Muharrem Bajraktari: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
No edit summary
Hatake (diskuto | kontribute)
No edit summary
Rreshti 11:
|Nacion =Shqiptar
|}}
'''Muharrem Bajraktari''' ([[5 Maj]] [[1894]] [[Komuna Ujmisht|Ujmisht]], [[Kukës]]5 — [[21 JanarMaj]] [[19891894]] [[Bruksel]], [[Belgjikë]]).21 Ishte i biri i Nezir dhe Kadime Bajraktarit. Në vitin [[1902Janar]] regjistrohet në shkollën fillore të [[Kolesjani1989]]t të cilën e mbaron me sukses. Mbaroi gjithashtu me sukses Akademinë Ushtarake të Vjenës.) Ishteqe Komandant i Përgjithshëm i Xhandarmërisë Shqiptare gjatë periudhës së qeverisjes së Zogut dhe udhëheqës i Rezistencës Antifashiste të popullit shqiptar.
 
== Jeta ==
== Hapat e parë përgjatë Luftës së Parë Botërore ==
Ishte i biri i Nezir dhe Kadime Bajraktarit. Në vitin [[1902]] regjistrohet në shkollën fillore të [[Kolesjan|Kolesjanit]], ku kreu mësimet fillore.
[[Lufta e Parë Botërore]] nisi më [[28 Korrik]] të vitit [[1914]]. Pikërisht në këtë vit Muharrem Bajraktari mobilizohet për të kryer shërbimin ushtarak nga forcat austro-hungareze që kishin pushtuar në atë kohë afro 60% të territoreve shqiptare. Arti ushtarak e tërhoqi shumë Muharremin. Ai u dallua si një ushtar shembullor dhe brenda vitit gradohet me gradën rreshter. Ende pa kryer mirë shërbimin ushtarak ai dërgohet në Vjenë.
 
QamilMe Hoxha,nisjen e [[Lufta e Parë Botërore|Luftës së Parë Botërore]] mobilizohet për të kryer shërbimin ushtarak nga forcat austro-hungareze që kishin pushtuarkujtimetatë kohë afro 60% të territoreve shqiptare. Arti ushtarak e tijtërhoqi shumë, shkruan:u dallua si një ushtar shembullor dhe brenda vitit gradohet me gradën rreshter. Ende pa kryer mirë shërbimin ushtarak ai dërgohet në Vjenë. "Gjatë viteve [[1917]]-[[1918]] qe hapë në [[Bicaj]] (në xhaminë e Osmanaj) një kurs për të mësuar gjermanisht. Në të vazhduan mësimet kryesisht xhandarët e komandës (rrethkomandës). Kursin e vazhduan: M. Bajraktari - Ujmisht, Avdi Beqiri - Bardhoc, Dullë Elmazi - Mustafaj, Ajet Xhema - Mustafaj, Xhafer Alia - Nangë dhe 70 vetë tjerë. Më pas Muharrem Bajraktari dhe Avdi Beqiri kanë shkuar në [[Vjenë]].
Kursin e kanë vazhdue këto burra (renditja e nxënësve është sipas radhës që ka vënë autori dmth Qamil Hoxha):
*1) Muharrem Bajraktari-Ujmisht-shkoi pastaj në [[Austri]]
*2) Avdi Beqiri-Bardhoc-shkoi pastaj në Austri
*3) Dullë Elmazi-Mustafaj
*4) Ajet Xhema-Mustafaj
*5) Xhafer Alia-Nange
etj. gjithsej 70 vetë.
* Më pas Muharrem Bajraktari dhe Avdi Beqiri kanë shkuar në [[Vjenë]]."
 
Në vitin 1918, Muharremi mbaron me sukses Akademinë Ushtarake të Vjenës dhe gradohet me gradën nëntoger i këmbësorisë.Studimet e larta, në një prej akademive më në zë të kohës, sic ishte ajo e Vjenës, e përgatitën Muharremin dhe i dhanë atij mundesi të luajë një rol të rëndësishëm në organizimin e shtetit shqiptar të porsalindur.
 
==== Aktiviteti përgjatë viteve [[1920]]-[[1924]] ====
Më vitin 1921, Muharremi u gradua toger, dhe e emëroi zv. komandant e më vonë Komandant të Xhandarmërisë të Prefekturës së Kosovës (me qendër në [[Kruma|Krumë]]). Këtë detyrë ai e vazhdoi deri në vitin [[1924]]. Në zgjedhjet e vitit 1921, të parat në historinë e vendit, [[Ahmet Zogu]] propozoi edhe emrin e Muharrem Bajraktarit si kandidat për deputet. Por Muharremi, në ato vite ende një djalë i ri, me sa duket nuk pranoi dhe vazhdoi karrierën ushtarake duke qenë gjithmonë përkrah Zogut dhe Partisë Përparimtare ku ai bënte pjesë. Deputet i parë i Lumës u bë Mustafë Lita, nga fisi i njohur i Litajve. Në mars të vitit [[1922]] kundershtaret politikë të udhëhequr nga Bajram Curri sulmojnë Krumën. Muharrem Bajraktari, në atë kohë Komandant i Xhandarmërisë së Kosovës (Sot Qarku i Kukësit), rezistoi në menyrë të admirueshme përballë Bajram Currit, i dalluar për luftërat e tij si ndaj pushtuesve ashtu edhe ndaj kundërshtarëve të tij politikë. Ai gjithashtu udhëhoqi operacionin e forcave të Xhandarmërisë së Prefekturës për rivendosjen dhe mbrojtjen e rendit kushtetues që kërcënohej nga Bajram Curri dhe përkrahësve të tij. Në maj 1924 pikërisht nga [[Kruma]] (asokohe qendër e Prefekturës së Kosovës nisi [[Lëvizja e Qershorit]]. Muharrem Bajraktari i kapur në befasi pas një përpjekjeje disa orëshe, dhe gjithashtu me urdhër të Zogut u terhoq. Me [[12 qershor]], Zogu u largua në [[Jugosllavi]], duke lënë 4 shokë të tij në [[Shqipëri]] për të organizuar rezistencën. Njëri prej tyre ishte edhe Muharrem Bajraktari. Dështimi i [[Fan Noli|Nolit]] dhe anarkia në të cilën u zhyt vendi i dhanë mundësi Zogut të hynte në Shqipëri dhe me [[24 dhjetor]] 1924 ai hyri në Tiranë. Ndodhi që u quajt "[[Triumfi i Legalitetit]]"[[Skeda:Muharrem Bajrakatari me ushtarake.jpg|thumb|[[Fiqiri Dine]], [[Prenk Pervizi]], Muharrem Bajraktari dhe [[Hysni Dema]], Komandantë të 4 zonave ushtarake.|300px|left]]
[[Skeda:Muharrem Bajrakatari me ushtarake.jpg|right|thumb|Fiqiri Dine, Preng Previzi, Muharrem Bajraktari dhe Hysni Dema, Komandantë të 4 zonave ushtarake|300px]]
*[[1921]]: Në vitin 1921, Qeveria e [[Tiranë]]s, e dalë nga [[Kongresi i Lushnjes]], e gradoi Muharremin me gradën toger, dhe e emëroi zv. komandant e më vonë Komandant të Xhandarmërisë të Prefekturës së Kosovës (me qendër në [[Kruma|Krumë]]). Këtë detyrë ai e vazhdoi deri në vitin [[1924]].Në zgjedhjet e vitit 1921, të parat në historinë e vendit, [[Ahmet Zogu]] propozoi edhe emrin e Muharrem Bajraktarit si kandidat për deputet. Por Muharremi, në ato vite ende një djalë i ri, me sa duket nuk pranoi dhe vazhdoi karrierën ushtarake duke qenë gjithmonë përkrah Zogut dhe Partisë Përparimtare ku ai bënte pjesë. Deputet i parë i Lumës u bë Mustafë Lita, nga fisi i njohur i Litajve.
 
*[[1923]]: Në trazirat e vitit 1923, Muharremi qëndroi i palëkundur në detyrën e tij. Në mars të vitit [[1922]] kishte dështuar një tentativë për të rrëzuar me grusht shteti qeverinë e Xhaferr Ypit i cili më pas dha dorëheqjen dhe i la vendin Ahmet Zogut. Në janar të vitit 1923,<br /> kundershtaret politikë të udhëhequr nga Bajram Curri sulmojnë Krumën. Muharrem Bajraktari, në atë kohë Komandant i Xhandarmërisë së Kosovës (Sot Qarku i Kukësit), rezistoi në menyrë të admirueshme përballë Bajram Currit,i dalluar për luftërat e tij si ndaj pushtuesve ashtu edhe ndaj kundërshtarëve të tij politikë. Ai gjithashtu udhëhoqi operacionin e forcave të Xhandarmërisë së Prefekturës për rivendosjen dhe mbrojtjen e rendit kushtetues që kërcënohej nga Bajram Curri dhe përkrahësve të tij.
 
*[[1924]]: Në maj 1924 pikërisht nga [[Kruma]] (asokohe qendër e Prefekturës së Kosovës nisi i ashtuquajturi "Revolucioni Demokratiko-Borgjez i Qershorit" që nuk ishte gjë tjetër veçse një grusht shteti ushtarak ndaj qeverisë legjitime të [[Shefqet Verlaci]]t. Muharrem Bajraktari i kapur në befasi pas një përpjekjeje disa orëshe,dhe gjithashtu me urdhër të Zogut u terhoq. Ahmet Zogu, siç tregojnë gjithë dokumentat seriozë,nuk dëshironte një gjakderdhje të kotë. Mesa duket ai e kishte parashikuar dështimin e qeverisë së "revolucionit" prandaj dhe u tërhoq. Me [[12 qershor]], Zogu u largua në [[Jugosllavi]], duke lënë 4 shokë të tij në [[Shqipëri]] për të organizuar rezistencën. Njëri prej tyre ishte edhe Muharrem Bajraktari. Dështimi total i Nolit dhe anarkia në të cilën u zhyt vendi i dhanë mundësi Zogut të hynte në Shqipëri dhe me [[24 dhjetor]] 1924 ai hyri në Tiranë. Këtu mori fund edhe qeveria puçiste e Nolit dhe filloi një epokë e re për vendin, Periudha e Zogut. Këtu merr fund edhe kjo etapë e rëndësishme e karrierës së Muharrem Bajraktarit.
 
== Përgjatë Qeverisë e Mbretërisë së Ahmet Zogut [[1925]]-[[1934]] ==
[[Skeda:Muharrem Bajraktari.jpg|right|thumb|Muharrem Bajraktari, Komandant i Xhandarmërisë Shqiptare|250px]]
Gjatë kësaj periudhe Muharrem Bajraktari kontribuoi shumë në vendosjen e rendit dhe qetësisë në vend. Me ndihmën e tij, Shqipëria e trazuar u kthye në një vend të stabilizuar. Nuk është çudi që menjëherë sapo ai u largua nga vendi ndodhën disa revolta, protesta dhe greva antiqeveritare.
=== Komandant i Zonës Ushtarake Veriore, [[1925]]-[[1927]] ===
Pas dështimit të grushtitLëvizjes shtetit të qershorit 1924Qershorit, Ahmet Zogu u rikthye në pushtet. Qeveria e re e ndau vendin në 4 zona ushtarake. Muharrem Bajraktari, në atë kohë Komandant i Xhandarmërisë së Prefekturës së Kosovës, u rrit në detyrë si Komandant i Zonës Veriore me qendër në [[Peshkopi]]. Në drejtimin e këtij institucioni, Muharrem Bajraktari eleminoi në mënyrë efektive të gjitha bandat e armatosura që trazonin jetën e banorëve të kësaj zone.
 
Një pjesë e këtyre bandave ishin mbeturinat e regjimit të Nolit, disa të tjera futeshin në Shqipëri me udhëzime nga Jugosllavia, kurse të tjerat ishin banda kriminale që terrorizonin banorët e zonave veriore. Keshtu, Muharrem Bajraktari i eleminoi të gjitha këto banda. Është i famshëm eleminimi i bandave të krahinës së Dukagjinit në Shkodër dhe eleminimi i bandave të [[Tropojë]]s të udhëhequra nga Bajram Curri. Por Muharremi vazhdonte luftën e tij kundër të gjithë armiqve të shtetit dhe të popullit shqiptar. Viti 1925, pra doli si viti i eleminimit të bandave të armatosura. VitiVitin [[1926]] qendodhi një[[Lëvizja vite iDukagjinit|Lëvizja qetë derisa nëe]] [[Dukagjini|DukagjinDukagjinit]] [[Shkodra|ShkodrësShkodër]], njëkryesuar kleriknga i quajtur domDom [[Loro Caka]] në nëntor ngriti popullsinë e zonës në kryengritje. Megjithëse u shtyp shpejt me ndihmen edhe të forcave të Muharrem Bajraktarit, kjo kryengritje la gjurmë të thella, pasi tregoi se agjentura serbe ende vepronte fuqishëm në Shqipëri.
 
=== Komandant i Xhandarmërisë Shqiptare, [[1927]]-[[1932]] ===
Kështu Ahmet Zogu duke i parë arritjet e Muharremit dhe zotësinë e tij si drejtues ushtarak e ngre atë në detyrën e lartë të Komandantit të Përgjithshëm të Xhandarmërisë, në fillim me gradën n/kolonel e pastaj kolonel. Duke qenë në krye të këtij dikasteri dhe duke patur pranë vetes si këshilltar gjeneralin anglez Percy, ai luajti një rol me rëndësi në drejtimin, organizimin dhe perfeksionimin e Xhandarmërisë Shqiptare. Edhe sot e kësaj dite populli flet për autoritetin e xhandarmërisë dhe qetësinë publike që ka patur në atë kohë.[[Skeda:Muharrem Bajraktari.jpg|right|thumb|Muharrem Bajraktari, Komandant i Xhandarmërisë Shqiptare|250px]]
 
=== Adjutant i Mbretit Zog, [[1932]]-[[1934]] ===
Në vitin 1932, Muharrem Bajraktari bëhet Adjutant i Oborrit Mbretëror, duke u bërë kështu një nga njerëzit më të afërt të Ahmet Zogut, Mbret i Shqiptarëve. Gjatë kësaj kohe Muharrem Bajraktari krijoi një armiqësi të fortë me tre persona shumë afër Zogut: [[Musa Juka]], ministër i brendshëm, [[Abdurrahman Krosi]] ose Lalë Krosi dhe [[Abdurraman Dibra|Abdurrahman Dibra]]. Sipas Bajraktarit këta persona po ndikonin negativisht tek Zogu dhe megjithë përpjekjet e Muharremit për ta bindur Zogun që tit'i largonte këta tre persona, Zogu nuk pranoi dhe kështu Muharremi la detyrën dhe u largua drejt Jugosllavisë.
 
== Revolta e zonës veriore e udhëhequr nga Muharrem Bajraktari ==
Pas prishjes me Zogun, Muharremi u largua në Jugosllavi. Më pas në janar të vitit 1935 ai rikthehet në vend dhe në bashkëpunim me [[Gjon Marka Gjoni]]n nxit një "revoltë" kundër qeverisë së Tiranës. Mbreti Zog u plagos nga një atentat me bombë dhe u largua drejt [[Durrësi]]t. Pallati mbretëror u dëmtua shumë. Pati shumë viktima nga përleshjet midis rebelëve dhe forcave qeveritare. Kryengritja që udhëhiqej nga Muharrem Bajraktari, filloi të përhapej në gjithë Shqipërinë e Veriut. Mbreti Zog urdhëroi mobilizimin e 4 batalioneve, garnizoni i Tiranës u zëvëndësua, u shpall gjendja e jashtëzakonshme në Shqipërinë e Veriut dhe të Mesme si dhe u mbyll kufiri me Jugosllavinë. Shumë fshatarë i ishin bashkuar kryengritjes. Gjithashtu forcat rebele ishin forcuar nga dezertimet e shumta të ushtarëve që kishin ngritur krye dhe kishin vrarë 5 oficerë. Muharrem Bajraktari ishte në krye të rebelimit. Ai kryesonte një forcë prej 2000 vetësh,të mirë armatosur dhe të furnizuar me ushqim të mjaftueshem. Vetë qëndronte në një kullë të vjetër. Rebelët kishin marrë në dorë gjithë Veriun. Ata kërkuan dorëheqjen e qeverisë dhe veçanërisht të ministrit të brendshëm Musa Jukës, por jo largimin e Mbretit. Disa media të huaja shkruanin se gjoja Shqipëria e Veriut “paska deklaruar pavarësinë nga qeveria e [[Tirana|Tiranës]]”! Lajmi ishte totalisht i pavërtetë dhe me qëllim dezinformues. Me 8 janar [[1935]],Muharremi u largua në [[Kosovë]]. Aty ai u çarmatos dhe u internua në Gjakovë nga qeveria e Jugosllavisë.
 
=== Revolta e zonës veriore e udhëhequr nga Muharrem Bajraktari == =
== Përgjatë viteve [[1935]]-[[1939]] ==
Pas shtypjesprishjes me revoltësZogun, Muharremi largohetu drejtlargua Jugosllavisënë Jugosllavi. AtyMë pas në janar të vitit 1935 ai internohetrikthehet vend dhe në bashkëpunim me [[GjakovëGjon Marka Gjoni]]n nganxit qeverianjë e"revoltë" Beograditkundër qeverisë së Tiranës. SiçMbreti Zog u paplagos nga një atentat me bombë dhe u largua drejt [[BeogradiDurrësi]]t. kërkontePallati t'ambretëror shfrytëzonteu Bajraktarindëmtua përshumë. qëllimetPati shumë viktima nga përleshjet midis rebelëve dhe forcave qeveritare. Kryengritja që udhëhiqej nga Muharrem Bajraktari, filloi të përhapej në gjithë Shqipërinë e vetaVeriut. KështuMbreti qeveriaZog urdhëroi jugosllavemobilizimin e nxjerr4 ngabatalioneve, internimigarnizoni dhei Tiranës u zëvëndësua, u shpall gjendja e jashtëzakonshmeBeogradShqipërinë ie propozohetVeriut dhemarrëMesme drejtiminsi edhe shtetitu shqiptarmbyll kufiri me ndihmënJugosllavinë. Shumë fshatarë i ishin bashkuar jugosllavekryengritjes. KushtetGjithashtu eforcat Beograditrebele ishin forcuar nga dezertimet e shumta të ushtarëvembrojtjakishin ngritur krye dhe kishin vrarë 5 oficerë. Muharrem Bajraktari ishte në krye të rebelimit. Ai kryesonte një forcë prej 2000 vetësh,të mirë armatosur dhe të furnizuar me ushqim të mjaftueshem. Vetë qëndronte në një kullë të vjetër. Rebelët kishin marrë në dorë gjithë Veriun. Ata kërkuan politikadorëheqjen e jashtmeqeverisë dhe ekonomiaveçanërisht shqiptaretë ministritishinbrendshëm nënMusa juridiksioninJukës, jugosllavpor jo largimin e Mbretit. Me 8 janar [[1935]], Muharremi jou vetëmlargua nuk[[Kosovë]]. iAty pranoiai poru edheçarmatos përfitoidhe u internua në Gjakovë nga rastiqeveria e Jugosllavisë. Pas përpjekjes për afrim nga Beogradi zyrtar, lirohet nga internimi dhe u largua nga Jugollavia drejt [[Franca|Francës]]. Pak dihet se me çfarë u mor aty. U bashkua me disa organizata antizogiste ndër të cilat edhe "Bashkimi Kombëtar", por kur e pa se këto financoheshin nga shtetet e huaja dhe se kishin ideologji komuniste ai u largua prej tyre.
 
Më [[7 prill]] [[1939]] [[Italia]] pushtoi në mënyrë arbitrare Shqipërinë. Menjëherë në mbarë vendin nisi rezistenca antikomuniste. Kështu pra Muharrem Bajraktari vendos të kthehet në atdhe për të, ndihmuargjë rezistencën antifashistenxiti kthimin popullite shqiptar.ushtarakut
 
== Përgjatë Luftës së Dytë Botërore ==