Vullkani: Dallime mes rishikimesh
| [redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim në versionin web nga celulari |
Liridon (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{pp}}
<div class="thumb tright"><div class="thumbinner" style="width:300px;">
[[Skeda:Volcano scheme.svg|300px]]
Line 19 ⟶ 21:
=== Tipet e vullkaneve ===
[[Skeda:Vulcao16.gif|thumb|350px|Pamja skematike e tipeve të vullkaneve]]
Varësisht nga përbërja dhe mënyra e derdhjes së lavës, dallojmë shumë tipa të vullkaneve, por më kryesorë janë: tipi i [[Vezuvit]], i [[Havajeve]] dhe [[Monpele]].
=== Tipi i Vezuvit ===
Tipi i Vezuvit karakterizohet me erupcion të fuqishëm, që derdhet sasi e madhe e llavës së dendur acidike dhe me material të thërrmuar vullkanik - hirit dhe pluhurit etj. Këto vullkane me kupa të larta dhe me formë të rregullt konike, quhen edhe ''stratovullkane'' ose ''shtresorë'', sepse kupa e tyre është e ndërtuar prej shtresave të llavës së ngurtësuar dhe e hirit vullkani. Këtij tipi, përveç vullkanit [[Vezuvi|Vezuv]], i përket edhe [[Etna]], [[Fuxhi]]jama, [[Kluçevskaja Sopka]] në Kamçatka etj.
Rreshti 35:
=== Struktura e llavës ===
== Aktiviteti vullkanik ==
==Shperthimet me te medha te vullkaneve gjate koherave==
Pasoja shkaterrimtare
* Vezuvi,Itali,79 e.s.--Pompei rrafshohet,rreth 20 000 te vrare
* Tambora,Indonezi,1815--92 000 njerez vdiqen nga uria
* Mali Pele,Martinike,1902--Pothuaj 30 000 vete u varrosen nën hi▼
* Agung,Indonezi,1963--1200 vete u asfiksuan nga hiri i nxehte▼
* Shen Helena,SHBA,1980--61 te vdekur,u shkaterrua nje zone e madhe▼
▲Mali Pele,Martinike,1902--Pothuaj 30 000 vete u varrosen nën hi
* Ruiz,Kolumbi,1985--25 000 te vdekur nga permbytja me balte▼
* Mali Pinatubo,Filipine,1991--800 te vdekur nen rrenoja dhe nga semundjet▼
* Ishulli I Monserratit,1995--Shumica e ishullit u be e pabanueshme▼
▲Agung,Indonezi,1963--1200 vete u asfiksuan nga hiri i nxehte
▲Shen Helena,SHBA,1980--61 te vdekur,u shkaterrua nje zone e madhe
▲Ruiz,Kolumbi,1985--25 000 te vdekur nga permbytja me balte
▲Mali Pinatubo,Filipine,1991--800 te vdekur nen rrenoja dhe nga semundjet
▲Ishulli I Monserratit,1995--Shumica e ishullit u be e pabanueshme
:{|
Line 86 ⟶ 76:
== Vullkanet në planetet tjera ==
[[Skeda:Olympus Mons.jpeg|thumb|200px|[[Olympus Mons]] ([[Latin]], "Mount Olympus") në [[Marsi (planet)|Mars]].]]
== Referencat ==
Line 111 ⟶ 93:
* [http://www.lpi.usra.edu/publications/slidesets/hawaiivolcanoes/index.shtml Volcanic Features of Hawaii and Other Worlds]- {{en}}
* [http://video.nationalgeographic.com/video/player/environment.html?bctref=volcano-eruptions National Geographic volcano videos]- {{en}}
*
{{gjeo-cung}}
| |||