[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
Goelia (diskuto | kontribute)
v Goelia zhvendosi faqen Fatva te Fetva: shqip
No edit summary
Rreshti 6:
Sfera e ndikimit të një fatva-je bazohet në autoritetin e personit të autorit të saj; kjo do të thotë se (ndryshe nga [[vendimi gjyqësor]]) gjykimi ligjor në të është i detyrueshëm vetëm për ata [[Myslimani|myslimanë]] që e njohin autoritetin e autorit. Meqenëse sekti [[Sunnitët|sunnit]] nuk e njeh [[kleri]]n, nuk ekzistojnë as rregulla të pranuara njëzëri për atë se kush lejohet të lëshojë një ''fatva'' dhe kush jo, gjë që sjell që teologët islamikë vazhdimisht ankohen se janë shumë njerëz që e mbajnë veten të autorizuar për këtë. Për këtë arsye ka edhe literaturë të veçantë të ashtuquajtur „adab-al-mufti“, e cila synon të konkretizojë detyrat e myftiut dhe të mustafti-t.
 
Secili [[Madhhab-i|drejtim juridik]] islamik (''madhhab'') ndjek sistemin e vet duke bërë që myslimanët t'u takojnë përkatësisht drejtimeve të ndryshme juridike. Kështu që teologët e ndryshëm islamikë mund të lëshojnë ''fatva'' kundërthënëse ose konkuruesekonkurruese me njëra-tjetrën si në teori ashtu edhe në praktikë. Në formën mbirajonale të sotme, drejtimet juridike islamike e kanë origjinën në gjysmën e dytë të shekullit të 8-të. Sunnitët njohin katër drejtime juridike ([[hanafitët]], [[malikitët]], [[hanbalitët]] dhe [[shafiitët]]), gjithashtu ekzistojnë edhe disa të [[Shiitët|shiitëve]]. Gjatë [[Reformat e fesë islame|reformave të fesë islame]] prej fundit të shekullit të 19-të u arrit pjesërisht kapërcimi i gjendjes së larmisë së drejtimeve juridike të ndryshme, ku gjatë hartimit të [[Pozitivizmi ligjor|„ligjeve të kodifikuara“]] u shpall si legjitim mbështetja tek teksti i ligjeve të drejtimeve të ndryshme si edhe mendimi individual.
 
Duhet përmendur edhe se shumë vende, ku myslimanët përbëjnë shumicën e popullsisë, ''nuk'' e pranojnë të drejtën islamike si bazën e vetme për drejtësinë.
 
Në vendet me drejtësi islamike fatva-t, përpara se të publikohen, diskutohen dhe vendosen zakonisht nga krerët fetarë të vendit. Shpesh ata e bëjnë këtë jo krejtësisht të pavarur nga shteti. Në këto raste fatva-t janë rrallë kundërthënëse duke paturpasur nivelin e ligjit të zbatueshëm. Kur dy ''fatva'' kundërshtojnë njëra-tjetrën, këta krerë (që kanë në dorë si ligjet civile ashtu edhe fetare) merren vesh për një kompromis, për të sqaruar se cila prej tyre të hyjë në fuqi.
 
Në vendet ku ''[[Sheriati|shari'a]]'' nuk është pjesë e [[Sistemi ligjor|sistemit ligjor]], myslimanët besimtarë ndeshen shpesh me dy ''fatva'' konkuruesekonkurruese me njëra-tjetrën. Në këto raste ata respektojnë kreun, i cili përfaqëson drejtimin e tyre fetar ose atë, gjykimi i të cilit i përgjigjet më tepër mendimit të tyre. Kështu për shembull [[sunnitët]] respektojnë zakonisht atë drejtim juridik, të cilit i përkasin tradicionalisht, ndërsa fatva-n e një kleriku [[Shiitët|shiit]] nuk e respektojnë.
 
== Fatva me rastin e ngjarjeve konkrete ==