Muamer el Gadafi: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
vNo edit summary
Rreshti 53:
I biri i një bariut të varfër beduin, Gadafi u përfshi në politikë ndërsa ishte në shkollë në Saba, pastaj u regjistrua në Akademinë Ushtarake Mbretërore në [[Bengazi]]. Themeloi një celulë revolucionare brenda ushtrisë, me të cilën arriti në vitin 1969 të marrë pushtetin nga [[monarkia]] e [[Mbreti Idris|Mbretit Idris]] në një grusht shteti, ku nuk u derdh gjak. Duke u bërë Kryetari i Këshillit komandues revolucionar, Gadafi heqi monarkinë dhe shpalli Republikën.
 
Në vitin 1977, ai shpërbëu Republikën dhe krijoi [[Xhamahiria|''Xhamahirinë'']]'','' një "shtet i masave". Duke adoptuar zyrtarisht një rol simbolik në qeverisje, ai kishte fuqi si  komandant i përgjithshëm i ushtrisë dhe kreu i Komiteteve revolucionare, përgjegjës për policimin dhe shtypjen e kundërshtarëve. Duke refuzuar mendimet e tij të mëparshme ideologjike, nga viti 1999 Gadafi inkurajoi privatizimet ekonomike dhe u afrua me vendet perëndimore, edhe përkrahu pan-afrikanizmin dhe duke ndihmuar në krijimin e [[Unioni Afrikan|UnionitBashkimi Afrikan]]. Në mes të [[Pranvera arabe|Pranverës arabe]], në vitin 2011 shpërtheu një kryengritje kundër Gadafit e udhëhequr nga [[Këshilli Kombëtar i Libisë|Këshilli Kombëtar i Përkohshëm]], që rezultoi në një luftë civile. NATO-ja ndërhyri ushtarakisht në anën e Këshillit, duke sjellë rënien e qeverisë së Gadafit. I tërhequr në [[Sirtë]], Gadafi u kap dhe u vra nga militantët e Këshillit Kombëtar të Përkohshëm.
 
Gadafi ishte një figurë botërore kontroverse. Përkrahësit e tij vlerësuan qëndrimin e tij anti-imperialist dhe përkrahjen e tij për [[Pan-afrikanizmiPanafrikanizmi|pan-afrikanizminpanafrikanizmin]] dhe [[Pan-arabizmiPanarabizmi|pan-arabizminpanarabizmin]], dhe ai u dekorua me mirënjohje të ndryshme. Anasjelltas, ai u dënua ndërkombëtarisht si një [[Diktatori|diktator]] dhe [[Autokracia|autokrat]], administrata autoritare e të cilit shkeli të drejtat e njeriut të [[Libianët|qytetarëve të Libisë]], dhe si mbështetës i lëvizjeve irredentiste, luftave fisnore dhe [[Terrorizmi|terrorizmit]] në shumë vende të tjera.
 
== Shiko dhe ==