Pankreasi: Dallime mes rishikimesh

'''Pankreasi''' ([[Greqishtja e lashtë|greq]]. pan = krejt, mbarë; kreas = mish) është një [[gjëndëra|gjëndër]] në bark (abdomen) që lëshon një lëng tretës (lëngun pankreasorpankreatik) në zorrën dymbëdhjetëgishtore (duodenum) përmes [[DuctusDuktit pancreaticuspankreatik]]. Pankreasi prodhon disa [[Hormoni|hormone]] të rëndësishme: [[Insulina|insulinën]], [[Glukagoni|glukagonin]], [[Somatostatina|somatostatinën]], [[Sekretina|sekretinën]], [[Pankreocymina|pankreocyminënpankreociminën]] etj.

Pankreasi është organ në formë pyke me gjatësi rreth 14-20 cm, gjerësi 4 cm (shpesh 1,5 - 2cm) dhe peshë prej 65 - 80 g i rëndë (tek gratë peshon më pak), ka ngjyrë të kuqërremtë ose të përhiturpërhirtë kur është në fazën e veprimtarisë së dendur prodhuese. Gjendet në hapsirën e stomakutabdomen.

Sëmundja e pankreasit është mosfunksionimi jo i rregullt i këtij organi. Kur ky organ vazhdon të mos kryejë mirë punën e tij për një kohë të gjatë, atëherë sëmundja kthehet në kronike. Lënia pas dore e kurave parandaluese dhe e mjekimit të rekomanduar nga mjekëtmjeku përkatësspecialist mund të çojë në shfaqjen e sëmundjeve të tjera edhe më të rënda, siç janë sëmundja e sheqerit (diabeti) ose e tumoreve të ndryshme, të cilat shfaqen si pasojë e mosprodhimit të insulinës nga ky organ. Insulina është një hormon që prodhohet nga gjendra e pankreasit. Ajo luan rol kyç në përpunimin e sheqerit nga organizmi ynë, duke bërë të mundur futjen e tij në qelizat indore. Në të njëjtën kohë, insulina njihet prej të gjithëve si preparat medikamentoz, që përdoret për mjekimin e sëmundjes së diabetit të sheqerit. Në këto raste duhet treguar kujdes i veçantë, pasi kjo neglizhencë nga ana e të sëmurit mund të shkaktojë dëme të mëdha deri në infektim të gjakut. Me përparimin e sëmundjes mund të bëhet e domosdoshme kryerja e një ndërhyrjeje kirurgjikale. Sipas studimeve të kryera kohët e fundit, një në tre të sëmurë të prekur nga sëmundja e pankreasit janë të detyruar t i nënshtrohen operacionit.