Angjelina Araniti: Dallime mes rishikimesh

'''Angjelina Araniti Komneni''' (l. [[shekulli XV|shek. XV]], [[Berati|Berat]] - v. [[30 Korrik|30 korrik]] [[1520]], [[Krushedoli]]; {{lang-sq|Angjelina Arianit Komneni, Shën Angjelina, Shën Angjelina e Krujës (?), Shën Angjelina e Arbërisë}}, {{lang-sr|Angelina Branković, Мати Ангелина, ''Ангелина Бранковић'', Shën Angjelina e Serbisë}}) ishte një [[despoti|despoteshë]] e [[shekulli XV|shekullit XV]], bashkëshortja e despotit [[serbët|serb]] [[Stefan Brankoviç]]. Ajo rridhte nga një familje fisnike [[shqiptarët|shqiptare]] dhe ishte kunatë e [[Gjergj Kastrioti (Skënderbeu)|Skënderbeut]]t. Për jetën e saj të devotshme ajo është shpallur shenjtore dhe nderohet si e tillë nga [[Kisha ortodokse serbe]].

Angjelina Aranit Komneni u lind në [[Berati|Berat]], në kohën kur shumica e shqiptarëve ishin të [[Kisha ortodokse|krishterë ortodoksë]]<ref>[http://www.roca.org/OA/34/34k.htm Lives of the Serbian Saints, by Voyeslav Yanich]</ref> dhe ishte bija e gjashtë e fisnikut [[Arianit Komneni|Gjergj Arianit Komneni]].<ref>{{cite web|url=http://www.albanianhistory.net/texts16-18/AH1515.html|title=1515 | John Musachi: Brief Chronicle on the Descendants of our Musachi Dynasty|last=Musachi|first=John|year=1515|accessdate=3 October 2010}}</ref> Angjelina ishte e motra e [[Donika Kastrioti]]t, e cila ishte gruaja e [[Gjergj Kastrioti (Skënderbeu)|Gjergj Kastrioti Skënderbeut]]t.<ref name=Elsie>{{cite book|last=Elsie|first=Robert|title=A dictionary of Albanian religion, mythology and folk culture|url=http://books.google.com/books?id=aAtQZ0vjf5gC&printsec=frontcover&source=gbs_slider_thumb#v=onepage&q&f=false|year=2000|publisher=New York University Press|isbn=0-8147-2214-8|page=9}}</ref> Angjelina u martua me udhëheqësin serb [[Stefan Brankoviç]] (afro. 1460—1461) në [[Shkodra|Shkodër]],<ref name="pirroprifti">{{cite web | url = http://www.zemrashqiptare.net/news/id_19243/rp_0/act_print/rf_1/Printo.html | title = Shënjtorja Ortodokse Shqiptare Angjelina Araniti (Komneni), dhe Kisha Ortodokse Shqiptare | accessdate = 5-04-2013 | last = Prifti | first = Pirro | date = 31.12.2010 | language = sq}}</ref> të birin e despotit serb [[Gjurađ Brankoviç]] (afro. 1427—1456).<ref name=Antiochian>[http://www.antiochian.org/node/19134 St. Angelina of Serbia]</ref><ref>[http://www.saintstevens.org/history.htm Saint Angelina of Serbia]</ref>

Njohja e saj me Stefanin e verbër, djalin e Despotit të Sërbisë, ndodhi më 1460 kur ai erdhi për vizitë tek [[Gjergj Kastrioti (Skënderbeu)|Skënderbeu]].

Angjelina dhe Stefani patën dy djem Gjergjin (Maksim) e Joanin<ref name="pirroprifti" /> dhe dy (ose tre) vajza Maria, Milica (e ndoshta dhe Irena). Zonja Angjelina dhe despoti Brankoviç u larguan për në territoret e [[LidhjaBesëlidhja e Lezhës|Lidhjes së Lezhës]] dhe më pas në [[Friuli]], [[Italia|Itali]], kur [[Despotati serb]] dhe territoret e Lidhjes u pushtuan nga [[Perandoria Osmane|Perandoria osmane]].<ref name=Elsie/> Territori i despotatit që nga viti 1459 ishte nën pushtimin osman.

Ajo nderohet si shenjtore nga [[Kisha ortodokse serbe]] me emrin ''Shën Angjelina e Serbisë'' dhe dita e saj festohet më [[30 Korrik|30 korrik]] dhe më [[10 Dhjetor|10 dhjetor]].<ref name=Elsie/><ref name=Antiochian/> Kulti i saj dhe i bashkëshortit të saj Stefanit si shenjtorë, u ngritën për shkak të jetës së vuajtur që kaluan. Angjelina gjatë gjithë jetës u përpoq të ndihmojë të varfërit. Ajo shkroi një [[hagiografi]] të njohur si Hagiografia e Nënë Angjelinës ({{lang-sr|Житије мајке Ангелине}}).

[[Kisha ortodokse serbe]] e ka shpallur Angjelinën shenjtore dhe kremton diten e saj më 12 gusht/30 korrik dhe 23/10 dhjetor. Shumë kisha të tjera në [[Serbia|Serbi]] mbajnë ikona ose emrin e saj. Manastiri në [[Prats-de-Mollo-la-Preste]], [[Franca|Francë]] mban një statujë të Angjelinës. Rrethanat se si është vendosur një statujë ortodokse në një manastirn katolik ende nuk dihen. Në [[Beogradi|Beograd]] një rrugë mban emrin ''Majke Angeline'' ({{lang-sr|Мати Ангелина}}) {{coord|44.788308|20.519146|display=inline}}.