[redaktim i pashqyrtuar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
v robot Adding: bg, cs, da, en, eo, es, fr, hu, id, it, nl, pl, pt, ru, simple, sv, uk
No edit summary
Rreshti 12:
 
Në ekonomin e tregut të lirë ideal ekporti i mallrave bëhet sipas nevojës së tregut ndërsa në ekonomin e tregut të lirë perendimorë të tanishëm (kohën e globalizimi) ekportimi i mallrave është po thuajse i lirë me një mangësi se këtu kjo kontrollohet nga monopoli impulsiv i cili shpeshë arrihet edhe me medota jo ekonomike. Me dihmën e kësaj kontrolle shtete e zhvilluara ja arrijnë që të mbajnë vleren e lartë të eksporteve të vendeve të tyre ndaj vendeve në zhvillim apo të prapambetura. Shtete perendimore për ruajtjen e interesave të tyre ekonomike kanë krijuar qarqe të mbyllura ekonomike si është rasti i tregut të Shteteve të Bashkuara të Amerikës dhe tregut të Bashkimit Evropian apo ai më pakë i njohur nga ish-shtete e [[BRSS]]së i cili është krijuar si rezulltat i nevojës për mbrojtjen e interesave kundrejt këtyre dy të parave. Struktura e këtyre qarqeve është fleksible në atë mënyrë që sillen varrësisht nga pala këmbyesë. Nëse pala këmbyese nuk është antare e qarkut atëher vlejnë procedura e ligje edhe politike si dhe interesa gjeo-strategjike në rastë të këmbimit në mes të dy antarëve atëher vlejnë ligje përafërsisht të tregut të lirë ideal.
 
===Eksporti i imponuar===
Këtu duhet pasur parasyshë firma të mëdha si [[General Motors]], [[Siemens]] etj. ndikojnë në eksportin e mallrave duke marrur kohë pas kohe monopolin mbi treg. Në shtet perendimore këto ndikime paraqiten në opinion si konkurencë në raste drastike flitet për konkurenca shkatërruese apo kartela. Rastë i tillë është tentimi i marrjes së monopolit në Supermarketet e Gjermanisë. Kjo luftë ekonomike është përcjellur me rritjen e vleres eksportuese në këtë degë të ekonomisë gjermane. Firmat me kapital të madhë në këtë mënyrë kanë punuar me kohë të tëra me humbje vetem e vetëm që të sjellin falimentimin e firmave të reja të paraqitura në tregë e që kryesisht financohen nga eksportues të mallrave nga shtete e lindjes. Kjo ka qenë edhe një ndihmes në deflacionin e paraqitur në Gjermani. Pas një kohe 2-3 vjeçare shteti gjerman ka vendosur të ndërhyjë me ligje. Këtu kemi një dështim të marrjes së monopoli impulsiv nga firmat e reja të cilat janë të interesuara të marrin monopolin impulsiv në këtë degë. Firmave venase ju vie në ndihmë shteti i cili ka interese nomalizimin e vleres së eksportit. Në rastë mosë ndërhyrje të shteti kemi të bëjmë me monopolin impulsiv të marrur nga eksportues të huaj të cilët pasi që të kishin përfituar tregun gjerman do të normalizonin vleren e eksportit të vendeve të tyre. Form tjetër e imponimit të eksportit është edhe financimi i firmave "të privatizuara" kapitali i të cilave përbëhet 51% nga kapitali shtetrorë dhe 49% nga aksionarët. Këto firma reagojnë sipas nevojës së ekspotit shtetror. Varrsisht nga gjendja në tregut botërorë stimulohen aksionarët apo edhe marrin "inxheksione financiare" nga shteti e në raste të këmbimit me palë jashtë qarkut ekonomik ndyrhyjnë edhe ligjet politike të cilat e caktojnë vleren e lejuar për tu eksportuar apo importuar dhe nga cili vend. Marrja e monopolit në tregun botërorë bëhet zakonisht në pajtim me politikat shtetrore të vendeve perendimore të cilat kryesisht finacohen në këtë drejtim nga firmat me kapital të madhë. Në këtë drejtim janë të njohura vendet antare të Grupit 8 + 1 të cilat i lidhin interesat e tyre politike me interesat e firmave të mëdha. Metodat dhe veprimet e marrjes së monoplit në tregun botërorë janë të ndryshme duke nisur nga shkatrimi i qarkut ekonomik të ndonjë vendi apo bashkësie (përndekja e Bin Ladenit), embargo e deri te lufta e armatosur (lufta e Irakut) por zakonisht bëhen siç e cekëm më lartë si marrveshje shtetrore e vendeve perendimore në pajtim me Rusin e ndonjëherë edhe me Kinën.
 
Kjo ka shkaktuar që Eksporti i vendeve të zhvilluara të jetë gjithnjë në plus ndërsa i atyre në zhvillim afër zeros dhe vendeve të pazhvilluara të jetë në minus të dukshëm.
 
Disa vende të prapambetura kanë shfrytëzuar hapsirat e konflikteve gjatë Luftës së ftoftë duke rritur vleren e eksportit brenda vendeve të Bllokut të shteteve të painkuadruara dhe kanë arritur të kenë një vlerë të eksportit mbi zeron pozitive. Disa nga këto shtete këtë epërsi e kanë investuar në luftëra rajonale (të stimuluara nga shtete e zhvilluara) e disa pas luftës së ftoftë kanë ra nën ndikimin e vendeve perendimore dhe përpasitë e fituara i kanë humbur. Në ato vende që kanë mbetur me eksport pozitiv në të ardhmen e shkurtër priten trazira apo luftra (si p.sh.: Irani, Siria etj.) ose donjë lidhje shtetrore si në rastin e ish-shteteve të BRSS-së
 
Karakteristi e eksporteve të vendeve të zhvilluara janë: Produke finale, kostoja e transportit e ultë, fitime të larta ndërsa karakteristik e ekporteve të vendeve të pazhvilluara është lënda e parë, kosto e lartë transporti, fitime të ulta.