Aziz Çami: Dallime mes rishikimesh

'''Aziz Cami''' (1893-1943) ishte një ushtarak shqiptar, atentator, veprimtar i [[Balli Kombëtar|Ballit Kombëtar]].

Aziz Çami, një anëtar i familjes Çami, u lind në [[Filat]], Çamëri, në vitin 1893. Në vitin 1917 ai u diplomua nga Akademia Ushtarake e Torinos si oficer artilerie. Pas pjesëmarrjes së tij në [[Lufta e Vlorës|Luftën e Vlorës]] në vitin 1920, Çami u bë një pasues i [[Fan NolitNoli]]t. Pas Lëvizjes së Qershorit 1924 u largua nga Shqipëria Ai u bë një aktivist i Komitetit Nacional Revolucionar (Konare), të krijuar dhe udhëhequr nga Noli në 25 nëntor 1925 në Vjenë, e cili synonte përmbysjen e qeverisë së Zogut në Shqipëri.

Më [[20 shkurt]] [[1931]] Çami dhe Gjeloshi u përpoqën të vrisnin Zogun në VjenëVienë, Austri në shkallët e Operas së Shtetit të Vjenës, kur mbreti shqiptar ishte duke e lënë ndërtesën, pasi kishte parë operan "Palaçot". Roja personal i Zogut major [[Llesh Topallaj]] u vra, dhe Ministri në gjykatë, Eqrem Libohova u plagos, ndërsa Zogu vetë shpëtoi i padëmtuar. Sipas disa burimeve, Zogu arriti nxjerrë pistoletën e tij dhe të qëllojë në drejtim të atentatorëve, pa arritur ti godasë. Thuhet se Zogut i janë bërë 55 atentate, gjatë sundimit të tij. Të dy Çami dhe Gjeloshi mbanin pasaporta jugosllave në atë kohë, edhe pse Jugosllavia në atë kohë nuk do të dëshironte vdekjen e Zogut, sepse kjo do të çonte në një ndërhyrje të Mbretërisë së Italisë në Shqipëri, e cila nuk ishte në interesin e Jugosllavisë.

Sipas kujtimeve të Gjeloshit, Gjeloshi vrau Llesh Topallajn sepse e ngatërroi atë me Zogun. Topallaj kishte rroba ushtarake, ndërsa Zogu ishte me rroba civile. Gjithashtu ishte Gjeloshi i cili plagosi Eqrem Libohovën. Gjeloshi gjithashtu kujton se revolveri i Çamit nuk shkrepi dy herë rresht dhe e shtëna e tretë e Çamit ishte e pafatë, sepse ajo tashmë ishte vonë. Gjeloshi e kundërshton faktin që Zogu bëri përpjekje për të mbrojtur veten e tij dhe aq më tepër që mbreti nxorri pistoletën e tij për të qëlluar ndonjë. Gjithashtu Gjeloshi kujton se Llesh Topallaj nuk e mbuloi me trupin e tij mbretin si thonë disa legjenda shqiptare, për shkak se Topallaj u qëllua nga Gjeloshi dhe nuk kishte kohë për të reaguar. Gjithçka sipas Gjeloshi ndodhi në jo më shumë se disa sekonda, sepse sigurimi austriak reagoi menjëherë dhe i kapi të dy atentetorëtatentatorët.

Në vitin 1939, pas pushtimit të Shqipërisë nga ana e Mbretërisë së Italisë, autoritetet italiane e emëruan Aziz Çamin shef të policisë së [[Korça|Korçës]], por Çami dezertoi dhe u bashkua me [[Balli Kombëtar|Ballin Kombëtar]], në të cilin ai do të bëhej komandant i një batalioni dhe në mënyrë aktive i rezistoi trupave gjermane . Në vitin 1943 ai u bë komandant i forcave të Vlorës të Ballit Kombëtar, duke pasuar [[Hysni Lepenica|Hysni Lepenicën]], i cili ishte vrarë gjatë një beteje me trupat italiane. Çami vetë u vra nga komunistët shqiptar në dhjetor 1943, në të njëjtin shesh ku u vra [[Avni Rustemi]] në vitin 1924.