Lufta e vitit 2001 në Maqedoni: Dallime mes rishikimesh

[[Skeda:Vaksinca gjat luftes.jpg|thumb|250px|[[Vaksinca]] nën sulmë gjatë luftës]]

[[Skeda:Vaksinca luft.jpg|thumb|250px|Vëzhgimi mbi [[Vaksincë]] gjatë Luftës]]

 

== Rrethanat shoqëroro-ekonomike dhe politike në Republika e Maqedonisë në vitet 2000-2001 ==

 

 

Shkatërrimi i RSFJ-së dhe mëvetësimi i Republikës të Maqedonisë shkaktoj ndryshime të thella politike, shoqërore dhe ekonomike në vend.

== Shkaqet e konfliktit dhe palët në konflikt==

 

 

Diskriminimi ndaj shqiptarëve në të gjitha sferat e jetës shoqërore, e cila ishte e pranishme edhe në sistemin e mëparshëm, edhe më shumë u shfaq pas mëvetësimit të Republikës së Maqedonisë. Gjatë procesit të privatizimit të kapitalit shoqëror, autoritetet vetëm maqedonasve u mundësuan që me kushte shumë të volitshme t’i blejnë fabrikat dhe kapacitetet tjera ekonomike në vend.

==Rrjedha e konfliktit dhe aktivitetet ushtarake nëpër rajon ==

 

 

Konflikti filloi në fshatin Tanush, rrethina e Shkupit, dikur kah mesi i shkurtit të vitit 2001 dhe së shpejti u zgjerua edhe në fshatrat e Tetovës, në disa pjesë të qytetit, në rajonin e Lipkovës, rrethina e Kumanovës dhe në disa fshatra të Shkupit (Haraçinë, Radushë dhe Luboten).

== Reflektimi ndaj regjioneve tjera ==

 

 

Konflikti kishte ndikim të ndryshëm ndaj rajoneve të cilat nuk ishin direkt të kyçura në konflikt. Gjatë kësaj kohe ishim dëshmitarë të dhunës permanente të ushtruar ndaj shqiptarëve, sidomos, në ato pjesë ku shqiptarët ishin pakicë. Në Prilep dhe Manastir digjeshin shtëpitë, shitoret dhe xhamitë që të detyrohen të shpërngulen nga vatrat e tyre. Kudo që jetonin shqiptarët ishin të vendosur punktet policore të cilët i kontrollonin dhe maltretonin ata.

== Roli i parlamentit, qeverisë, policisë dhe ushtrisë gjatë konfliktit të armatosur ==

 

 

Gjatë konfliktit, Parlamenti si organi më i lartë ligjdhënës në Maqedoni nuk mund ta kontrollonte situatën dhe të vendoste baraspeshë etnike, përkundrazi, ai u vu në anën e elitave politike maqedonase.

== Kontributi i Bashkësisë Ndërkombëtare gjatë konfliktit ==

 

 

Për shkak se palët në konflikt nuk kishin vizion të qartë dhe fuqi që të përballen me situatën në vend, Bashkësia ndërkombëtare ishte e detyruar që në mënyrë direkte të involvohet për zgjidhjen e konfliktit.

{{Kryesor|Marrëveshja e Ohrit}}

 

 

Më [[13 shtator]] të vitit [[2001]], liderët e katër partive nga Koalicioni i gjerë, kryetari i shtetit Boris Trajkovski dhe përfaqësuesit e bashkësisë ndërkombëtare e nënshkruan Marrëveshjen e Ohrit.

== Ndikimi i konfliktit të armatosur ndaj proceseve demokratike në IRJ Maqedoni ==

 

 

Edhe pse konflikti i ngadalësoi proceset demokratike në vend dhe drejtpërdrejt i keqësoi marrë¬dhëniet ndëretnike, megjithatë, për shqiptarët ishte mënyra e vetme që t’ju tregojnë maqedonasve se modeli i qeverisjes ishte i gabuar.

 

Si rezultat i marrëveshjes së miratuar, e cila solli ndryshime në Kushtetutën e IRJ të Maqedonisë, fillon decentralizimi i pushtetit me orientim qytetar ku potencohet karakteri multietnik dhe multikulturor i vendit.

 

dhe ki ishte nje konflikt i madh

add by. Bujar

 

[[bg:Военен конфликт в Република Македония (2001)]]