Jul Çezari: Dallime mes rishikimesh

{{Hulumtim vetjak}}

[[Skeda:GiulioCesare.jpg|thumb|591x591px|Busti i Gaius Iulius Caesar ne Glyptoteken e [[München|Munchen-it]].]]

{{për përmirësim}}

 

'''Gaius Iulius Caesar''', i njohur shqip si '''Jul Çezari''' lindi më [[12 korrik]] [[100 p.e.s.]] në [[Roma|Romë]] dhe ka vdekur me [[15 mars]] te [[44 p.e.s.]]. - [[ushtarak]] dhe [[burre shteti]] i Perandorisë romake, u vra nga kundërshtarët e tij politikë.

Gai Jul Çezari ka luajtur një rol të rëndësishëm në transformimin e Republikës Romake, në Perandorinë Romake. Marshimi romak ne Britaninë e Madhe, prej ushtrisë së Jul Çezarit, e shtriu botën romake deri në oqeanin Atlantik. Ai konsiderohet si një prej gjenive ushtarak, më të mëdhenj të kohës dhe një prej liderëve me te fortë.

 

=== Jeta ===

 

Në vitin [[59 p.e.s.]], Çezari martohet me Calpurnian. Po të njëjtin vit si konsull, ai miraton një ligj agrar, i cili siguronte tokë bujqësore për 20,000 qytetar dhe veteran të varfër. Ai gjithashtu siguroi mbështetjen e të pasurve, duke reduktuar taksat që ata paguanin për kontratat në Azi. Kjo e bëri atë, drejtues të një koalicioni ndërmjet popullit dhe plutokratëve.

 

=== Beteja ===

Në vitin [[55 p.e.s.]], Çezari kreu një eksplorim në Britani dhe mundi Britanikët, nën drejtimin e Cassivellaunusit. Çezari hasi në kundërshtarin e tij më të fortë në Gaul, Vercingetorixin, të cilin ai e mundi në Alesia në [[52 p.e.s.]]. Me fundin e luftës, Çezari kishte arritur kontrollin e pjesës më të madhe te Gaulit. Kjo arritje i siguroi atij, titullin komandanti më i madhe i kohërave, si dhe besnikërinë e legjioneve. Kujdesi i Çezarit ndaj ushtarëve, dëshira për të realizuar ai vetë sulme të vështira ushtarake, e ktheu atë në idhullin të ushtarëve, një element i rëndësishëm për karrierën e tij pasardhëse.

 

===Lufta Civile ===

 

Çezari, i cili kishte ndjekur Pompein drejt Egjiptit, qëndroi atje edhe për pak kohë, duke jetuar me [[Kleopatra|Kleopatrën]]. E mbështeti atë kundër të vëllait dhe të shoqit, Ptolemeut XII, dhe bëri të mundur që Kleopatra të vendosej fuqishëm ne fron. Prej Egjiptit ai shkoi në [[Siria|Siri]] dhe Pontus, ku në vitin [[47 p.e.s.]], ai mundi Pharnacin II, në një mënyrë aq të lehtë, sa e pasqyroi me fjalët: '''Veni, vidi, vici''' [Vajta, Pashë, Fitova]. Po të njëjtin vit, ai u nis drejt [[Afrika|Afrikës (Libisë)]], ku ndodheshin mbështetësit e Pompeit, për ti dhënë fund revoles së nisur nga Kato .

 

=== Kthimi në Romë ===

 

Çezari në veprat e tij përshkruan tërthorazi pjesë të [[Iliri]]së në të cilën ishin zhvilluar edhe disa ngjarje. Mirëpo ai nuk hynë më thellë në përshkrimet e tija. Në veprat e tij vërejmë përshkrime gjeografike të Ilirisë.

 

== Tituj të veprave ==

== Burim i të dhënave ==

* Ilirët dhe Iliria te autorët antikë ISBN 99927-1-639-8

{{AutorAntik}}