|
"Ashkali" ose "egjiptianët" janë klasifikuar si një "identitet të ri etnik në Ballkan", i formuar në vitin 1990. [ 4 ] Emri "Ashkali" vjen nga fjala turke rrënjë- Si (Has). [ citim i duhur ] Ajo është aplikuar më parë për të ulur romëve të cilët u vendosën në viset shqiptare gjatë Perandorisë Osmane herë. HASHKALINJET flasin shqipen si gjuhë të parë. HASHKALINJET shpesh ka punuar si farkëtarët, apo punëtorë manuale në pasuri osmane. HASHKALINJET janë gjetur kryesisht në Kosovën lindore dhe qendrore. Njerëzit Ashkali pretendojnë se ata e kanë origjinën në Persi, tani Iran, në shekullin e 4 pes (ashkali, Gilan, Iran); Megjithatë, ekzistojnë teori të tjera të ashkali që vijnë nga Turqia në një fshat të quajtur Askale (qarkut Erzurum të Turqisë), ose ndoshta kanë ardhur nga Palestina moshat më parë në qytetin e Ashkalon (tani në Izrael). Megjithatë, disa besojnë se janë udhëtarë nga India Veriore (Rome), të cilët kanë përdorur gjuhën shqipe si gjuhën amtare të tyre.
'''Ashkali''', ''(Aschkali, Hashkali, Aškalije i Haškalije)'' janë [[Populli|popull]], i cili kryesisht jeton në [[Kosova|Kosovë]].
Ndarja dhe përçarja momentale e popullit tonë është prodhim i politikës kohore. Kjo ndarje shkon në favor të çdo regjimi. Për atë arsye e ndihmojnë dhe e popullarizojnë, që sa ma shumë të na ndajnë dhe coptojnë me qëllim që sa ma lehtë të na sundojnë.
Pra, në mesin e popullatës sonë u gjetën njerëz injorant të cilët duke i shërbye politikës ditore punuan në dëm të çështjes kombëtare. Për interesa personale, se kinse " ashtu e këkon koha momentale", ata manipuluan me identitetin tonë kombëtar egjiptian, duke pranuar dhe popullarizuar emërtimin lokal - hashkali - të etiketuar nga të tjerët.
Duke mos menduar për pasojat e këtij komuniteti, këta injorantë termin hashkali të përdorur nga romët për një pjesë të popullatës sonë egjiptiane e përkrahën, dhe popullin e ndanë dhe e përçanë.
Një referencë shekullit të 14-të një placename (клѣти Агѹповы, Agupovy klěti ) në Kartën Rila e Ivan Aleksandrit të Bullgarisë është menduar të jetë e lidhur me egjiptianët e Ballkanit sipas disa autorëve, të tilla si Konstantin Josef Ireçek . [ 5 ] [ 6 ]
Shtohet pyetja: për t´iu përshtaur politikës ditore( kinse për ta shpëtuar popullin), pse romët nuk e ndërruan identitein kombëtar në emërtime lokale të tyre : burgugjij, gurbet, çergarë etj. ???
Është për tu çuditur dhe qesharake se përfaqsuesit e A-Hashkalive janë në kundërshtim në mes vete në lidhje me përardhjen e tyre.
1 - Përfaqsuesit i hashkalive , Sabit Rrahmani dhe Berat Qerimi, përardhjen e tyre e lidhë me Persinë duke mos ditur se dalin grup i romëve.
Këtë e dokumenton argumenti shkencor i Dr. Rajko Gjuriq (romë) në librin e tij " Seoba roma ", i cili shkruan :
" Oficeri i lartë ushtarak i Afganistanit - Mahmut Gazni në vitin 1050 e sulmoi Pengjabin e Indisë e bëri tym e flakë dhe e morri nën sundimin e vetë. Me këtë rastë një pjesë e madhe e popullit romë të këtij vendi u largua dhe shkoi në Persi. Kështu që, pas 200-300 viteve një pjesë e kësaj popullate u largua nga Persia dhe u nda në drejtime të ndryshme të botës. Një drejtim i tyre paraqitet në viset ballkanike në shek. XIV ( viti 1348 ), ku kjo mirret si datë historike e përardhjes së romëve në viset ballkanike ".
Sipas kësaj që u tha më lartë nuk është për t´ u çuditur nga publicisti i njohur shqiptarë Veton Suroi dhe masa e gjërë e popullit shqiptarë, që hashkalit i radhisin si grup i romëve.
Në vitin 1990, një "shoqatë egjiptian" u formua në Ohër , Maqedoni. Gjatë Luftës së Kosovës, e shqiptarizuar romët janë zhvendosur si refugjatë në Shqipëri dhe Republikës së Maqedonisë. Shumë ashkali luftuan në Ushtrinë Çlirimtare të Kosovës . shqiptarizuar, Roma formoi grupin etnik ashkali pas përfundimit të luftës në vitin 1999, për të treguar qëndrimin e tyre pro-shqiptare dhe të dalluar veten nga të romëve, të cilët ishin të shikuarat negativisht si pro-serbe gjatë luftës. Shumë shqiptarizuar, romët u dërguan edhe në kampet e refugjatëve me romët tjerë, me të cilët ata nuk ndajnë të njëjtën gjuhë dhe zakonet. [ 1 ] Si shumica e Kosovës (apo e shqiptarizuar) Romë, shumë refugjatë Ashkali vendosur në Serbi dhe Mal të Zi . Atje ata u identifikuan si Romano-palestinezëve . Partia e parë Ashkali ( Partia Demokratike e shqiptarëve ashkali të Kosovës ) u formua në vitin 2000 në bazë të Sabit Rrahmanit, i cili mbështeti pavarësinë e Kosovës në emër të të gjithë ashkali. [ 1 ]
2 - Përfaqsuesi tjetër nga Novi Sadi, Abedin Toplica, pohon se ashkalit janë me përardhje nga Italia.
Ai në gazetën " Politika " shkroi : derisa ashkalit ishin në Mal të Zi, andej detit me knaqësi e shiqonin shtetin amë të tyre, duke thënë: " hajde të shkojmë në Itali se jemi Hashkali ".
3 - Disa të tjerë përardhejn e tyre e lidhin me vedin Ashkallon në Izrael. Lidhur me këtë mendim, prof.dr. Mirko Vishniq, egiptolog, thotë se nëse Hashkalit e kanë përardhjen nge Ashkalloni i Izraelit, atëher ata dalin grup i ebrejëve ( jahudive ), me ç´rast këta përfaqsues injorantë befasohen në atë moment.
4 - Duke u nisur nga ajo se emri hashkali ishte i njoftur vetem ne rrafshin e Kosovës dhe se me këtë emër na quajtën vetëm Romët, atëher është më se e nevojshme që këtë emër lokal hashkali ta kërkojmë në fjalorin e gjuhës rome ose të kërkojmë spjegim nga intelektualët romë.
Intelektuali romë Luan Koka gjatë një interviste emrin hashkali e spjegoi duke e lidhur me emrin kali nga gjuha rome
që domethan - i zi.
Nëse analizojm këtë spjegim, vërtetojmë se:
- në Kosovë shumica e popullit tonë kanë bajtë kapuqin e bardhë ( ku shumica deklaroheshin shqiptarë ), kështu që një pjesë e romëve të rrafshit të Kosovës nga gjelozia që këta zeshkana paraqiten si shqiptarë (edhe pse në përgjithësi ishin zeshkana), në gjuhën rome i quajtën kali - të zi ( o ju të zi - edhe ju jeni romë sikur ne , pse mbaheni si shqiptarë ), e dikur ia shtuan parashtesën
hash - kali, sikures tek ne egjiptianët që njifemi me emrin egjyp e më vonë magjyp jem .
Lexues të nderuar,
kjo ishte një analizë dhe spjegim i shurtër mbi emërtimin lokal " Hashkali " e bazuar në bazë të disa burimeve të lartpërmendura. Ky është problemi kryesor me të cilin balafaqohet popullata jonë egjiptiane, e që duhet menjanuar.
Publikimi i këtyre të dhënave nuk është për konflikt dhe urrejtje në mes nesh, por besojmë se është një material informues për të cilin opinioni ynë ka nevojë që të orientohet dhe përcaktohet në rrugën e vërtetë të etnogjenezës sonë, të trasuar nga disa entologë Mr. Rubin Zemon, prof. dr. Miodrag Kalendar Haxhiristiq, dr. Elena Marushjakova, dr. Veselin Popov etj., arkeolog i njohur dr. Pasko Kuzman nga Ohri, Rade Bozhoviq - prof. dr. në Fakulltetin Filologjik dhe dr. Skender Rizaj- historian.
Kontribut të madhë rreth etnogjenezës egjiptiane dha edhe linguisti nga Shqipëria - Luan Dino.
{{gjeo-cung}}
Në Kosovë, ashkali janë një linjë me shqiptarët para, gjatë dhe pas Luftës së Kosovës. [ 1 ] Megjithatë, ashkali, së bashku me romë ciganëve nga Kosova, kanë thuhet se janë dëbuar nga zona. [ 7 ] Ashkalite jane ateiste dhe irreligjoze (qe nuk besojne ne asnje fe )
[[File:Atheist-Badge-BrushedMetal.png|thumb|Ashkalite dhe Egjyptianet jane Ateiste]]
[[File:Eurogipsy.PNG|thumb]]
[[Kategoria:Popuj]]
| 