Lidhëza: Dallime mes rishikimesh

'''Lidhëzat''' janë fjalët e pandryshueshme që shërbejnë për të lidhur [[Fjala|fjalë]], grupe fjalësh ose fjali midis tyre:

 

Lidhëzat mund të grupohen në dy grupe të mëdha:

* lidhëza bashkërenditëse - bashkojnë dy pjesë me vlerë të njëjtë në fjali. Pjesët e kësaj fjalie nuk varen nga njëra-tjetra. Ato mund të qëndrojne më vete si dy fjali të thjeshta.

* lidhëza nënrenditëse - bashkojnë pjesë më vlera të ndryshme. Njëra është pjesa kryesore, e cila ka një pavarësi kuptimore më të madhe se pjesët e tjera të nënrenditura ose të varura. Këto të fundit varen nga pjesa kryesore në tërësi, ose nga një gjymtyrë e saj. Pjesët e fjalisë së nënrenditur nuk mund të qëndrojne më vete e të përdoren si fjali të thjeshta, por plotësojne kuptimin e njëra-tjetrës.

 

 

 

:- '''shtuese (këpujore)''': e, dhe, edhe, si edhe, as…as…, a, hem…hem…, si…si…, si… ashtu edhe, jo vetëm… por(edhe), jo vetëm që … por as, le që… por(edhe), jo që…po, jo që… po(r) edhe, jo veç (që)… por edhe, jo vetëm (që)… por, jo vetëm (që)… por as, jo vetëm (që)… por edhe, jo vetëm (që)… porse, le që… por as (që), le që… por edhe;

:- '''përmbyllëse''': andaj, ndaj, pa, prandaj, domethënë, etj.

 

 

:-''' ftilluese''': se, që, në, nëse;

:- '''vendore''': ku, tek, nga, kudo, ngado, tekdo, deri ku, gjer ku, nga ku, që ku, kudo që, ngado që, kurdoherë që, para se, posa që, që kur, që se, qysh se, sapo që, sa herë (që), sa kohë (që), përpara se;

:- '''shkakore''': se, sepse, si, pasi (mbasi), derisa, gjersa, përderisa, kur, që, sapo, meqenëse, meqë, ngaqë, ngase, duke qenë se, nga frika se, nga shkaku që, për arsye se, për shkak se, posa që, sapo që, etj.

:- '''qëllimore''': sa, saqë, që, aq sa, kështu që;

:- '''rrjedhimore''': sa, saqë, që, aq sa, kështu që;

:- '''lejore''': megjithëse, megjithëqë, ndonëse, sado(që), sido(që), edhe në, edhe në qoftë se, edhe po, edhe pse, edhe sepse, edhe sikur.

 

 

 

[[af:Voegwoord]]

[[als:Konjunktion]]