[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v r2.7.1) (roboti ndryshoj: fa:زیست‌شناسی یاخته
v Zëvendësim i eshte me është
Rreshti 13:
 
Funksionin dhe krijimin e qelizes.
Qeliz eshteështë nje sistem dinamik I hapur I cili permban te gjitha mekanizmat per ndarjen e barabarte te materialit trashegues.
Qeliza eshteështë pes here njesi:1. Njesi themelore (morfologjike, anatomike ndertimore) 2. Njesi funksionale -pasi qdo proqes jetesor kryhet ne suaz te qelizes 3. Njesi e rritjes dhe e zhvillimit - pasi qe organizmat rriten dhe zhvillohen me shtimin e volumit te qelizave. 4. Njesi trashegimi – dhe e ndryshueshmeris se qenieve te gjala
5.Njesi regjenerimi.
Qdo qeliz qe te jete e gjalle duhet te kete se paku keto tre sisteme strukturore kimike:
Rreshti 26:
Me bashkimin e ketyre sistemeve formohet edhe vete organizimi I qdo gjallese.shkruar nga klara star
company.....by the way i love u jang geun suk
Materia e gjalle eshteështë e organizuar mire pa marre parasyshe nivelin e zhvillimit evolutiv te saj- pra ajo eshteështë njejte e zhvillume sit e njeriu ashtu edhe te ameba.
 
Qeliza paraqet nje kompleks te nderlikuar te shume substancave organike dhe joorganike.
Rreshti 47:
 
UJI (H2O)
Si komponim me I thjeshtethjështë joorganik qe hyne ne perberjen e qelizes me sasin me te madhe eshteështë uji. 66% te trupit te njeriut perbehen nga UJI.
UJI ne qeliz gjendet ne dy forma : I lidhur dhe I lire.
Rolet e ujit te lidhur jane shume te medha . Edhe pse merr pjes ne 4-5% ka rendesi shume te maddhe pasi e pengon funderimin e ekoloideve, nuk I tret kriperat dhe I ngrine ne temp 40shkall.
 
Uji I lire eshteështë I prezentuar me 95-96% , roli I tij eshteështë shume i madhe : si tretes , pastaj ka role ne menjanimin e materieve te demshme mbron qelizen nga temperature e larte
Dhe ka role ringjalles.
 
Rreshti 57:
Perveq ujit rol te madhe ne jeten e qelizes luajne edhe kriperat minerale.
Mungesa apo sasia e teperte e tyre mund te ndikojne ne qrregullime te proqeseve te jetes poashtu mund te shkakton edhe vdekjen e qelizes.
Sasisa e kriperave minerale nuk eshteështë njejte ne organizma te ndryshme
P.sh ne guaskat ebutakeve ka shume kripera kalciume e ne kurrizin e njeriut ka shume kripera kalciumi natriumit etj.
 
Rreshti 67:
 
Jane komponime te karbonite me hidrogjenin dhe oksigjenin qe gjenden ne raport 1:2:1.
Formula e tyre eshteështë cn ( H2O )n .
Karbohidratet luajne role te madhe ne perberjen e aacideve nukleike (dezoksiriboza dhe riboza ) .
Karbohidrate ndahen ne tri grupe : Monosakaride, Disakaride dhe Polisakaride.
Rreshti 76:
Glukoza dhe fruktoza.
 
Disakaridet formohen me bashkimin e dy molekulave monosakaride, formula e pergjithshme e tyre eshteështë : C12H22O11.
Ne mesin e disakarideve me te njohura jane laktoza, sakaroza dhe maltoza.
Maltoza formohet me bashkimin e dy molekulave te glukozes.
Sakaroza apo sheqeri zakonshem perfitohet me bashkimin e nje molecule te glukozes dhe fruktozes, formohet nga panxharsheqeri aapo kallamsheqeri.
Mjalti eshteështë perzierje natyrore e glukozes dhe fruktozes.
Laktoza apo sheqer I qumshtit krijohet me bashkimin e molekulave te glukozes ma ato te galaktozes.
 
POLISAKARIDET ( C6H10O5) paraqesin formen me te hapur te karbohidrateve ne qenie te gjalla dhe keto formohet me polimerizimin e shume molekulave monosakaride. Ketu bejne pjes : celuloza , glikogjeni, amidoni dhe kitini.
Amidoni paraqitet si ushqim ne forme te kokrizav ne citoplazmen e qelizes bimore ai munde te zberthehet ne maltoz e ne glukoz me ndikimin e enzimeve.
Glikogjeni eshteështë polisakarid qe gjendet ne citoplazmen e qelizave shtazore dhe eshteështë burim I energjis.
Celuloza duke vepruar ne krijimin e mureve te qelizave bimore e luan rolin mbeshtetesmbështëtes.
Kitini eshteështë material I cili gjendet ne mbeshtejellesinmbështëjellesin e kembenyjetuarve.
 
 
Rreshti 118:
 
Proteinat ndahen ne dy grupe
Proteinat e thjeshtethjështë: perbehen vetem prej aminoacideve dhe treten ne uje .
Ne temperature me te larte ato koagulohen siq eshteështë shembulli me vezen e zier e pules