Numrat romakë: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
1996 Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari |
Olsi (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 1:
'''Numrat romakë''' përdoreshin në [[Perandoria Romake|Perandorinë Romake]].
Sistemi i numërimit romak është i tipit "mbledhës" ku çdo simbol shoqërohet me një vlerë numerike, dhe numri i përfaqesuar jepet nga shuma e vlerave të simboleve. Vlera e simbolit mbetet e njejte pavarësisht pozites se tij.
{|class="wikitable"
|-
!colspan="10"|Tabela e numrave romak
|-
! Njëshet
| 1 = I || 2 = II || 3 = III || 4 = IV || 5 = V || 6 = VI || 7 = VII || 8 = VIII || 9 = IX
|-
! Dhjetëshet
| 10 = X || 20 = XX || 30 = XXX || 40 = XL || 50 = L || 60 = LX || 70 = LXX || 80 = LXXX || 90 = XC<ref>Që të formohen dhjetëshet duhet që pas bazës së simbolit të dhjetëshes së caktuar të shtohen njëshet. Shembull: 13 = '''X'''III, 24 = '''XX'''IV, 46 = '''XL'''VI, 96 = '''XC'''VI etj..</ref>
|-
!Qindëshet
| 100 = C || 200 = CC || 300 = CCC || 400 = CD || 500 = D || 600 = DC || 700 = DCC || 800 = DCCC || 900 = CM<ref> Që të formohen qindëshet duhet që pas bazës së simbolit të qindëshes së caktuar të shtohen dhjetëshet dhe njëshet e caktuar. Shembull: 113 = '''C'''<sup>qindëshe</sup>X<sup>dhjetëshe</sup>III<sup>njëshe</sup>, 324 = '''CCC'''''XX''IV, 446 = '''CD'''''XL''VI, 696 = '''DC'''''XC''VI, 999 = '''CM'''''XC''IX etj..</ref>
|-
!Mijëshet
| 1 000 = M || 2 000 = MM || 3 000 = MMM || 4 000 = M{{vimbi|V}}|| 5 000 = {{vimbi|V}} || 6 000 = {{vimbi|V}}M || 7 000 = {{vimbi|V}}MM || 8 000 = {{vimbi|V}}MMM || 9 000 = {{vimbi|XV}}
|-
!Tjerë<ref>Me ''tjerë'' në këtë rast nënkuptohet numra më të tjerë më të medhenjë.</ref>
| 10 000 = {{vimbi|X}} || 40 000 = {{vimbi|XL}} || 50 000 = {{vimbi|L}} || 60 000 = {{vimbi|LX}} || 90 000 = {{vimbi|XC}} || 100 000 = {{vimbi|C}} || 500 000 = {{vimbi|D}} ||colspan="2"| 1 000 000 = {{vimbi|M}}<ref> Pra, pa marrë parasyshë se për çfar numri bëhet fjalë duhet të kihet parasyshë se radhitja shkon në të kundërtën duke u paluar simbolet sipas shkallës së numrit.
* Shembulli 1: 2008; Mijëshi 2 000 = MM, Qindësh nuk ka, Dhjetësh nuk ka, Njëshi 8 = VIII dhe numri romak është MMVIII.
* Shembulli 2: 1999; Mijëshi 1 000 = M, Qindëshi 900 = CM, Dhjetëshi 90 = XC, Njëshi 9 = IX dhe numri romak është MCMXCIX.
* Shembulli 3: 1 578 462; Miljonëshi = 1 000 000 = {{vimbi|M}}, Qindëmijëshi 500 000 = {{vimbi|D}}, Dhjetëmijëshi 70 000 = {{vimbi|LXX}}, Mijëshi 8 000 = {{vimbi|V}}MMM , Qindëshi 400 = CD, Dhjetëshi 60 = LX, Njëshi 2 = II dhe numri romak është {{vimbi|MDLXXV}}MMMCDLXII</ref>
|}
== Referencat ==
{{reflist}}
== Shih edhe ==
:[[Numrat greko-latine]]
{{mate-cung}}
[[Kategoria:Numra|Romakë]]
| |||