamjes = Ndërtesa e Parlamentit të Teksasit
|sipërfaqja = 696.241▼
|popullsiaHarta = 24Texas in United States.782.302svg
|dëndësia <!-- Të dhëna kryesore = 31-->
|Nofka = The Lone Star State
|tëardhuratmesatare =
|guvernatorMoto = Rick Perry = Friendship (RMiqësi)
|dhomaelartëKryeqyteti = Senati [[Austin]]
|dhomaeulët Qyteti më i madh = Dhoma e Përfaqësuesve[[Houston]]
<!-- Qeverisja -->
|faqjazyrtare = [http://www.texasonline.com/ www.texasonline.com]
|shënimGuvernator = Rick Perry = (R)
|Senatorë = Kay Bailey Hutchison <br> John Cornyn
<!-- Sipërfaqja -->
▲|sipërfaqjaSipërfaqja = 696.241
|Sipërfaqja renditja = i 2-ti
<!-- Popullsia -->
|Popullsia renditja = i 2-ti
|Popullsia = 25.674.681
|Dendësia = 37.9
<!-- Gjeografia -->
|Zona Kohore = [[Zona Kohore Qendrore (Amerika e Veriut)|Qendrore]]: [[Koha Universale e Koordinuar|UTC]][[Koha Standarte Qenndrore|-6]]/[[Koha e Verore Qendrore|-5]]
|Pika më e lartë = Maja Guadalupe 2667,4
|Pika më e ulët = [[Gjiri i Meksikës]] 0
<!-- Anëtarësia në SHBA -->
|Anëtarësimi = [[29 dhjetor]] [[1845]]
|Anëtarësimi renditja = i 28-ti
<!-- Të dhëna të tjera -->
|Shkurtimisht = TX
|Faqja Zyrtare = [http://www.texas.gov/ www.texas.gov]
}}
 
'''Teksasi''' është një nga 50 shtetet e [[SHBA]]-së. Ai është shteti i dytë më i madh i SHBA-së për nga popullsia dhe sipërfaqja. Teksasi kufizohet nga [[Meksika]] në jug, [[Nju Meksiko]] në perëndim, [[Oklahoma]] në veri, [[Arkanzas]] në verilindje, dhe [[Luiziana]] në lindje. TexasTeksasi ka një sipërfaqe prej 696.200 km², dhe një popullsi në rritje prej 24,7 milion banore. Hjuston është qyteti më i madh në Teksas dhe i katërti më i madh në Shtetet e Bashkuara. Qytetet e tjera kryesore përfshijnë [[Dallas]], [[Fort Worth]],[[San Antonio]], [[El Paso]], dhe [[Austin]]-kryeqyteti i shtetit. Texas është mbiquajtur shteti i Yllit të Vetmuar tëpër diturta tëdalluar TeksasitTeksasin si një ish republikë e pavarur dhe si një kujtim i luftës për pavarësinë e shtetit nga Meksika. "LoneYlli Stari Vetmuar" mund të gjendet në FlamuriFlamurin e Shtetit të Teksasit dhe në Emblemën e Shtetit të Teksasit nënshkruajnë sot.▼
'''Teksasi''' është një nga 50 shtetet e SHBA-së.
▲Teksasi shteti i dytë më i madh i SHBA-së për nga popullsia dhe sipërfaqja. Teksasi kufizohet nga [[Meksika]] në jug, [[Nju Meksiko]] në perëndim, [[Oklahoma]] në veri, [[Arkanzas]] në verilindje, dhe [[Luiziana]] në lindje. Texas ka një sipërfaqe prej 696.200 km², dhe një popullsi në rritje prej 24,7 milion banore. Hjuston është qyteti më i madh në Teksas dhe i katërti më i madh në Shtetet e Bashkuara. Qytetet e tjera kryesore përfshijnë [[Dallas]], [[Fort Worth]],[[San Antonio]], [[El Paso]], dhe [[Austin]]-kryeqyteti i shtetit. Texas është mbiquajtur shteti i Yllit të Vetmuar të ditur të Teksasit si një republikë e pavarur dhe si një kujtim i luftës për pavarësinë e shtetit nga Meksika. "Lone Star" mund të gjendet në Flamuri Shtetit të Teksasit dhe Shtetit të Teksasit nënshkruajnë sot.
 
Për shkak të përmasave të tij dhe veçoritëveçorive gjeologjike të tilla si Fault Balcones, TexasTeksasi përmban peizazhe të ndryshme që i ngjajnë si Jugut amerikaneamerikan dheashtu Jugperëndimore. edhe Jugperëndimit amerikan. Edhe pse TexasTeksasi lidhet gjerësisht me shpërblimzonën e shkretëtirës Jugperëndimore, më pak se 10 % e tokës është zonë shkretëtirë. Në Shumica e qendrave të popullsisë janë të vendosura në zonat e ish-prairies, grasslands, pyje dhe bregdet. se Udhëtimudhëton nga lindja në perëndim, munddo të vëzhgojnëvëresh terrenin që shkon nga kënetat bregdetare dhe pyjet bregdetarme pineypisha, në fusha kodrina dhe kodrat i thyerkodrina, dhe në fund shkretëtirë dhe malet e Big Bend-it. Për shkak të historisë së sajtij të gjatë si një qendër e industrisërritjes amerikanesë kafshëtgjedhit, TeksasTeksasi është e lidhur meka imazhin e kaubojkaubojit.
 
Termi "gjashtë flamuj mbi Texas" erdhi nga disa vende që kishte sundimin mbi territorin. Spanja ishte vendi i parë evropian të kërkoni zonën e Teksasit. Franca ka mbajtur një jetëshkurtër koloni në Teksas. Mexico kontrolluar territore deri ne vitin 1836 kur fitoi pavarësinë e tij Teksas, duke u bërë një Republikës së pavarur. Në 1845 ai u bashkua me Shtetet e Bashkuara si shtet 28. Aneksimin shtetit nisën një zinxhir të ngjarjeve që shkaktohen meksikan-amerikan të luftës në 1846. Texas deklaruar shkëputjen e saj nga Shtetet e Bashkuara në fillim të 1861, së bashku me Shtetet aleate të Amerikës gjatë Luftës Civile Amerikane. Pas luftës dhe restaurimin e saj në Bashkimin, Texas hyri në një periudhë të gjatë të stagnimit ekonomik.
 
Në fillim të viteve 1900, zbulimet e naftës nisi një bum ekonomik në shtet. Texas është që ekonomikisht të larmishëm. Sot ajo ka më shumë Fortune 500 kompani se çdo shtet tjetër amerikan. Me një bazë të industrisë në rritje, shteti është një lider në shumë, duke përfshirë bujqësinë, Petrochemicals, energji, kompjuterët dhe elektronike, Hapësirë ajrore, dhe shkencat bio. Ajo të çon kombin në të ardhurat nga eksporti që nga viti 2002 dhe ka dytë më i lartë bruto produktit shtetit.
 
== Historia ==
Edhe pse Álvarez de Pineda pohoi zonë që tani përbëhet Teksasit për Spanja në 1519, zgjidhje e parë evropian nuk është krijuar deri në 1682, kur René-Robert Cavelier, Sieur de La Salle gabimisht themeluar koloni e tij në frëngjisht, Fort Saint Louis, pranë Matagorda gjirin e në vend e në gojën e lumit Misisipi. Koloni ishte jetëshkurtër, por prania e tij autoritetet spanjolle të motivuar për të filluar aktivitetin e zgjidhjes. Disa misione janë themeluar në Lindjen e Teksasit, por ishin të braktisur në 1691. Njëzet vjet më vonë, i shqetësuar me praninë e frëngjisht në Luiziana fqinje, autoritetet spanjolle përsëri u përpoq të kolonizoj Teksasit. Gjatë 110 viteve të ardhshme, Spanja themeluar fshatra të shumta, presidios, dhe misione në krahinë. Settlers përballur me disa sulme të shpeshta nga fiset vendase, duke përfshirë Apache Lipan, Comanche, dhe Karankawa, dhe kufijtë e krahinës ishin të diskutueshëm shpesh, me Francën dhe Shtetet e Bashkuara të dy duke pretenduar pronësinë mbi të gjitha e Teksasit.
 
Kur Lufta meksikanmeksikane e Pavarësisë përfundoi në 1821, Teksas u bë pjesë e shtetit të ri Meksikë. Për të inkurajuar zgjidhje, autoritetet meksikane lejuar emigracionit nga Shtetet e Bashkuara, dhe nga 1834, u llogarit se mbi 30.000 Anglos jetuar në Teksas, [1] në krahasim me vetëm 7.800 Meksikë. [2] Pjesërisht në përgjigje të transformimin e qeverisë meksikane për të një Qeveria centralizuar nga një model federaliste, ardhurve nisi Texian Revolucionit të Teksasit në tetor 1835. Revolucioni përfundoi në prill 1836, kur presidenti meksikan Antonio López de Santa Anna u kapur pas Beteja e San Jacinto. Për nëntë vitet e ardhshme, Texas qeverisur veten si një shtet i pavarur, Republikës së Teksasit. Në 1845, Texas ishte aneksuar Shtetet e Bashkuara, duke u bërë shteti 28. Gjatë e vendosur për të mbrojtur skllavërinë, Texas deklaruar shkëputjen e saj nga Shtetet e Bashkuara në 1861 për t'u bashkuar me Shtetet aleate të Amerikës. Disa nga betejat e Luftës Civile Amerikane u luftuan në Teksas, por shumica regjimente të Teksasit shërbyer në pjesë të tjera të vendit. Kur mbaroi lufta në 1865, Texas ishte subjekt i rindërtimit deri Vitet 1870.
 
Nëpërmjet fund të shekullit të 19-të, industritë më të mëdha në Teksas janë prodhim pambuku dhe kafshët Fermë. Në 1901, vaj u zbulua në Teksas, dhe si rezultat "i naftës Boom" transformuar përherë ekonominë e Teksasit, duke çuar në zgjerimin e parë të rëndësishme ekonomike pas Luftës Civile. Texas ka vazhduar të rritet me shpejtësi, duke u bërë shteti i dytë më e madhe e popullsisë në 1994, dhe u bë ekonomikisht shumë i larmishëm, me një bazë në rritje në teknologji të lartë.D
 
== Gjeografia ==
Teksasit është shteti i dytë më i madh i SHBA, pas [[Alaska|Alaskës]], me një sipërfaqe prej 268694.820241 kilometra katrorë (696.200 km2). Ajo është 10% më të mëdha sesa Franca dhe pothuajse dy herë më të mëdha si Gjermania apo Japonia, edhe pse ajo renditet e 27 në botë vetëm në mesin e ndarjeve vend nga madhësia. Nëse do të ishte një vend, Texas do të jetë më e madhe pas 40 Kili dhe Zambia.
 
Texas është në pjesën jug-qendrore e Shteteve të Bashkuara të Amerikës. Tre nga kufijtë e saj janë të përcaktuar nga lumenjtë. Lumi Rio Grande formon nje kufi natyror me shtetet meksikan të Chihuahua, Coahuila, Nuevo León, dhe Tamaulipas në jug. Lumi i Kuq formon nje kufi natyror me Oklahoma dhe Arkansas në veri. Lumi Sabine formon nje kufi natyror me Luiziana me lindje. Texas lyp rrugëve ka një kufi lindor me Oklahoma në 100 ° W, një kufirin verior me Oklahoma në N 36 ° 30 'dhe një kufi perëndimor me New Mexico në 103 ° W. El Paso shtrihet në informacionet perëndimore shtetit në 32 ° N dhe Rio Grande. [72]
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Speciale:MobileDiff/1118763"