[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v Bot: Migrating 71 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q42138 (translate me)
No edit summary
Rreshti 1:
Shtetësia është statusi që përcakton përkatësinë shtetërore të individëve. Nocioni i shtetësisë paraqet lidhjen juridike të qytetarit me shtetin. Qytetarët të cilët gëzojnë të drejta dhe detyrime (besnikëri, të drejta politike, ushtrimi i shërbimit ushtarak, mbrojtja konsullore jashtë shtetit, ekstradimi në atdhe, mbrojtjen nga ekstradimi në shtet tjetër etj.) dhe i nënshtrohen jurisdiksionit shtetëror quhen shtetas.
Shtetësia është [[Dokumenti zyrtar|dokument zyrtar]] me të cilinin përcaktohet përkatësia shtetërore e individëve.
Shtetësia mund të fitohet në mënyra të ndryshme:<br>
* ''jus sanguini - ''kur prindërit (paraardhësit) janë shtetas të shtetit në fjalë
* ''jus soli - '' kur lind në territorin e atij shteti
* ''jure matrimonii'' martesa me një shtetas të atij vendi
* natyralizmi - ku individë të cilët nuk kanë lidhje me atë shtet mund të fitojnë shtetësinë nëse plotësojnë disa kushte të përcaktuara me ligj (zakonisht rezidencë për një hark kohor të paracaktuar, njohje e gjuhës dhe pavarësi ekonomike).<br>
Humbja e shtetësisë mund të ndodhë në një mori rastesh të ndryshme. Disa shembuj janë: mërgimi i detyruar (''ekzil''), dënimi për tradhti, dorëheqja nga shtetësia, marrja e një shtetësie tjetër, kryerja e shërbimit ushtarak në një ushtri të huaj, emigrimi afatgjatë, por edhe kur territori i një shteti kalon në territorin e shtetit tjetër; këto janë vetëm disa mundësi. Individët mund të kenë dy apo më shumë shtetësi, por edhe asnjë. Ata persona të cilët nuk kanë fare shtetësi quhen apatridë ([[Gjuha Greke|'''gr.''']] α-*''pa'', πατρίδη- atdhe, ''tekst.'' "pa atdhe") ose apolide ('''gr.''' α-*''pa'', πολιτεία-shtet, "pa shtetësi"). Individët me dy apo më shumë shtetësi quhen bipatridë. <br>Qëndrimet e shteteve ndaj dyshtetësisë janë të ndryshme. Ekzistojnë vende të shumta të cilat lejojnë dyshtetësinë, si Kosova, Maqedonia, etj.
 
Nocioni i shtetësisë paraqet lidhjen juridike të qytetarit me shtetin.
Qytetarët të cilët gëzojnë të drejta dhe detyrime (lojalitetin,
gëzimin e të drejtave politike, ushtrimi i shërbimit ushtarak, gëzimi i
mbrojtjes shtetërore për qytetaret jashtë shtetit, mbrojtjen e vendit, të
drejtën e ekstradimit etj.) dhe i nënshtrohen jurisdiksionit shtetëror
quhen shtetas.
Qytetarët të cilët gëzojnë të drejta private-civile dhe gëzojnë
imunitetin personal, jo edhe autorizime dhe obligime të tjera janë
qytetarë joshtetas.
Shtetësia mund të fitohet në mënyra të ndryshme: a) kur prindërit (paraardhësit) kanë lindur në atë shtet (jus sanguinis), b) kur lind në atë territor të atij shteti (jus soli), c) martesa me një shtetas të atij vendi (jure matrimonii), dhe d) natyralizmi, ku individë të cilët nuk kanë lidhje me atë shtet mund të fitojnë shtetësi nëse qëndrojnë për kohë të caktuar në atë shtet dhe i`u nënshtrohen disa testeve përkatëse.
Humbja e shtetësisë mund të bëhet sipas kushteve që i parasheh
ligji, siç është largimi apo mohimi i shtetësisë dhe marrja e saj, si dhe
kur territori i një shteti kalon ne territorin e shtetit tjetër, gjegjësisht,
bëhet territor i shtetit tjetër. Me këtë rast të gjithë ata individë të cilët janë shtetas të atij shteti që tashmë ka kaluar në dorën e shtetit tjetër bëhen shtetas iso facto -- nënshtetas. Njerëzit mund të kenë dy apo më shumë shtetësi, gjithashtu, për fat të keq ka edhe të tillë që nuk kanë fare shtetësi. Ata persona të cilët nuk kanë fare shtetësi quhen apatridë, ndërsa individët me dy apo më shumë shtetësi quhen bipatridë. Ekzistojnë vende të shumta të cilat lejojnë dyshtetësinë, si Kosova, Maqedonia, etj. Shembull konkret i personave të cilët nuk kanë fare shtetësi është ai i shqiptarëve në Maqedoni, ku për arsye politike, shumica e tyre nuk disponojnë shtetësi. Një joshtetas dhe shtetas që banojnë në të njejtin vend, që të dy palët gëzojnë të drejta të barabarta, pa marrë parasysh tiparet fizike të tyre -- mirëpo, ata të cilët nuk janë shtetas të atij shteti (e që jetojnë në të) nuk gëzojnë aktivitete politike ndaj shtetit, aktivitete si pjesmarrja në zgjedhje etj.
 
bëhet territor i shtetit tjetër. Me këtë rast të gjithë ata individë të cilët janë shtetas të atij shteti që tashmë ka kaluar në dorën e shtetit tjetër bëhen shtetas iso facto -- nënshtetas. Njerëzit mund të kenë dy apo më shumë shtetësi, gjithashtu, për fat të keq ka edhe të tillë që nuk kanë fare shtetësi. Ata persona të cilët nuk kanë fare shtetësi quhen apatridë, ndërsa individët me dy apo më shumë shtetësi quhen bipatridë. Ekzistojnë vende të shumta të cilat lejojnë dyshtetësinë, si Kosova, Maqedonia, etj.: Shembull konkret i personave të cilët nuk kanë fare shtetësi është ai i shqiptarëve në Maqedoni, ku për arsye politike, shumica e tyre nuk disponojnë shtetësi. Një joshtetas dhe shtetas që banojnë në të njejtin vend, që të dy palët gëzojnë të drejta të barabarta, pa marrë parasysh tiparet fizike të tyre -- mirëpo, ata të cilët nuk janë shtetas të atij shteti (e që jetojnë në të) nuk gëzojnë aktivitete politike ndaj shtetit, aktivitete si pjesmarrja në zgjedhje etj.
 
{{cung}}