Sadije Toptani: Dallime mes rishikimesh

|Emri Alt = Naltmadhnia e Sajë Sadije Nëna Mbretëreshë e Shqiptareve

|Prof =Shtëpiake

|DV = 2524 nëntor 1934

|VV = [[TiranëDurrës]], Shqipëri

'''Nëna Mbretëreshë e Shqiptarëve Sadije''' (Sadijé Hanem) ([[Tirana]], 28 gusht [[1876]] - [[Tirana]] ose [[Durrësi|Durrës]], 25 nëntor 1934) ishte e bija e Ali Bej Toptanit e e motra e [[Esad pashë Toptani|Esat Toptani]] e [[Gani Toptani]]t, pjesëtare e familjes së fuqishme [[Familja Toptani|Toptani]]. Ajo ishte gruaja e dytë e [[Xhemal Zogolli]]t, pas vdekjes së gruas së tij të parë. Gjithashtu, ajo ishte nëna e [[Mbreti Zogu I|Mbretit Zogu I]].

'''Nëna Mbretëreshë Sadije Zogu - Toptani'''SadijeToptani, lindi në Tiranë në vitin 1876. Ajo ishte bijë e njërës nga familjet më të fuqishme të Shqipërisë Qendrore, Toptanët e Tiranës. U martua me Xhemal Pashë Zogun në vitin 1883 dhe nga kjo martesë i lindën 7 fëmijë. Mbreti i mëvonshëm i shqiptarëve, Ahmet Zogu, ishte fëmija i dytë dhe lindi më 8 tetor të vitit 1895. Nëna Mbretëreshë Sadije vdiq në Durrës më 24 nëntor të vitit 1934. Ceremonia e varrimit në nderim të Saj u zhvillua më 26 nëntor 1934 në kryeqytetin shqiptar, Tiranë.

U varros në vendin e quajtur Kodra e Gështenjës, në krah të djathtë të rrugës aktuale automobilistike Tiranë – Elbasan, (në jug të Pallatit Mbretëror). Për t’u prehur në një varrezë të veçantë që synohej të bëhej familjare, u ble tokë me një sipërfaqe prej 6 mijë metrash katrorë dhe mbi të u ndërtua një mausoleum që u projektua nga arkitekti i njohur [[Qemal Butka]].

Dyert e këtij mauzoleumi u hapën më 30 dhjetor 1935, me pjesëmarrjen e Mbretit Zog I, motrave të Tij princesha, kryeministrit të Shqipërisë, [[Mehdi Frashëri]], etj., dhe më pas trupi i të ndjerës Nënës Mbretëreshë u vendos për t’u prehur përjetësisht në këtë varr-mauzoleummauzoleun madhështor. Por nuk ishte e thënë të ndodhte kështu pasi Mauzoleumi u demtuardëmtua me shpërthim tritoli të vënë enkas më 17 nëntor 1944 nga forcat komuniste të të ashtuquajturës Brigada e Parë, bash ditën kur këto forca pushtuan qytetin e Tiranës. Pas këtij viti rrënojat e mauzoleumit kanë mbetur të paprekura, ndërsa varri i Mbretëreshës Sadije ekziston i pacënuar edhe sot e kësaj dite.