Nju Jork: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
U largua krejt përmbajtja e artikullit. |
Igna (diskuto | kontribute) v U kthyen ndryshimet e 91.187.125.194 (diskutimet) në versionin e fundit nga Lerriklo. |
||
Rreshti 1:
{{Shtetet e SHBA-së
|Emri në shqip = Nju Jork
|Emri = New York
|Nofka = The Empire State (Shteti Perandori)
|Motto = Lat. Excelsior
|Kryeqyteti = [[Albany]]
|Qyteti më i madh = [[New York City]]
|Flamuri_figura = Flag of New York.svg
|Emblema_figura = Seal of New York.svg
|Pamje = NYSCapitolPanorama.jpg
|Përshkrimi i pamjes = Ndërtesa e Parlamentit të Nju Jorkut në Albany
|Harta = New York in United States.svg
|Guvernator = Andrew Cuomo
|Senatorë = Charles Schumer <br /> Kirsten Gillibrand
|Sipërfaqja = 141.300
|Pika më e lartë = Mali Marcy 1628.57
|Pika më e ulët = [[Oqeani Atlantik]] 0
|Popullsia = 19.465.197
|Dendësia = 159
|Anëtarësimi = [[26 korrik]] [[1788]] (i 11-ti)
|Zona Kohore = [[Zona Kohore Lindore (Amerika e Veriut)|Lindore]]: [[Koha Universale e Koordinuar|UTC]][[Koha Standarte Lindore|-5]]/[[Koha e Verore Lindore|-4]]
|Shkurtimisht = NY
|Faqja Zyrtare = [http://www.ny.gov/ www.ny.gov]
}}
'''New York''' ([[shk.]] '''NY''') [{{IPA|nuː jɔːrk}}] apo [[pronuncimi]] në shqip '''Neu Jork''' është një [[Shtetet Federale të Amerikës|Shtet Federal]] në verilindje të [[ShBA]]. Ai kufizohet me [[liqenin Erie]], [[liqenin Ontario]], [[Kanadanë]], [[Vermont]], [[Massachusetts]], [[Connecticut]], [[New Jersey]], [[Pennsylvania]] dhe me [[Oqeanin Atlantik]]. Tre ishujt [[Long Island]], [[Manhattan]] dhe [[Staten Island]] formojnë një pjesë të rëndësishme të New York-ut. Në lindje të New York-ut rrjedh [[Hudson River]] (Lumi Hudson).
New York ka një sipërfaqe prej 141.080 km² dhe një popullsi prej 18,98 milion banorë (2000), pas [[Kalifornia|Kalifornisë]] dhe [[Texas|Teksasit]] është shteti i tretë federal për nga dendësia në ShBA.
Kryeqyteti i New York-ut është [[Albany]], ndërsa qyteti më i madh është [[New York City]]. Territori jashtë hapësirës së New York City-it thirret „[[Upstate New York]]“. Qytetet më të mëdha në ''Upstate New York'' janë [[Binghamton (New York)|Binghamton]], [[Buffalo]], [[Rochester (New York)|Rochester]] dhe [[Syracuse]].
== Historia ==
=== Hulumtimet evropiane dhe kolonizimi ===
[[Skeda:GiovanniVerrazano.jpg|thumb|left|150px|Giovanni da Verrazzano]]
Pjesa ku sot është e njohur si shteti i New York-ut është burim i vendosjes së dy bashkësive të mëdha të Indianëve, herët para ardhjes së Evropianëve të parë. Këto grupe etnike ishin [[Irokez]] dhe [[Algonquian]], të cilat ishin në konflikt. Irokezët kishin kishin të zhvilluar organizimin shoqëror pòlitik, dhe ndihmën ushtarake. Hulumtuesi i parë europian në të cilën sot gjendet shteti i New Yorkut ishte detari italian [[Giovanni d a Verrazzano]] i cili punonte për oborrin francez dhe e kishte quajtur këtë anë ''Nouvelle Angoulême'' , në falenderim të mbretit [[Franca|francez]] [[Franjo I.,mbret i Francës|Franje I.]] Deri në [[Lumi Hudson|lumin Hudson]] erdhi në vitin [[1524]].
== Demografia ==
== Ekonomia ==
== Kultura ==
{{ShBA-cung}}
{{Shtetat Federale të Amerikës}}
[[Kategoria:New York| ]]
[[Kategoria:Shtetet Federale të Amerikës]]
[[af:New York (deelstaat)]]
[[als:New York (Bundesstaat)]]
[[am:ኒው ዮርክ]]
[[an:Nueva York (estato)]]
[[ang:Nīwe Eoforwic]]
[[ar:نيويورك (ولاية)]]
[[arc:ܢܝܘ ܝܘܪܩ (ܐܘܚܕܢܐ ܡܚܝܕܐ)]]
[[arz:ولاية نيويورك]]
[[ast:Nueva York (estáu)]]
[[ay:New York suyu]]
[[az:Nyu York (ştat)]]
[[bar:New York (Bundesstaat)]]
[[bat-smg:Niojuorks (valstėjė)]]
[[bcl:Nueva York (estado)]]
[[be:Штат Нью-Ёрк]]
[[be-x-old:Нью-Ёрк (штат)]]
[[bg:Ню Йорк (щат)]]
[[bi:Niu York (Bundesstaat)]]
[[bn:নিউ ইয়র্ক (অঙ্গরাজ্য)]]
[[bpy:নিউ ইয়র্ক]]
[[br:New York (Stad)]]
[[bs:New York (država)]]
[[ca:Nova York (estat)]]
[[cbk-zam:Nueva York]]
[[ceb:New York]]
[[chr:ᏄᏯᎩ]]
[[ckb:نیویۆرک (ویلایەت)]]
[[co:New York (Statu)]]
[[cs:New York (stát)]]
[[cv:Çĕнĕ Йорк (штат)]]
[[cy:Efrog Newydd (talaith)]]
[[da:New York (delstat)]]
[[de:New York (Bundesstaat)]]
[[el:Νέα Υόρκη (πολιτεία)]]
[[en:New York]]
[[eo:Nov-Jorkio]]
[[es:Nueva York (estado)]]
[[et:New Yorgi osariik]]
[[eu:New York (estatua)]]
[[fa:نیویورک (ایالت)]]
[[fi:New York (osavaltio)]]
[[fo:New York]]
[[fr:État de New York]]
[[frp:New York (Ètat)]]
[[frr:New York]]
[[ga:Nua-Eabhrac (stát)]]
[[gag:New York]]
[[gd:Eabhraig Nuadh (stàit)]]
[[gl:Estado de Nova York]]
[[gn:Pyahu Iork (tetãvore)]]
[[gv:York Noa (steat)]]
[[hak:Néu-Yok]]
[[haw:Nuioka]]
[[he:ניו יורק (מדינה)]]
[[hi:न्यूयॉर्क]]
[[hif:New York]]
[[hr:New York (savezna država)]]
[[hsb:New York (stat)]]
[[ht:Nou Yòk (eta)]]
[[hu:New York (állam)]]
[[hy:Նյու Յորք (նահանգ)]]
[[ia:New York (stato)]]
[[id:New York]]
[[ig:Nú Yọk]]
[[ik:Tchiaq York]]
[[ilo:New York]]
[[io:Nova-York (stato)]]
[[is:New York-fylki]]
[[it:New York (stato)]]
[[iu:ᓂᐅ ᐃᐅᕐᒃ]]
[[ja:ニューヨーク州]]
[[jbo:niu,IORK]]
[[jv:New York (negara bagéyan Amérika Sarékat)]]
[[ka:ნიუ-იორკის შტატი]]
[[kk:Нью-Йорк (штат)]]
[[km:ញូវយ៉ក]]
[[kn:ನ್ಯೂ ಯಾರ್ಕ್]]
[[ko:뉴욕 주]]
[[ku:New York]]
[[kw:Stat Evrek Nowydh]]
[[la:Novum Eboracum]]
[[lad:Mueva York (estado)]]
[[lb:New York (Bundesstaat)]]
[[li:New York (staot)]]
[[lij:Niorche (stato)]]
[[lt:Niujorko valstija]]
[[lv:Ņujorka (štats)]]
[[mi:New York]]
[[mk:Њујорк (сојузна држава)]]
[[ml:ന്യൂയോർക്ക്]]
[[mr:न्यू यॉर्क]]
[[mrj:Нью-Йорк (штат)]]
[[ms:New York]]
[[my:နယူးယောက်ပြည်နယ်]]
[[nah:Yancuīc York]]
[[nds:New York (Bundsstaat)]]
[[nl:New York (staat)]]
[[nn:Delstaten New York]]
[[no:New York (delstat)]]
[[nv:Kin Yótʼááh Deezʼá Hahoodzo]]
[[oc:Nòva York (estat)]]
[[os:Нью-Йорк (штат)]]
[[pa:ਨਿਊਯਾਰਕ]]
[[pap:New York]]
[[pfl:Nju Yoorg]]
[[pl:Nowy Jork (stan)]]
[[pms:New York (stat federal)]]
[[pnb:نیو یارک]]
[[pt:Nova Iorque (estado)]]
[[qu:New York suyu]]
[[rm:New York (stadi)]]
[[ro:New York (stat)]]
[[ru:Нью-Йорк (штат)]]
[[sa:न्यू यार्क्]]
[[scn:New York (statu)]]
[[sco:New York]]
[[se:New York (oassestáhta)]]
[[sh:New York (država)]]
[[simple:New York]]
[[sk:New York (štát USA)]]
[[sl:New York (zvezna država)]]
[[sr:Њујорк (држава)]]
[[stq:New York (Stoat)]]
[[sv:New York (delstat)]]
[[sw:New York (jimbo)]]
[[szl:Nowy Jork (sztat)]]
[[ta:நியூ யோர்க் மாநிலம்]]
[[te:న్యూయార్క్ రాష్ట్రం]]
[[th:รัฐนิวยอร์ก]]
[[tl:New York]]
[[tr:New York (eyalet)]]
[[ug:Nyuyork Shitati]]
[[uk:Нью-Йорк (штат)]]
[[ur:نیویارک]]
[[uz:Nyu York (shtat)]]
[[vi:Tiểu bang New York]]
[[vls:New York (stoat)]]
[[vo:New York (tat)]]
[[war:New York]]
[[wuu:纽约州]]
[[xal:Шин Йорк]]
[[yi:ניו יארק]]
[[yo:Ìpínlẹ̀ New York]]
[[zh:纽约州]]
[[zh-min-nan:New York]]
[[zh-yue:紐約州]]
[[zu:New York Isifunda]]
| |||