Supersticioni: Dallime mes rishikimesh

[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v Robot: Automated text replacement (-per +për )
v Robot: Automated text replacement (- eshte + është )
Rreshti 1:
'''Supersticioni'''
 
Termi supersticion, perdoret për te permbledhur besime irracionale te cilat mund te ndikojne ne jeten e atyre qe i besojne. Ky lloj besimi eshteështë shume subjektiv pasi asgje nuk eshteështë e vertetuar por për njerezit qe i besojne mund te kete efekte katastrofike ne rastin me te keq. Ne varesi te kontekstit ose burimit besimet fetare mund te etiketohen si supersticione dhe ne te njejten kohe institucionet fetare cilesojne si supersticion besime dhe praktika te kulteve te ndryshme.
 
Ne shumicen e rasteve, për te besuar ne te tilla gjera individi ndikohet nga njerezit me te cilet jeton. Cdo ide e kesaj natyre bazohet ne fjalet e me te moshuarve ose ne besime "shkencerisht te pabazuar dhe tepër te vjeter" pa harruar se për shume kultura gjera te tilla jane totalisht te papranueshme. Ky perkufizim permbledh besime dhe praktika te ndryshme te cilat kane te perbashket devijimin ndaj normatives fetare apo laike te kultures institucionale.
 
Kultura europiane moderne etiketon si supersticion shume zakone te botes fshatare, ne vecanti ato qe kane lidhje me magjine kuruese. Terapite magjike shihen si besim ne simbolet e ndryshme, ne rituale dhe ne formula magjike. Persa i perket mjekesise popullore dhe barnave te ndryshme, duke qene se efektet e tyre jane te vertetuar nuk shihen si te lidhura me supersticionin.
Pjesa me e madhe e supersticionit eshteështë rregulluar nga parimi i dyvlershem, për te cilin ka nje fakt ose objekt te njejte apo analog te cilit i atribuohen efektet pozitive ose negative; pershembull numri 13 mbahet nga disa si ters por nga te tjere perdoret si sjelles fati. Edhe te gjithe praktikat e arteve hyjnore si: (kartomancia, kiromancia, astrologjia, lekanomancia) ne shoqerine perendimore moderne konsiderohen si supersticione. Duke mos perjashtuar denimin e implikuar ne kulturen moderne drejt supersticionit, shume besime te ketij lloji jane ne menyre ekstreme te shperndara edhe ne shoqerine perendimore dhe madje te favorizuara nga media. Pershembull rasti i praktikes hyjnore astrologjike te horoskopit.
 
Supersticioni eshteështë edhe pergjithesisht shume i perhapur ne lidhje me lojen e kumarit, ne vecanti ne ato te bazuara ekskluzivisht mbi lojen, nga ruleta e kazinove deri tek llotarite. Edhe ne kete rast kultura e medias (e jo vetem) nuk kundershton, por perkundrazi shpesh kultivon supersticionin. Mund te permendet pershembull rasti i numrave “te “vonuar” ne lojen e llotos, te cilat jepen gjeresisht nepermjet mediave me implikimin tregues se jane numrat qe kane mundesine me te madhe te terhiqen si numra, qe shkon haptaz kunder ligjeve te llogaritjes se probabilitetit. Ne te tilla raste besimet superstive vishen me besueshmeri nepermjet referimit te vete ligjeve matematike dhe shkencore (si ligji i numrave te medha).
 
== Superstiocione te njohura ==
 
Numri (13). Thuhet se ndjell ters pasi perkon me numrin e njerezve te ulur ne tryeze gjate darkes se fundit dhe për shkak te ngjarjeve qe e pasuan. Per italianet fatkeq eshteështë numri 17, ndersa 13 eshteështë i lidhur me fatin e mire. Ne Azine Lindore (Japoni, Koré), eshteështë numri 4 ai qe nuk preferohet. Kjo pasi eshteështë homofon me fjalen vdekje.
Supersticione te tjera
* Kripore e derdhur
Rreshti 29:
 
=== Lepur ===
Ne nje mjet lundrues eshteështë nje fjale e ndaluar dhe nuk thuhet kurre. Légjenda tregon se ky brejtes doli nje here nga kafazi dhe hengri pjese te mira te anijes e cila u mbush me uje dhe e kishte te pamundur lundrimin… Emri i kesaj kafshe eshteështë larguar nga fjalori detar dhe për te zevendeuar perdoret "kafsha veshgjate".
 
=== Teater ===
 
Ne [[Franca|France]] e gjelbra shihet si ngjyre diallezore. Ne Itali eshteështë vjollca ndersa ne Spanje e verdha.
Hipotezat me te shumta bien mbi te gjelbren pasi:
* kete ngjyre kishin rrobat e Judes,
*e tille ishte ngjyra e Molièrit kur vdiq
* o ksidi bakri ka kete ngjyre dhe eshteështë nje perberje toksike.
 
Balzak ka thene: Nese eshteështë e premte, data 13, derdhni kafene ose kripen, ju prêt rrugen nje mace e zeze dhe ju për ta evituar kaloni pas nje shkalle cfare ndodh?? Nese nuk ju ben pershtypje atehere nuk jeni supersticioze.
Nese jeni supersticioze nuk jeni te mjere. Cdo besim vlen sa nje shprese.