Mali i Zi: Dallime mes rishikimesh

| KRYEQYTETI = [[Podgorica]]

'''Mali i Zi''' ''[[Gjuha malazeze|(malazisht]]: Црна Гора, Crna Gora)'' është vend bregdetar në [[Ballkani|Ballkanin Perëndimor]] dhe një prej shteteve më të reja, i pavarësuar më 2006 pas shpërbërjes së [[Serbia dhe Mali i Zi|Bashkimit Shtetëror Serbi dhe Mal i Zi]]. Mali i Zi ishte principatë dhe më pas mbretëri e pavarur para aneksimit nga Serbia më 1918. Ai ka një bregdet në [[Deti Adriatik|Detin Adriatik]] në jug-perëndim dhe kufizohet nga [[Kroacia]] në perëndim, [[Bosnje-Hercegovina]] në veriperëndim, [[Serbia]] në veri-lindje, [[Kosova]] në lindje dhe [[Shqipëria]] në jug-lindje. Kryeqyteti i tij dhe qyteti më i madh është [[Podgorica]].

formua shteti i quajtur Mali i Zi. Kishte sipërfaqen 1500 km². Me forcimin e Malit të Zi si shtet, sipërfaqja u rrit, kështu që kah fundi i shek. 18 dhe fillimi i shek. 19 u dyfishua. Ne betejën e Grahovës ne vitin 1858 Mali i Zi zyrtarisht fitoi kufirin me [[Turqia|Turqinë]] dhe u rrit per 1500 km² territore te reja te çliruara. Mbas këtyre rezultateve Mali i Zi fitoi praninë ndërkombëtare në [[Kongresi i Berlinit|Kongresin e Berlinit]] më 1878 atëherë fitoi zgjerim territorial dhe sipërfaqja e Malit te Zi u bë 9475 km2. Në fillim të shekullit 20 mbas luftërave Ballkanike territori i Malit të Zi u rrit në 14000 km². Në kuadër të Malit te Zi hyri një pjesë e [[Sanxhaku i Pazarit të Ri|Sanxhakut të Novi Pazarit]], një pjesë e Metohisë[[Rrafshi (i Dukagjinit|Rrafshit të Dukagjinit)]], Polimjes, si dhe një pjesë në juglindje tetë Podgoricës. Qytetet të cilat hynë nën Malin e Zi ishin: [[Plevla]], [[Bellopoja (Mal i Zi)|Bijello Pole]], Berane, Mojkovaci, Kollashini, [[Peja]], [[Gjakova]]. Nga viti 1918 Mali i Zi humbi statusin e shtetit dhe hyri në përbërjen e [[Mretëria Serbo Kroato Sllovene|MbreteriseMbretërise Serbo-Kroato-Sllovene]]. Më vonë ky shtet do tetë quhet [[Mbretëria e Jugosllavisë]]. Mbas LuftesLuftës sesë 2-tetë BoteroreBotërore u formua RFD e JugosllaviseJugosllavisë (07.03.1945), në të cilën Mali i Zi ishte njëra nga gjashtë Republikat Federative. Atëherë territorit të Malit të Zi iu bashkangjit Boka e Kotorit. KufinjteKufijtë e sotshem të Malit të Zi janë konstatuar me 1945 në kuadër të RFD Jugosllavisë.

Mali i Zi mbas shpartallimit tetë RFS JugosllaviseJugosllavisë memë 1992 mbeti nenë kuaderkuadër tetë RF Jugosllave, deri nenë vitin 2003 e pastaj së bashku me Serbinë krijoi bashkësinë Serbia dhe Mali i Zi, e cila egzistoi deri në vitin 2006. Në referendumin e 21 majit 2006 Mali i Zi u pavarësua dhe fitoi praninë ndërkombëtare.