Mikrobiologjia: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
U largua krejt përmbajtja e artikullit. |
v U kthye versioni 1390198 i bërë nga 79.171.53.76 (diskutimet) |
||
Rreshti 1:
[[Skeda:Agar plate with colonies.jpg|thumb|250px|Mikroorganizma në një laborator]]
'''Mikrobiologjia''' (nga [[Greqishtja|greq.]] ''μικρός'', mikrós,-"i vogel"; ''βίος'', víos,-"jete" dhe ''λόγος'', lógos,-"fjalë", "mësim", "dije") është degë e [[Biologjia|biologjisë]] që merret me studimin e [[Mikroorganizmi|mikroorganizmave]] ([[Mikrobi|mikrobeve]]), ndërtimin, funksionimin dhe ndikimin e tyre në [[Organizmi|organizmat]] e tjera të gjalla. Mikroorganizmat janë organizma të vogla [[mikroskopi]]ke [[Njëqelizorët|njëqelizore]] të padukshme për syrin e njeriut. Këtu hyjnë [[bakteri]]et, [[protozoa]]t, [[këpurdha]]t, [[mikroalga]]t, [[Prokarioti|prokariotet]] dhe [[Virusi|viret]].
== Historia e mikrobiologjisë ==
[[Bakteri]]et u vëzhguan në fillim nga [[Anton van Leeuwenhoek]], në vitin [[1676]] me anën e një [[mikroskopi]] njëlentësh të cilin ai e ndërtoi vetë. Emri "bakterium" hyri shumë më vonë në përdorim, nga [[Kristian Gotfrid Erenberg|Christian Ehrenberg]] në vitin [[1828]], fjalë që rrjedh nga greqishtja ''βακτηριον'', vaktirion - "shkop i vogël, thupër".
== Nëndegët e mikrobiologjisë ==
Fusha e mikrobiologjisë mund të ndahet përgjithsisht në disa nëndegë:
* '''Mikrobiologjia fiziologjike''': Studimi i funksionimit [[Biokimia|biokimik]] te [[qeliza]]ve mikrobiologjike. Përfshin studimin e rritjes mikrobiologjike, [[metabolizmi]]n mikrobiologjik dhe [[Struktura qelizore e bakterieve|strukturen qelizore të bakterieve]].
* '''Mikrobiologjia genetike''': studion se si janë të organizuar [[Geni|genet]] tek mikrobet në lidhje me funksionet e tyre qelizore. Lidhet ngushte me [[Biologjia molekulare|biologjine molekulare]].
* '''Mikrobiologjia mjeksore''' ose medicinale: studion rolin e mikrobeve ne semundjet e njeriut. Ajo perfshin studimin e [[Patogeneza|patogenezes]] mikrobiologjike dhe [[Epidemiologjia|epidemiologjine]] dhe ka lidhje me studimin e semundjeve [[Patologjia|patologjike]] dhe [[Imunologjia|imunologjike]].
* '''Mikrobiologjia veterinare''': studion rolin e mikrobeve ne medicinen (mjeksine) veterinare.
* '''Mikrobiologjia mjedisore''': studion funksionin dhe larmine e mikrobeve ne mjedisn e tyre natyror. Perfshin studimin e [[Ekologjia mikrobiologjike|ekologjise mikrobiologjike]], [[Cikli biokimik|ciklin ushqyes]] mikrobiologjik, [[Gjeomikrobiologjia|gjeomikrobiologjik]], larmine mikrobiologjike dhe [[Bioremediacioni]].
* '''Mikrobiologjia zhvilluese<!--zhdërvidhuese-->''': studion zhvillimin e mikrobeve. Perfshin [[Sistematika|sistematiken]] bakteriale dhe [[Taksonomia|taksonomine]].
* '''Mikrobiologjia industriale''': shfrytezon mikrobet për perdorim ne ecurite (proceset) industriale. Ketu hyjne [[tharmëtimi industrial]] dhe [[Trajtimi i ujrave të zeza|trajtimin e ujrave të zeza]]. Lidhet ngushte me [[Bioteknologjia|bioteknologjine]] industriale. Kjo fushe perfshin gjithashtu prodhimin e birres, nje zbatim i rendesishem i mikrobiologjise.
* '''Aeromikrobiologjia''': studion mikroorganizmat e ajrit.
* '''Mikrobiologjia ushqimore''': studion mikrobet qe shkaktojne prishjen e ushqimeve.
* '''Mikrobiologjia farmaceutike''': studion mikrobet qe shkaktojne ndotjen dhe prishjen farmaceutike.
== Dobitë e mikrobiologjisë ==
== Shiko edhe ==
:[[Bakteriologjia]]
:[[Viriologjia]]
:[[Mikologjia]]
:[[Imunologjia]]
== Lidhje të jashtme ==
* [http://rinstinkt.wordpress.com/2012/09/26/mikrobiologjia-1/ Mikrobiologjia (1)]
* [http://rinstinkt.wordpress.com/2012/09/27/mikrobiologjia-2-origjina-e-mikroorganizmave/ Mikrobiologjia (2)]
* [http://rinstinkt.wordpress.com/2012/09/28/mikrobiologjia-3/ Mikrobiologjia (3)]
[[Kategoria:Biologji]]
[[Kategoria:Mikrobiologji]]
| |||