Indi (organ): Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
Content deleted Content added
Rreshti 7:
Format e qelizave janë '''pllakore, kubike, cilindrike'''. Qelizat e këtij indi, në anën e jashtme, në të shumtën e rasteve janë të pajisura me qerpikë, që kanë funksion mbrojtës, apo me rrudha të shumta që rrisin sipërfaqen thithëse. Kjo veçanërisht në sipërfaqet mukoze. Funksioni themelor i indit epitelial është mbrojtja, sepse ky mbështjell tërë sipërfaqen e trupit, '''sipërfaqen e organeve zgavrore të brendshme, sipërfaqen e sistemit të zorrëve, gypthat e organeve të frymëmarrjes, të urinimit, të enëve të gjakut, gypthat e gjëndrrave [[ekskretuese]] e [[sekretuese]]''' etj.
<span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">== Indi lidhor == Ky ind i plotëson hapësirat ndërmjet indeve të ndryshme, si dhe i lidh ato ndërmjet vete.</span> India == == This connective tissue fills the spaces between different tissues, and links them among themselves.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Indi lidhor iu jep mbështetje indeve të tjera dhe organizmit në tërësi, sepse gjendet pothuajse në tërë organizmin.</span> Connective tissue gives support other tissues and the whole organism, because it is found in almost all organisms.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Atë e hasim nën lëkurë, si mbështjellës të kyçeve, mbështjellës të nervave, si lidhës të muskujve, të organeve kërcore (veshi, hunda) dhe të eshtrave Dallohen katër lloje indesh lidhore: '''indi lidhor me kuptim të ngushtë, indi lidhor kërcor, indi lidhor eshtëror, indi i gjakut''' ei [[limfa|limfës]].</span> It occurs under the skin, joints as wrapping, wrapping the nerves connecting muscles, cartilage organs (ear, nose) and distinguished four types of bone tissue subjunctive:'' 'connective tissue in the narrow sense, gristly connective tissue , bone connective tissue, blood tissue'' 'ei [[Lymph | lymph]].</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">=== Indi lidhor me kuptim të ngushtë === Ky ind përbëhet prej qelizave me forma '''pllakore, të rrumbullakëta''' ose '''të zgjatura''',të cilat janë të larguara njëra prej tjetrës, ndërsa hapësirat ndërqelizore janë të mbushura me masën themelore, në të cilën ndodhen fijet e shumta të holla të gërshëtuara në mes vete që formojnë rrjeta.</span> India === connective with narrow sense === This tissue consists of cells forms'' 'tiles,, round''' or'' 'protracted''', which are far from each other, while areas intercellular are filled with basic measure, in which multiple strands are interwoven money among themselves to form networks.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Ky ind merr pjesë në ndërtimin e cipave dhe të fijeve që lidhin muskujt me muskuj, muskujt me eshtra, eshtrat me eshtra; ndodhet në kyçe, nën lëkurë etj.</span> This tissue is participating in the construction of chips and fibers that connect muscles to the muscles, bones, muscles, bones to bones; located in key, etc. under the skin.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Kështu [[tetivat]] i lidhin muskujt me eshtra ose muskujt me muskuj, ndërsa [[ligamentet]] e lidhin ashtin me asht.</span> So [[tetivat]] connect muscles to bones or muscles with muscles, while [[ligaments]] connect bone to bone.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Disa prej qelizave të këti indi grumbullojnë sasi aq të madhe të yndyrës, sa mund ta quajmë '''ind yndyror''', i cili ndodhet në pjesë të ndryshme të trupit e veçmas nën lëkurë.</span> Some of Kathy tissue cells accumulate large amounts of fat so, how can we call'' 'fatty tissue''', situated in different parts of the body under the skin separately.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">=== Indi kërcor === Ky ind paraqitet vetëm te rruazorët.</span> India === === This cartilaginous tissue appear only rruazorët.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Përbëhet prej qelizave të mbledhura në dy ose tri grupe të mbështjella me mbështjellës të përbashkët.</span> Consists of cells collected in two or three sets of joint wrapped in wrapping.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Ndërmjet tyre formohet një hapësirë e cila përmban lëndë elastike jo të fortë.</span> Formed between them a space which contains no strong elastic staple.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Ky ind ndodhet në llapën e veshit, ndërmjet unazave të kurrizit, në vendet ku tetivat lidhen me eshtra, në hundë, në fyt etj.</span> This tissue is in the ear llapën between cord rings, in countries where tetivat related to bones, nose, throat, etc..</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">mut indi kak bizhe shurre ma hani mutin mu mutin mutin === Indi eshtëror === Ky ind paraqitet vetëm te rruazorët.</span> India poop and pee BIZHE kak me just eat shit shit shit === India === This bone tissue appear only rruazorët.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Ky ind përbëhet prej qelizave në formë ylli që kanë shumë shtojca citoplazmatike, me të cilat lidhen ndërmjet vendi.</span> This tissue consists of star-shaped cells that have many cytoplasmic appendages, to which are attached between the place.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Ato tajitin '''materie minerale''' dhe '''materie organike'''.</span> They secrete'' 'mineral matter''' and'' ''' organic matter'.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Materiet organike, nga e cila përbëhet lënda ndërqelizore, është me strukturë fijezore dhe përmban [[albumina]].</span> Organic substances, which comprises the intercellular matter is fibrous structure and contains [[albumin]].</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Materiet minerale përbëhen kryesisht nga kripërat e kalciumit e të magneziumit.</span> Mineral substances composed primarily of calcium salts of magnesium.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Materiet organike këtij indi i japin elasticitet, ndërsa materiet minerale i japin fortësi.</span> Organic substances give this tissue elasticity, whereas mineral substances give strength.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Prej këtij indi është i ndërtuar '''skeleti'''.</span> From this tissue is built'' 'skeleton'''.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Masa ndërqelizore e indit eshtëror përbëhet prej shumë kanaleve, të cilat lidhen tërthorazi ndërmjet vete me kanalthe.</span> Measure intercellular bone tissue consists of many channels, which are linked with each other indirectly kanalthe.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Nëpër këto kanalthe shtrihen '''nervat''' dhe enët e gjakut, të cilat ushqejnë ashtin.</span> Through these kanalthe lie'' 'nerves''' and the blood vessels that nourish the bone.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Në sipërfaqen e ashtit ndodhet një shtresë e hollë, që quhet [[periost]].</span> In the bone surface is a thin layer, which is called [[periost]].</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Periosti ka rëndësi në rritjen e ashtit, sepse qelizat e periostit prodhojnë qeliza eshtërore.</span> Periosti is important in increasing bone because periostit cells produce bone cells.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Po u thye ashti, qelizat e periostit e bëjnë ngjitjen e ashtit të thyer.</span> If the bone was broken, the cells do periostit broken bone sticking.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Shumë eshtra në brendësi janë bosh, ndërsa në këtë boshllëk vendoset '''palca e ashtit''' e cila si funksion ka krijimin e qelizave të gjakut.</span> Many bones are blank inside and placed in a vacuum'' 'bone marrow''' which function as has the creation of blood cells.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">=== Indi i gjakut dhe i limfës === Në kuadër të indit lidhor bëjnë pjesë edhe gjaku e limfa.</span> India === blood and lymph === Within the connective tissue and blood are part of Lymph.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Gjaku është një lëng trupor vital, i cili përbëhet prej plazmës dhe qelizave të gjakut (qelizat e kuqe, qelizat e bardha dhe pllakëzat e gjakut).</span> Blood is a vital bodily fluid, which consists of plasma and blood cells (red cells, white cells and blood platelets).</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Gjaku vazhdimisht lëviz nëpër sistemin e organeve për qarkullimin të gjakut dhe luan rolin e transportuesit të materieve ushqyese dhe të oksigjenit deri tek qelizat trupore.</span> Constantly moving blood through the organ system for blood circulation and acts as the carrier of nutrients and oxygen to body cells.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Transporton materiet e hedhura dhe dioksidin e karbonit që e lirojnë ato qeliza, [[antitrupthat]] për luftë kundër [[infeksioneve]], [[enzimet]] dhe [[hormonet]], të cilat i kontrollojnë proceset trupore.</span> Transports substances cast and the carbon dioxide they release the cells, [[antibody]] to fight [[infections]], [[enzymes]] and [[hormones]], which control bodily processes.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Njeriu munt t'i ketë 4.5-5 litra gjak.</span> Man Munt to be 4.5-5 liters of blood.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Plazma është pjesa e lëngshme e gjakut, e cila përmban rreth 90% ujë.</span> Plasma is the liquid portion of blood, which contains about 90% water.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Në të janë të tretura materie të ndryshme organike dhe joorganike....</span> In it are various dissolved organic matter and inorganic ....</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">==== Qelizat (rruazat) e kuqe të gjakut – eritrocitet ==== Për nga formaa, madhësia dhe numri ndryshojnë te llojet e ndryshme të shtazëve.</span> Cells ==== (beads) red blood cells - red blood cells from ==== For Forman, change the size and number of different types of animals.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Te gjitarët ato kanë formën e disqeve të rrumbullakëta të thelluara në të dyja anët dhe nuk kanë bërthamë.</span> Mammals they have the form of round discs depth on both sides and have no nucleus.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Te rruazorët e tjerë eritrocitet kanë formë ovale dhe janë me bërthamë.</span> The other rruazorët erythrocytes are oval and are the nucleus.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Numri i eritrociteve varet prej faktorëve të ndryshëm: nga gjinia, mosha, stina, lartësia mbidetare.</span> The number of red blood cells depends on various factors: gender, age, season, altitude.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Tek njeriu në një millimetër kub (mm3) të gjakut (te meshkujt) gjenden rreth 5 milionë qeliza të kuqe të gjakut, ndërsa (te femrat) rreth 4.5 milionë Eritrocitet jetojnë pak, rreth 120 ditë.</span> Millimetër man in a cube (mm3) of blood (males) are about 5 million red blood cells, and (in females) living Erythrocytes 4.5 million less, about 120 days.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Pas kësaj moshe këto zbërthehen në mëlçi e në [[shpretkë]] dhe zëvendësohen me të reja.</span> After that age, these are broken down in the liver of the [[spleen]] and replaced with new ones.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">==== Qelizat (rruazat) e bardha – leukocitet ==== Janë me numër më të vogël se eritrocitet, dhe i ndryshëm te llojet e ndryshme të shtazëve.</span> Cells ==== (beads) white - ==== leukocytes are with smaller number than erythrocytes, and the various different types of animals.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Te njeriu në gjendje normale në një milimetër kub (mm3) gjak gjenden prej 5000 deri 8000 leukocite.</span> The man in normal condition in a cubic millimeter (mm3) of blood are found between 5,000 and 8,000 leukocytes.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Mirëpo në rast të infektimeve numri i tyre rritet shumë.</span> But if the infection is growing too.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Leukocitet kanë bërthamë, por nuk kanë membranë, prandaj dhe nuk kanë formë konstante.</span> Leukocytes have a nucleus, but not membrane, and therefore have no constant form.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Kanë rendësi në mbrojtjen e organizmit, sepse krijojnë materie të posaçme mbrojtëse – antitruptha, të cilët i shkatërrojnë mikroorganizmat.</span> Have importance in protecting the organism, because creating special protective substances - antibodies, which destroy microorganisms.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Jetojnë pak: prej disa orësh deri në 5 ditë.</span> Live less: from a few hours to 5 days.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Krijohen në palcën e eshtrave, në shpretkë dhe në gjëndrrat limfatike.</span> Created in the bone marrow, spleen and lymph glands.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">==== Pllakëzat e gjakut – trombocitet ==== Janë të imëta në formë pllakore, pa bërthamë.</span> Platelet ==== - ==== platelets are finely shaped tiles, without the nucleus.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Krijohen në palcën e eshtrave dhe jetojnë pak.</span> Created in the bone marrow and live a little.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Në rast të lëndimit ato grumbullohen aty, dhe bëjnë mpiksjen e gjakut dhe kështu mbrojnë organizmin nga humbja e tepërt e gjakut.</span> In case of injury they gathered there, and make blood clots and thus protect the body from excessive loss of blood.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">Tek njeriu në një milimetër kub (mm3) gjenden 200 deri 400 mijë pllakëza të gjakut.</span> Man in a cubic millimeter (mm3) found 200 to 400 thousand platelets.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">==== Limfa ==== Përfitohet nga filtrimi i gjakut nëpër paretet e kapilarëve të gjakut.Ky lëng ndodhet në hapësirat ndërqelizore.Pra limfa formohet ne inde ku qarkullon neper nje sistem te vecante te ashtuquajtur sistem limfatik.Limfa luan rolin e këmbimit të materieve ndërmjet gjakut dhe indeve tjera.Limfa nga qelizat e gjakut përmban vetëm leukocite.Nëpërmjet enëve të veçanta që derdhen në enët e gjakut limfa kthehet në gjak.</span> Lymph ==== ==== obtained by filtering the blood through the walls of capillaries located in the premises gjakut.Ky juice ndërqelizore.Pra we Lymph tissue formed where circulates through a special system called limfatik.Limfa system plays the role of exchange of substances between blood and tissue cells tjera.Limfa of blood vessels contains only specific leukocite.Nëpërmjet deposited in blood vessels Lymph back into the blood.</span> <span class="notranslate" onmouseover="_tipon(this)" onmouseout="_tipoff()"><span class="google-src-text" style="direction: ltr; text-align: left">dritoni</span> dritoni</span>
== Indi muskulor ==
| |||