Versioni i datës 1 gusht 2013 22:48 redakto Addbot (diskuto \| kontribute) Përdorues automatikisht të kontrolluar, Robotë 32.563 edits v Bot: Migrating interwiki links, now provided by Wikidata on d:q28513 ← Redaktim më i vjetër		Versioni i datës 18 janar 2014 20:13 redakto zhbëje 81.96.27.2 (diskuto) No edit summary Ndryshimi më pas →
Rreshti 1: [[Skeda:Location_Austria_Hungary_1914.png\|thumb\|Hartë i Austro-Hungaria]] '''Austro-Hungaria''', e njohur edhe si Perandoria Austro-Hungareze, Monarkisë dyfishtë apo ~~Kuk~~K.u.k (königliche und kaiserliche) Monarki, ose shtet i dyfishtë, ishte një bashkim monarkik në mes ~~kurora~~kurorave etö Perandorisë Austriake dhe Mbretërisë së Hungarisë në Europën Qëndrore. Bashkim ishte një rezultat i kompromisit të Ausgleich (Barashpezës) ose 1867, sipas të cilit Dhoma Austriake e Habsburgut ranë dakord për të ndarë pushtetin me qeverinë hungareze të veçanta, duke e ndarë territorin e ish perandorise austriake në mes tyre. Monarkia e Dyfishtë ka ekzistuar për 51 vjet deri në 1918, kur ajo theu përveç pas humbjes ushtarake në Luftës së Parë Botërore. Megjithatë fitoi në Fuqive Qendrore para Lindore Dinastisë Habsburge vendosi si Perandori i Austrisë [2] mbi gjysma perëndimore dhe veriore të vendit që ishte Perandoria e Austrisë (Cisleithania ose Tokë të përfaqësuara në Reichsrat) [1] dhe si Mbret i Hungarisë [2] në lidhje me Mbretërinë e Hungaria (Transleithania apo Tokat e kurorës së Shën Stefanit) [1] që gëzonte vetë-qeverisjes dhe përfaqësimin në punët e përbashkëta (kryesisht marrëdhëniet e jashtme dhe të mbrojtjes). [3] Të dy kryeqytetet e Monarkisë unë Vjenë për Austri dhe në Budapest tëpër ~~Hungarisë~~Hungari. [1] Austro-Hungaria uishte gjeografikisht, vendi i dytë më i madh në Evropë pas Perandoria ~~Russian~~Ruse (621 538 km ² ose 239.977 sq m në vitin 1905 [4]), dhe më e populluar e tretë (pas Rusisë dhe Perandorisë gjermane). Sot, ajo i mbuluar territorin ka një popullsi prej rreth 69 milion. Si një perandori shumëkombëshe dhe pushtet të madh në një epokë e zgjimit kombëtar, ai ka gjetur jetën e saj politike e dominuar nga mosmarrëveshjet midis njëmbëdhjetë grupe kryesore kombëtare. Monarkia mbante emrin ndërkombëtar të "Österreichisch-Ungarische Monarchie" (nësipas ~~vendimin~~vendimit etë Franz Joseph I në 1868), i cili në mënyrë të plotë do të thotë "~~Kingdoms~~Mbretërive dhe tokave të përfaqësuara në Këshillin Perandorak dhe Tokat e kurorës së Shën Stefanit". Dinastisë Habsburge vendosi si Perandori i Austrisë [2] mbi gjysma perëndimore dhe veriore të vendit që ishte Perandoria e Austrisë (Cisleithania ose Tokë të përfaqësuara në Reichsrat) [1] dhe si Mbret i Hungarisë [2] në lidhje me Mbretërinë e Hungaria (Transleithania apo Tokat e kurorës së Shën Stefanit) [1] që gëzonte vetë-qeverisjes dhe përfaqësimin në punët e përbashkëta (kryesisht marrëdhëniet e jashtme dhe të mbrojtjes). [3] Të dy kryeqytetet e Monarkisë unë Vjenë për Austri dhe në Budapest të Hungarisë. [1] Austro-Hungaria u gjeografikisht, vendi i dytë më i madh në Evropë pas Perandoria ~~Russian~~Ruse (621 538 km ² ose 239.977 sq m në vitin 1905 [4]), dhe më e populluar e tretë (pas Rusisë dhe Perandorisë gjermane). Sot, ajo i mbuluar territorin ka një popullsi prej rreth 69 milion. Si një perandori shumëkombëshe dhe pushtet të madh në një epokë e zgjimit kombëtar, ai ka gjetur jetën e saj politike e dominuar nga mosmarrëveshjet midis njëmbëdhjetë grupe kryesore kombëtare. Monarkia mbante emrin ndërkombëtar të "Österreichisch-Ungarische Monarchie" (në vendimin e Franz Joseph I në 1868), i cili në mënyrë të plotë do të thotë "Kingdoms dhe tokave të përfaqësuara në Këshillin Perandorak dhe Tokat e kurorës së Shën Stefanit". Austro-hungarez i kompromisit të vitit 1867 i cili përuroi strukturë ~~dualist~~dualiste Perandorisë së në vend të ish-Perandorisë Austriake unitar (1804-67) lindi në një kohë kur Austria u zvogëluar në fuqi dhe pushtet- si në Gadishullin Italian (si rezultat i Austro - në Sardenjë të luftës së 1859) dhe mes shteteve të Konfederata gjermane. Konfederata gjermane (ku ajo kishte qenë zëvendësuar nga Prusia si fuqi dominuese gjermane pas Luftës Austro-Prusiane e 1866). Faktorë të tjerë në ndryshimet kushtetuese të përfshira pakënaqësi të vazhdueshme me shtetin hungarez nga Vjena dhe rritjen e vetëdijes kombëtare në pjesë të kombësive të tjera të Perandorisë austriake. Pakënaqësia u rrit Hungarisht pjesërisht nga shtypja e Austrisë, me mbështetjen e Rusisë, e revolucionit hungarez liberale e 1848-49. Megjithatë, pakënaqësia me sundimin austriak kishte rritur për shumë vite në Hungari, dhe ka pasur shumë shkaqe të tjera. Vitet 1850 Nga vonë, megjithatë, një numër i madh i hungarezëve, të cilët e kishin mbështetur revolucion 1848-49 janë të gatshëm të pranojnë monarkisë së Habsburgëve. Ata morën line, që ndërsa Hungaria ka të drejtë për pavarësi të plotë të brendshëm, sipas punëve të jashtme të sanksionojë pragmatike dhe mbrojtjes ishin "të zakonshme" të dy Austri dhe Hungari. Në përpjekje për të mbështetur mbështetje për monarkinë, perandori Franc Jozefi filloi negociatat për një kompromis me fisnik hungarez për të siguruar mbështetjen e tyre. Në veçanti, udhëheqësit e hungareze ~~kërkoi~~kërkuan dhe ~~mori~~morën kurorëzimin e perandorit si Mbreti i Hungarisë, dhe ri-themelimin e një parlamenti të veçantë në Budapest me kompetenca për të dekretuar ligje për tokat e kurorës hungarez. Nga 1867 e tutje, shkurtesave shkon emrat e institucioneve zyrtare në Austri-Hungari reflektuar përgjegjësinë e tyre: • K. u. k. (kaiserlich königlich und) apo Imperial & Royal ishte emërtim për institucione të përbashkëta të të dy pjesët e Monarkisë, si p.sh. k.u.k. Kriegsmarine (Lufta e Flotës) apo, gjatë luftës, Kuk Armee (Ushtria). Ka qenë vetëm tre k.u.k. Ministritë:

Perandoria Austro-Hungareze: Dallime mes rishikimesh