Elbasani: Dallime mes rishikimesh

Historia e trevave të Elbasanit e ka zanafillën e saj në shekullin XXII p.e.s. me vendbanimet e hershme ilire. Të dhënat arkeologjike besohet se emri i pare i Elbasanit ka qene Albanopoli,aimansius mendohetqë tedo jetetë ithotë mbulluarvend-qëndrim nga permbytjet e here te pas hereshme te lumit shkumbim,qyteti eshte djegur dhe shkaterruar nga cilido pushtues ai pervecse nje qender e madhe tregtare ishte dhe nje pike e pa evitushme kalimi nga Evropa per ne Azi.shumë Arkeologetarkeologe besojnë se vendburimi me i madh arkeologjik i qytetit antik mund të jetë në zone lindore të Elbasanit pranë rrapit të mances për shkak të ngjashmërisë midis emrave dhe rrënojave. Në [[Shekulli II|shekullin II]] qyteti njihej me emrin Skampius osee mendohetmë ngavonë fjalame (skam -pa)emrin SkampaSkampi dhe ishte në varësinë administrative të Durrahut ([[Durrës]]it). Duke qenë i vendosur në kryqëzimin e rrugëve Veri-Jug dhe Lindje-Perëndim, ai ka shërbyer si pikë e rëndësishme kalimi dhe si stacion i rëndësishëm, duke u përmendur si qendër urbane, ushtarake e peshkopale. Gjatë periudhës romare Skampius njohu lulëzimin e tij më të madh sepse ishte një kryqëzim rrugësh ku perandoria romake ndërto rrugën [[Via Egnatia]] një rrugë me strategji ushtarake dhe ekonomike ku do lidheshe Roma me Kostandinopojën ku në Skampius kryqëzoheshin dy rruge ajo që vinte nga dyrrahu dhe Apolonia, ku kjo rrugë e rëndësishme strategjike shërbeu edhe gjatë luftërave fetare [[kryqëzatat]]. Pas bllokimit të rrugës Via Egnatia nga dyndjet e barbarëve, qyteti i Skampinit nuk përmendej më dhe u shkatërrua nga bullgarët dhe ostrogotët gjatë migrimit sllavo-bullgar diku nga [[Shekulli VI|shekulli VI]]-[[Shekulli VII|VII]].