Versioni i datës 6 prill 2014 17:00 redakto Hamza1 (diskuto \| kontribute) Përdorues automatikisht të kontrolluar 185 edits No edit summary Etiketa: Përpunim pamor ← Redaktim më i vjetër		Versioni i datës 6 prill 2014 17:27 redakto zhbëje Hamza1 (diskuto \| kontribute) Përdorues automatikisht të kontrolluar 185 edits No edit summary Ndryshimi më pas →
Rreshti 1: {{infobox \| title = '''[[Ekologjia]]''' \| data1 = [[File:The Earth seen from Apollo 17.jpg\|250px]] \| data2 = [[File:Hawk eating prey.jpg\|119px]][[File:European honey bee extracts nectar.jpg\|131px]] \| data3 = [[File:Bufo boreas.jpg\|160px]][[File:Blue Linckia Starfish.JPG\|90px]] \| data4 = [[Ekologjia]] paraqet të gjith pjesen e jetës së një [[Individi\|individi]] duke mos përfshirë vetëm [[Vendbanimi\|vendbanimin]] e tij, por duke përfshirë edhe jetën e tij që nga [[lindja]], [[zhvillimi]] e deri tek [[vdekja]]. Ekologjia studion shumë degë të cilat i ngërthen në vete, duke filluar nga [[Mikroorganizmat\|mikroorganizmat]] e deri tek [[Makroorganizmat\|makroorganizmat]]. }} '''Ekologjia''' ''(ojkos, vendbanim dhe logos, shkencë ose dije)'' është degë e [[Biologjia\|Biologjisë]] e cila meret me studimin e vendbanimit. Themelet e para të ekologjisë i dha Hekeli mirëpo themeluesi i [[Ekologjia\|ekologjisë]] moderne është [[Çarls Darvin\|Çarls Darvini]] ''(ang. Charles Darwin)''. Qeniet e gjalla të cilat jetojnë kanë mardhënie shumë të ngushta dhe të përhershme me njëra-tjetrën. Këto ~~marrëdhënie~~[[mardhënie]] si dhe faktorët që ndikojnë në këta [[organizma]] i studion [[shkenca]] e [[Biologjia\|Biologjisë]], [[Ekologjia]]. [[Ekologjia]] cilësohet edhe si [[Shkenca\|shkencë]] e cila meret me studimin e [[strukturës]] dhe funksionimin e [[Biosfera\|biosferës]]. Mirëpo detyra kryesore e kësaj shkence është studimi i [[Bota e Gjallë\|botës së gjallë]] dhe asaj [[Bota jo e gjallë\|jo të gjallë]]. Sipas objektit të cilin e studion ekologjia ndahet në: ~~'''1.'''~~ Ekologjinë e [[Bimët\|bimëve]] ~~'''2.'''~~ Ekologjinë e [[shtazët\|shtazëve]] ~~'''3.'''~~ Ekologjinë e [[mikroorganizmat\|mikroorganizmva]] Ekologjia e bimëve meret me studimin e mardhënieve dhe veprimeve të cilat ndodhin në botën bimore '''''([[fitocenoza]])'''''. Në anën tjetër ekologjia e shtazëve meret me studimin e marrëdhënieve midis llojeve shtazore dhe bashkësive të tyre '''''([[zoocenoza\|zoocenozave]])'''''. Ekologjia e mikroorganizmave është pak e studiuar. Line 26 ⟶ 34: ===Drita=== [[File:Chesapeake Waterbird Food Web.jpg\|thumb\|left\|[[Zingjiri ushqimor]]]] Është një nga faktorët më të rëndësishëm në Tokë pasiqë është i vetmi burim i cili jep dritën e verdhë, e cila është esenciale për zhvillimin e një individi. Drita e cila vjen në Tokë është e përbërë nga gjatësi valore të ndryshme. Roli i dritës është shumë i madh. Ai ndikon në mugullimin e farave, rritjen e bimëve si dhe proceset fiziologjike ''(transpirimin, fotosintezen etj.)'' Line 46 ⟶ 55: [[File:Blue Linckia Starfish.JPG\|thumb\|[[Biodiversiteti]] i një rrifi koralor. Koralet jane ndërtuar në mënyrë mjaft të sofistikuar me trupin e mbushur me materie te bollshme. Kjo mund të verehet gjate rritjes së tij i cili rritet në një menyrë më të veçant nga speciet e tjera.]] Është ndër faktorët më të rëndësishëm për ekzistencën e qenieve të gjalla, sepse asnjë proces jetësor nuk mund të kryhet pra prezencë të ujit. Trupi i bimëve dhe i shtazëve përmban 50 deri 90% ujë, ndërsai njeriut afro 70%, ndërsa te knidaret (meduzat) dhe disa bimëve ujore edhe deri në 98%. Uji ne gjendje te lenget nga bimët shfrytëzohet me anë të rrënjëve, ndërsa shtazët e pijnë. Roli i ujit eshte shume i madh. Ai hyne ne përbërjen e protoplazmës ku në prani të tij kryhen procese fiziologjike si: transpirimi, fotosinteza, mugullimi, rritja e bimëve etj. Line 53 ⟶ 63: Disa shtazë edhe migrojnë në disa vende më të volitshme. Në bazë të përshtatmëris per jetese bimet ndahet ne ato ujore (hidrofite) dhe ato tokësore (higrofite) === ~~'''~~Toka~~'''~~ === Paraqet faktorin ekologjik me rendesi te madhe, meqense pjesa me e madhe e llojeve bimore dhe shtazore jeten e tyre e realziojnene ambientin tokësorë, shumica e bimëve përforcohen për Tokë nga e cila furnizohen me ujë dhe kripëra minerale te domosdoshme për procesin e fotosintezës, ndërsa shumë shtazë në tokë e gjejnë ushqimin ndërtojnë strofulla dhe qerdhe të tyre. Në tokë poashtu jetojnë edhe mikroorganizma. Prandaj, token duhet ta kuptuar si mjedis ku organizmat realizojne jeten e tyre duke formuar një tërësi të pandashme organike. == Burimi == '''[http://www.facebook.com/Shkencore Faqja Shkenca burimi i këtij artikulli]''' *'''[http://www.shkencashqip.blogspot.com Shkenca Website]''' [[Kategoria:Ekologji]]

Ekologjia: Dallime mes rishikimesh