Njeriu: Dallime mes rishikimesh

[[Skeda:A.afarensis.jpg|thumb|left|upright|Një rindërtim i ''[[Australopithecus afarensis]]'', një paraardhës njerëzor që mund të ecte me dy këmbë, por që i mungonte një tru i madh si ai i njerëzve modernë]]

 

 

Të afërmit më të ngjashëm ekzistues të njerëzve janë gorrillat dhe shimpanzetë, por njerëzit nuk kanë evoluar prej këtyre majmunëve: në të vërtetë këto majmunë kanë të njëjtin paraardhës me njerëzit modernë.<ref name=Wood>{{cite journal |author=Wood B, Richmond BG |title=Human evolution: taxonomy and paleobiology |journal=J. Anat. |volume=197 ( Pt 1) |issue= |pages=19–60 |year=2000 |month=July |pmid=10999270 |pmc=1468107 |doi=10.1046/j.1469-7580.2000.19710019.x}}</ref> Njerëzit janë më shumë të lidhur me dy lloje shimpanzesh: me shimpanzenë e zakonshme dhe me bonobonë.<ref name=Wood/> Renditja e plotë e gjenomit rezulton se pas 6.5 milion vjetësh evolucion të ndarë, ndryshimet midis shimpanzeve dhe njerëzve janë 10 herë më të mëdha se ato midis dy njerëzve jo të afërm dhe 10 herë më të vogla se ato midis një kavjeje dhe një miu. Kongruenca midis sekuencave të ADN-së ndërmjet njeriut dhe shimpanzesë variojnë nga 95% deri në 99%.<ref>[[Frans de Waal]], ''Bonobo''. Berkeley: University of California Press, 1997. ISBN 0-520-20535-9 [http://www.2think.org/bonobo.shtml]</ref><ref>{{cite journal | author=Britten RJ | title=Divergence between samples of chimpanzee and human DNA sequences is 5%, counting indels | url=http://www.pnas.org/cgi/content/full/99/21/13633 | journal=Proc Natl Acad Sci USA | year=2002 | pages=13633–5 | volume=99 | issue=21 | pmid=12368483 | doi=10.1073/pnas.172510699}}</ref><ref>{{cite journal | author = Wildman, D., Uddin, M., Liu, G., Grossman, L., Goodman, M. | title = Implications of natural selection in shaping 99.4% nonsynonymous DNA identity between humans and chimpanzees: enlarging genus Homo | url=http://www.pnas.org/cgi/content/full/100/12/7181 | journal = Proc Natl Acad Sci USA | volume = 100 | issue = 12 | pages = 7181–8 | year = 2003 | pmid = 12766228 | doi = 10.1073/pnas.1232172100}}</ref><ref>{{cite journal | author = Ruvolo M | title = Molecular phylogeny of the hominoids: inferences from multiple independent DNA sequence data sets | url=http://mbe.oxfordjournals.org/cgi/reprint/14/3/248 | journal = Mol Biol Evol | volume = 14 | issue = 3 | pages = 248–65 | year = 1997 | pmid = 9066793 | month = Mar | day = 01}}</ref> Është vlerësuar se njerëzit u shmangën nga sekuenca e evolucionit 5 milionë vjet më parë me shimpanzetë dhe 8 milionë vjet më parë nga gorrillat. Megjithatë, një kafkë e një hominidi e zbuluar në Çad në vitin 2001, e klasifikuar si''Sahelanthropus tchadensis'', është afërsisht 7 milionë vjeçare dhe kjo mund të tregojë një shmangie akoma më të hershme.<ref>{{cite journal | author = Brunet, M., Guy, F., Pilbeam, D., Mackaye, H., Likius, A., Ahounta, D., Beauvilain, A., Blondel, C., Bocherens, H., Boisserie, J., De Bonis, L., Coppens, Y., Dejax, J., Denys, C., Duringer, P., Eisenmann, V., Fanone, G., Fronty, P., Geraads, D., Lehmann, T., Lihoreau, F., Louchart, A., Mahamat, A., Merceron, G., Mouchelin, G., Otero, O., Pelaez Campomanes, P., Ponce De Leon, M., Rage, J., Sapanet, M., Schuster, M., Sudre, J., Tassy, P., Valentin, X., Vignaud, P., Viriot, L., Zazzo, A., Zollikofer, C. | title = A new hominid from the Upper Miocene of Chad, Central Africa | url=http://www.nature.com/nature/journal/v418/n6894/full/nature00879.html | journal = Nature | volume = 418 | issue = 6894 | pages = 145–51 | year = 2002 | pmid = 12110880 | doi = 10.1038/nature00879}}</ref>