[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v Bot: Migrating 82 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q36279 (translate me)
No edit summary
Rreshti 1:
[[Skeda:Plutarchs Lives Vol the Third 1727.jpg|thumb|250px]]
'''Biografia''' nga [[greqishtja e lashtë]] në kuptimin përshkrim i jashtëm, mental si dhe zhvillimit shpirtëror të një njeri. Fjala '''biografi''' është e përbërë nga : ''bios'' që do të thotë ''jetë'' dhe ''graphia'' që do të thotë ''shkrim'', që bashkuar ka kuptimin ''Shkrimi i jetës''. Si biografi përkufizohet përshkrimi i jetës së një njeriu, të dhënat për jetën che për veprimtarinë e tij. Sipas këtij këndvështrimi mund të ketë shënime (të dhëna) biografike; një strudim (artikull) biografik apo vepër biografike. <ref>http://www.fjalori.shkenca.org/</ref> Për përshkrimin e jetës së njerëzve zakonisht merren Biografët të cilët ndjekin mësime të posaçme mbi përshkrimin e jetës (Biografika).
 
Biografia përfshin më shumë se faktet themelore (arsimi, puna, marrëdhëniet, dhe vdekja) - një biografi gjithashtu portretizon përvojën e personit rreth këtyre ngjarjeve. Ndryshe nga një profil apo kurrikulum vitae (përmbledhje), një biografi paraqet një subjekt të historisë jetësore, duke theksuar aspekte të ndryshme të jetës së tij apo të saj, duke përfshirë detaje intime të përvojës, dhe mund të përfshijë një analizë të personalitetit të subjektit.
Veprat biografike janë zakonisht [[Fiktivi|jo-trillime]], por [[Fiktivi|fiksioni]] mund të përdoret gjithashtu për të portretizuar jetën e një personi.
Biografia e autorizuar është e shkruar me leje, me bashkëpunim në të njëjtën kohë me pjesëmarrjen e vetë subjektit apo të trashëgimtarëve apo të dëshmitarëve të një subjektit. Një autobiografi mund të shkruhet nga vetë personi, por nganjëherë me ndihmën e një bashkëpunëtori.
 
== Historia ==
===Epoka klasike===
Biografia si art letrarë u krijua në kohën e lashtë. Greku i lashtë, Plutarku në veprën e tij "Vitae parallalae" përshkonte persona të njohur tipik nga shoqëria romake dhe ajo greke.
Njëri prej biografëve më të hershme ishte [[Plutarku]], me veprën e tij ''Vitae parallalae'', botuar rreth vitit 80 M.K., në të cilin paraqiten figura të shquara të botës klasike. Në vitin 44 P.K., [[Cornelius Nepos|Kornelius Nepos]] botoi një vepër biografike të tij, ''Imperatorum Vitae'' ("Jetët e komandantëve").
 
{{biografi-cung}}
 
==Bibliografia==
{{reflist}}
 
{{biografi-cung}}
[[Kategoria:Biografi]]