Justiniani I: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Liridon (diskuto | kontribute) v U kthyen ndryshimet e 79.106.109.194 (diskutimet) në versionin e fundit nga Andi Rep. |
Liridon (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{Vini Re!}}
[[Skeda:Meister_von_San_Vitale_in_Ravenna_004.jpg|thumb|'''Justiniani I'''. [[482]]-[[565]]. Mozaik në [[Bazilika e Shën Vitalit|Bazilikën e Shën Vitalit]], [[Ravena]].]]
'''Justiniani''' ([[Latinishtja|lat.]]: '''Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus''', [[Greqishtja|gr.]]: Ιουστινιανός;)
Justiniani u lind në Petrus Sabbatius të Tauresium në provincën, atëherë secilën, të Dardanisë në vitin 483 të erës sonë.Familjes Latine-folëse të tij fshatar besohet të ketë qënë e Thraco-romake ose illiro-romak në origjinë. Iustinianus, mbiemër të cilën ai e mori më vonë, është tregues i miratimit nga Justin, xhaxhai i tij.Gjatë mbretërimit të tij, ai themeloi Justiniana Prima jo shumë larg nga vendlindja e tij.Nëna e tij ishte Vigilantia, motra e Justin. Justin, i cili ishte një roje perandorak (Excubitors) para se të bëhej perandor, e solli atë në Konstandinopojë, dhe i siguroi edukimin djalit. Si rezultat, Justiniani u arsimuar mirë në juridik, teologji dhe histori romake. Justiniani shërbeu për disa kohë me Excubitors, por detajet e karrierës së tij të hershme janë të panjohura.
▲'''Justiniani''' ([[Latinishtja|lat.]]: '''Flavius Petrus Sabbatius Iustinianus''', [[Greqishtja|gr.]]: Ιουστινιανός;) më përgjithësisht i njohur si '''Justiniani I''', apo (në [[Kisha ortodokse|Kishën Ortodokse]]) '''Shën Justiniani i Madh''', lindi në [[Tauresium]], të [[Iliria|Ilirisë]] rreth viteve [[482]]/[[483]] dhe vdiq natën mes 13 dhe 14 nëntorit [[565]] në [[Konstandinopoja| Konstantinopojë]]. Ishte [[Perandori|perandor]] i [[Bizanti]]t nga viti [[527]] gjer në vdekjen e tij, dhe anëtari i dytë i [[Dinastia|dinastisë]] [[Dinastia justiniane|justiniane]], pas dajos së tij [[Justini I|Justinit I]].<ref>Cameron A., et al. The Cambridge Ancient History, XIV: Empire and Successors, A.D. 425-600. Cambridge University Press, 2000, pp. 86-7.</ref>
Kur perandori Anastasius vdiq në vitin 518, Justin u shpall perandor i ri, me ndihmë të konsiderueshme nga Justiniani. Gjatë mbretërimit të Justin (518-527), Justiniani ishte shok i ngushtë perandorit. Justiniani treguan ambicie shumë, dhe ajo është menduar se ai ishte funksionuar si regjent virtuale të gjatë para se Justin e bëri atë perandorit shok më 1 prill 527, edhe pse nuk ka asnjë dëshmi bindëse për këtë. Siç u bë Justin pleqërie pranë fundit të tij komandant konsull mbretërimit, Justiniani u bë de facto sundimtari. Justiniani u emërua në vitin 521, dhe më vonë i ushtrisë së në lindje.Pas vdekjes Justin unë e më 1 gusht 527, Justiniani u bë e sovran i vetëm.
Justiniani rregull nuk është universale popullore, në fillim të mbretërimit të tij ai pothuajse humbi fronin e tij gjatë trazirave të Nika, dhe një komploti kundër jetës së perandorit nga biznesmenë të pakënaqur u zbulua si vonë si 562.
▲Në vitin 540 u sëmur rëndë nga murtaja por arriti ta tejkalonte këtë sëmundje shfarrërosëse për bizantinët e shekullit VI. Ishte martuar me Teodorën e cila ndërroi jetë, ndoshta nga sëmundja e kancerit, në vitin 548, në një moshë relativisht të re. Justiniani kishte gjithnjë një interes të madh në çështjet teologjike dhe në mënyrë aktive ka marrë pjesë në debatet mbi doktrinën e krishterë. U bë edhe më i përkushtuar ndaj fesë gjatë viteve të fundit të jetës. Kur ai vdiq, në natën e 13-14 nëntor të vitit 565, nuk la fëmijë, të njohur. U pasua nga Justini II, i biri i së motrës, Vigilantia, i cili ishte martuar me Sofian, mbesën e perandoreshës Teodora. Pas vdekjes, trupi i perandorit Justinian është varrosur në një mauzole të ndërtuar posaçërisht në Kishën e Apostujve të Shenjtë.
== Bizanti në kohën e Justinianit I ==
|