[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
v Robot: af:Cicero is a featured article; Ndryshime kozmetike
No edit summary
Rreshti 1:
[[Skeda: M-T-Cicero.jpg|thumb|right|Busti i Ciceronit ne Muzeun Kapitolin,Romë ]]'''Ciceroni''', '''Mark Tul Cicero''', lindi më [[3 janar]] të vitit [[106 p.e.s]] dhe vdiq më [[7 dhjetor]] të vitit [[43 p.e.s]], ishte historian dhe filozof i Romës antike i lindur pranë [[Aripini]]t. Studioi në Romë për drejtësinë dhe retorikën. Njohuritë e tija në artin e [[oratoria|oratorisë]] ([[Gojëtaria|gojtarisë]]) dhe të filozofisë ai i plotësoi veçanërisht pas një udhëtimi që kishte bërë në Greqi. Në vitin 63 p.e.s ai ishte konsull dhe gjatë kryerjes së kësaj detyre ai zbuloi komplotin e Katilinës dhe më vonë të bjerë si viktimë e kundështarëve të tij dhe të dërgohet nga ata në mërgim. Pas dy vite mërgimi ai kthehet përsëri në [[Roma|Romë]] dhe merret me studime [[retorika|retorike]] dhe [[Filozofia|filozofike]]. Pasi ai mendonte se vetëm në rrugën që shihte Pompeu mund të mbrohej qështjaçështja e republikës, ai edhe e mbajti anën e tij në luftën civile. Pas vrasjes së [[Gaius Julius Caesar|Çezarit]] ai ështëishte një ndër krerët e artisëpartisë së senatit dhe e luftonte [[Mark Antoni]]n. Për shkak të kësaj vije që ndiqte, CiceroCiceroni u vra nga agjentetagjentët e Antonit në vitin [[43 p.e.s]].
 
Gjatë jetës së tij ai ishte i dalluar për oratori (gojtari). Ka mbajtur fjalime të ndryshme si burrë shteteti dhe si avokat. Fjalimet e tija janë çmuar si fjalë bindëse, si të forcës tërheqëse të fjalës. Nga këto fjalime të CicerosCiceronit mund të kuptohen dhe të njihen më mirë rrethanat dhe jeta e tij.
 
Cicero shkroi disa vepra si: "De oratore" (Mbi oratorinë), "De republika" (Mbi shtetin), "De amicitia" (Mbi miqësinë), "De setnecutute" (Mbi pleqërinë).
 
Gjuha që përdor CicëroCiceroni në veprat e tija është e zgjedhur dhe e përpunuar me stilin e tij të qartë dhe të bukur, ai mendimet i ilustron me figura tërheqëse gjuhësore.
 
Nga korrospondeca (leterkembimiletërkëmbimi) e tij me mikun e tij të ngushtë [[Pompon Atiku]]n mund të kuptojmë se CiceroCiceroni ka jetuar në pronat e Atikut për një kohëfarë kohe.
 
CiceroCiceroni na lë disa të dhëna mbi mardhënjetmardhëniet dhe pasuritë e [[Dyrrahium|Dyrrahut]] (DurresitDurrësit tet sotemsotëm) dhe të [[Apollonia|Apollonisë]] (Fierit te sotemsotëm) të cilat janë të shkruara në akuzat e tij drejtuar kundërshtarit të tij [[Pizoni]]t. Nga këto shënime kuptojmë se CiceroCiceroni kishte jetarjetuar edhe në tokat Ilire për të cilat thoshte se disa prej tyre shfrytëzoheshin nga sundimtarët e provincës maqedonase.