Versioni i datës 24 shkurt 2014 19:41 redakto Diamand opari (diskuto \| kontribute) Përdorues automatikisht të kontrolluar, Redaktorët 983 edits No edit summary ← Redaktim më i vjetër		Versioni i datës 24 shkurt 2014 21:11 redakto zhbëje Diamand opari (diskuto \| kontribute) Përdorues automatikisht të kontrolluar, Redaktorët 983 edits No edit summary Ndryshimi më pas →
Rreshti 1: '''Franz Baron Nopcsa''' von Felsöszilvás, ([[1877]] - [[1933]]), është një prej studiuesve më të spikatur të kohës. Ai ka lindur në një familje aristokratike ~~ungareze~~hungareze më [[3 maj]] 1877 në çifligun familjar të Saçal-it, afër Haceg-it të Transilvanisë. Me rekomandimin e ungjit dhe kumbarit të tij, Franc von Nopça, kryemjeshtër i oborrit të Mbretëreshës Elisabeta të Austrisë, Nopça ka mbaruar maturën në liceun vjenez Maria-Theresianum. Ngjarja vendimtare nga rinia e tij ndodhi në vitin [[1895]] gjatë një ekskursioni në Sentpeterfalva (Szentpéterfalva). Aty ai dhe motra e tij zbuluan mbeturinat e kockave fosile të një dinosauri, të cilat ai ia dërgoi Profesorit Eduard Sys (Edward Suess), një gjeologu and paleontologu vjenez. Nga viti i maturës, 1897, deri në vitin 1903, Nopça studioi pranë Sys-it në Universitetin e Vjenës, i cili në atë kohë u shqua për studimet paleontologjike. == Jeta studimore == Sipas Robert Elsit, Nopça shumë shpejt u bë vetë një studiues me nam në fushën e paleontologjisë. Më datën 21 qershor [[1899]], që në moshën njëzetedy, ai mbajti ligjeratën e parë pranë Akademisë së Shkencave në Vjenë me titullin Dinosaurierreste in Siebenbürgen (Mbeturina të dinosaurve në Transylvani), e cila kishte një jehonë të madhe. Nopça shquhet si themeluesi i paleofiziologjisë, para se gjithash me studimet e tij të njohur edhe jashtë Austrisë për zvarraniq fosilikë. Veçanërisht e njohura ishin hipotezat të tij per ‘running proavis’, për gjakngrohtësinë e pterosaurëve dhe për rëndësinë e disa proceseve endokrine të cilat, sipas tij, kishin një ndikim të veçantë mbi evolucionin dhe mbi vdekjen e dinosaurve. Nuk u pranuan të gjitha teoritë e tij pa kundërshtim, por ato frymëzuan shumë diskutimin në fushën e paleontologjisë. Po kaq i rëndësishëm ishte ndihmesa e Nopçës në fushën e gjeologjisë, për shembull mbi strukturat tektonike të malësive të Ballkanit perëndimor, ku ai mbrojti disa teori guximtare. Line 7 ⟶ 9: == ~~Botimet~~Vepra == Lista e botimeve të Nopçës përmban më shumë se 186 tituj, kryesisht nga fushat e paleontologjisë, të gjeologjisë dhe të albanologjisë. 54 botime janë për Shqipërinë. Me vdekjen e parakohshme të Nopçës, shumë vepra të rëndësishme të tij ngelën të pabotuara. Trashëgimia shkencore nga fusha e paleontologjisë u dhurua Muzeut Britanik në Londër, kurse pjesa albanologjike u dha kolegut e tij, albanologut të njohur Profesor Norbert Jokl (1877-1942) në Vjenë. Në një letër me datën 24 prill 1933, d.m.th. në ditën e vdekjes, Nopça ia dha [[Norbert Jokl]]-it një listë dorëshkrimesh me kërkesë që ky i fundit të marrë kontakt me Paul Graf Teleki në Budapesht për të gjetur fonde për botimin e veprave të mbetura. Por fonde nuk u gjetën dhe pikërisht për këtë arsye, këto veprat e rëndësishme ngelën të pabotuara. Që prej vrasjes së Joklit në maj 1942, trashëgimia albanologjike e Nopçës ruhet në Kolekcionin e Dorëshkrimeve të Bibliotekës Kombëtare të Austrisë në [[Vjenë]]. Line 22 ⟶ 25: 5. Kujtimet e Franc Nopçës me titullin Reisen in den Balkan (Udhëtime në Ballkan), Ser. nov. 9368, të cilat kam ndërmend të botoj së shpejti. == Referenca == *[http://www.bksh.al/adlib/scripts/wwwopac.exe?&DATABASE=catalo&OPAC_URL=/adlib/beginner/index_al.html&LANGUAGE=2&lp=Nopcsa,+Franz&LIMIT=0 Biblioteka Kombtare ] {{reflist}} [[Kategoria:Lindje 1877]]

Franc Nopça: Dallime mes rishikimesh