[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v Bot: Migrating 26 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q378210 (translate me)
v Roboti: Duke korrigjuar ridrejtimet
Rreshti 1:
{{Memorie kompjuteri}}
[[Skeda:Eprom.jpg|thumb|right|250px|EPROM e viteve 70' prej 256 byte]]
'''EPROM''', është akronimi i ''Erasable Programmable Read Only Memory'', është një memorie vetëm e lexueshme dhe që mund të fshihet nëpërmjet rrezeve [[ultraviolet]]. Behet fjalë për një evoluim të memories [[PROM]] e cila, pasi programohet, nuk mund të jetë më në modifikim gjeneral. EPROM-i në ndryshim nga kjo mund të fshihet totalisht (gjithsesi vetëm për disa herë) dhe të riprogramohet sipas dëshirës. Shpikja e saj, në [[1971]], u bë nga një inxhinier izraelit, [[Dov Frohman]], e nxjerre nga [[Fairchild Semiconductor]] për tu bashkuar me [[Gordon Moore|Moore]], [[Robert Noyce|Noyce]] dhe [[Andrew Grove|Grove]], themelues të shoqërisë [[Intel Corporation|Intel]], të dalë nga Fairchild një vit më parë.
 
== Programimi ==
Rreshti 12:
[[Skeda:D8749.png|thumb|250px|Ky [[Mikrokontrollor]] 8749 ruan programin e tij në një EPROM të brendshme]]
 
Për të shmangur rrezatimin ultraviolet, [[die (elektronike)|die]] i EPROM -it është i pozicionuar në [[package|paketën]] poshtë një dritareje transparente. Në versionet e para, dritarja mbyllej me një cipë të hollë [[kuarc]]i, më vonë u përdor xhami i zakonshëm, duke përdorur sasinë e nevojshme për tu përdorur si një lente për paketën qeramike të kësaj pajisjeje. Fshirja kryhej nëpërmjet një vegle të quajtur Eprom Eraser, një kuti e thjështë që përmbante një llambë me [[rreze UV]] të tipit UV-C dhe një temporizator elektromekanik, që lejonte të vendosje kohën e rrezatimit deri tek një maksimum prej 45 minutash ; fshiresat më të vegjël ishin të pajisur me një llambë në gjendje të fshije në një veprim të vetëm një dyzine epromesh. Fshirja nënkuptonte ti çoje të gjitha bit-et (celula apo lokacione) në vlerë të lartë(1), EPROM-i në këtë pikë rikthehej të ishte i programueshëm. EPROM-et tashme thuajse nuk përdoren me. Janë zëvendësuar nga [[Memoriekujtesa flashrrufe|memoria flash]] dhe [[EEPROM]] që mund të fshihen në mënyre elektrike dhe nuk kanë nevoje të përdoren rrezet UV.
 
== Llojet e EPROM-eve ==
[[Skeda:Eeprom picto.jpg|thumb|right|250px|Zmadhime të një [[die]] të një EPROM-i]]
 
Janë prodhuar disa lloje EPROM që ndahen midis tyre përveçse kapacitetit të memories në dispozicion edhe për shpejtësinë (kohën e aksesit) dhe për tensionin e punës dhe atë të programimit. Përgjithësuesish çdo programues ka një listë cip-esh, të ndara nëpërmjet prodhuesve, për të automatizuar veprimet në fund të programimit, e cila mund të kryhet në dy mënyra : ti transmetosh programuesit-EPROM dokumentin me kod eksadecimal i cili ndodhet në [[Floppy diskdisketa|floppy]] ose [[hard disk]] të një kompjuteri nëpërmjet një ndërfaqeje, ose ta kopjosh direkt përmbajtjen e një EPROM-i në një EPROM bosh.
 
EPROM-et me kapacitet deri 4096 [[byte]] (32768 celula), me sigël komerciale 2732, kishin një pakete me 24 pin, të zëna komplet nga 12 fijet e adresimit, 8 fijet e të dhënave, 1 të seleksionimit cip, 1 për programimin dhe 2 për ushqimin me rryme. Për versionet pasardhëse, duke u nisur nga cip-i i targuar 2764, duke pasur kapacitet të dyfishte (8192 byte për një total 65536 celula), u pa e nevojshme të implementohej një pakete me 28 pin, duke shtuar fijen e 13 të adresimit ; me tej në kohë me shtimin e kapacitetit, edhe paketa me 28 pin nuk mjaftonte. Paketa ishte e gjitha në qeramikë, duke garantuar mbajtjen e forte të dritares.
Rreshti 26:
* [[PROM]]
* [[EEPROM]]
* [[Kujtesa rrufe|Memorie flash]]
* [[Transistori]]