Perandoria Osmane: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
Content deleted Content added
U kthye versioni 1569374 i bërë nga 46.99.2.14 (diskutimet)
No edit summary
Etiketat: Redaktim nga celulari Redaktim nga aplikacioni për celular
Rreshti 115:
}}
 
'''Perandoria Osmane''' ([[1299]] - [[1923]]), është shteti paraardhës i Republikës së [[Turqia|Turqisë]] së sotme dhe një nga perandoritë më të mëdha të historisë. Përfshinte 22,9 milion km² në majë të lulëzimit në [[Shekulli XVI|shekullin XVI]] duke mbajtur të pushtuara viset nga Afrika Veriore, Lindja e Afërt, Kaukazi deri në [[Evropa|Evropë]]. Ishte rivali kryesor i shteteve evropiane kundër të cilave ndërmori shumë fushata ushtarake. Brenda perandorisë mbizotëronte rendi ushtarak dhe aristokracia e zgjedhur e padishahut ose sulltanit, sovranit të shtetit.Një ndër sundimtarët më të fuqishem ishte Sulltan Sylejmani ndryshe nga turqit quhej Kanuni Sulltan Sylejman.
[[Leonit pashë oksulli]]
 
ishte një ndër pashallarët më të talentuar dhe krahu I djathtë I sulltan osmanit që themeloi perandorinë më të fuqishme Botërore.Leonit oksulli në shek.VI u zgjodh veziri I parë në pallatin e sulltanit,kur perandoria osmane ishte në kulmin e kryengritjes.Kur kryeqyteti I Turqisë quhej ende Konstandinopojë, që nga shek.III.Veziri I parë Leonit pashë oksulli në shek.VII e pyeti sulltan osmanit se do të mund ta shkatërrojmë kishën e madhe Bizantine ku qëndron konstandini XI, dhe ta ndërtojmë një xhami të madhe me ndihmën e arkitekt sinanit.Sulltani e dëgjoi dhe dha urdhër ta shkatërrojmë kishën e madhe Bizantine dhe ta vrasin konstandinin XI.Në vitin 1476 ushtarët jeniçerë të komanduar nga Leonit pashë oksulli dhe sulltan osmanit morrën drejtimin drejt shkatërrimit të kishës Bizantine doli konstandini me disa priftrinj të tij për ti ndaluar, më pas kondtandini duke iu afruar leonit pashë oksullit, pasha ia nguli shpatën në bark dhe I tha:"këtu I thonë Stamboll o bir qeni"dhe filluan ta shkatërrojnë kishën.Dhe sipas vezirit të parë kryeqyteti I Turqisë më nuk quhej konstandinopojë por quhej Stamboll dhe mbeti përgjithmonë ashtu.Tani Leonit pashë oksulli jeton në shtetin e Kosovës në qytezën e lipjanit.
* Kryeqyteti : Stambolli ([[Konstandinopoja]])
 
Shekujt XVI dhe XVII ishin kulmi i lulëzimit të kësaj perandorie, ndërsa në shekujt XVIII dhe XIX luftërat e shpeshta me Rusinë dhe Austro-Hungarinë shënojnë rënien. Përfshirja në Luftën e Parë Botërore, në krah me fuqitë qendrore, Austro-Hungarinë dhe Perandorinë Gjermane, osmanëve iu solli shkatërrimin e plotë të perandorisë së tyre. Lëvizjet nacionaliste turke shpallën Republikën e Turqisë në territorin e mbetur, i cili kryesisht banohej nga populli turk.