Izraeli: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
|||
Rreshti 7:
Në Izrael janë gjashtë njësi administrative të rendit të parë të quajtura '''''mehozot''''' (מחוזות; njëjës: ''mahoz'') dhe 15 nën njësi (II) të tyre të quajtuara '''''nafot''''' (נפות; njëjës: ''nafa''). Nënë njësitë ndahen më tej në 50 ''regjione natyrore'' (III).
Nën njësinë Golan, e cila ka 4 regjione natyrore na izraelitët merret në këtë sistem edhe përkundër asaj që nga OKB-ja nuk është e njohur si pjesë e Izraelit. Sipërfaqet e Judesë dhe Samarisë nuk hyjnë në këtë sistem pasi nuk janë aneksuar nga Izraeli.
== Gjeografia ==
Izraeli është demokraci parlamentare që ndodhet në Lindjen e Mesme, në brigjet e Detit Mesdhe dhe i përcaktuar si shtet hebre dhe demokratik. Shumica e banoreve janë hebrenj, por ka dhe një minoritet të madh arab mysliman dhe grupe minoritetesh të tjera.
Izraeli ka kufi me Detin Mesdhe dhe me Egjiptin në perëndim, me Detin e Kuq në jug, me Jordaninë në lindje, me Sirinë në verilindje dhe Libanin në veri. Mes Izraelit dhe Egjiptit, në brigjet e Mesdheut, ndodhet Rripi i Gazës, që është territor në varësi të autoriteteve palestineze. Në zonën e malit kryesor mes Izraelit dhe Jordanisë, ndodhet edhe zona e ashtuquajtur Cisjordania, zonë e mbikëqyrur nga Izraeli dhe nga autoritetet palestineze dhe statusi i tij i fundit akoma nuk është përcaktuar. Mes Izraelit dhe Sirisë ndodhen Lartësitë e Golanit, toka që i pushtoi Izraelit në vitin 1981. Siria akoma vazhdon të kërkojë sovranitet mbi to.
== Ekonomia ==
Ekonomia e izraelit është ekonomi e zhvilluar dhe moderne e karakterizuar me sektor shtetëror dhe taksa relativisht të larta, industrinë e hi tek të zhvilluar dhe varësi në import mallrash si: naftë, benzinë, qymyr, diamante të papërpunuara dhe ushqim. Industri të tjera të rëndësishme janë industria ushtarake, turizmi, industria e hekurit, kimike, aparatura bio shëndetësore dhe përpunimi i diamanteve, një fushë që Izraeli kryeson në botë.
Line 44 ⟶ 42:
== Sistemi shkollor ==
Gjuhë zyrtare gjatë kohës së mandatit veç anglishtes ishin arabishtja dhe [[hebraishtja]]. Në fund të 19 u ringjall [[gjuha hebraike]] dhe tani është gjuha e folur nga shumica e izraelit. Arabishtja si gjuhë amtare është për rreth një milion arabë (palestinezët dhe qytetarët druzë të Izraelit. Në shkollat arabe në Izrael është mësuar në gjuhën arabe. Përveç në anglisht në shkollat hebraike arabishtja si gjuhë e dytë e huaj është ofruar. Të gjitha tekstet ligjore janë në hebraisht dhe arabisht.▼
▲Gjuhë zyrtare gjatë kohës së mandatit veç anglishtes ishin arabishtja dhe hebraishtja. Në fund të 19 u ringjall gjuha hebraike dhe tani është gjuha e folur nga shumica e izraelit. Arabishtja si gjuhë amtare është për rreth një milion arabë (palestinezët dhe qytetarët druzë të Izraelit. Në shkollat arabe në Izrael është mësuar në gjuhën arabe. Përveç në anglisht në shkollat hebraike arabishtja si gjuhë e dytë e huaj është ofruar. Të gjitha tekstet ligjore janë në hebraisht dhe arabisht.
== Shkenca dhe teknologjia ==
Line 58 ⟶ 55:
== Literaturë ==
Shkrimtarët izraelitë kanë kontribuar shumë në literaturën e atyre shteteve ku kanë punuar, p.sh literatura jidishe në Gjermani, e cila u shkrua nga autorët hebrenj, po ashtu ata kanë kontribuar në shtetete e tjera me shkrimtarët atje.
Line 64 ⟶ 60:
== Referenca dhe shënime ==
{{reflist|2}}
== Lidhje të jashtme ==
{{Commonskat|Israel|{{PAGENAME}}}}
{{Commonsart|Israel|{{PAGENAME}}}}
Line 76 ⟶ 70:
* [[Parlamentet e Shteteve - {{PAGENAME}}|Parlamenti]]:*[http://www.knesset.gov.il/ The Knesset (Parlamenti)]
* [[Ministrit e Shteteve - {{PAGENAME}}|Ministria]]:*[http://www.pmo.gov.il/PMOEng Prime Minister's Office]
* [http://www.mfa.gov.il/mfa/home.asp Ministry of Foreign Affairs]
* [http://www.goisrael.com/ Ministry of Tourism]
| |||