Vdekja: Dallime mes rishikimesh

'''Vdekja''' është ndërprerja e plotë e [[Jeta|jetës]] së një organizmi të gjallë. Gjendja e vdekjes njerezore ka qenë gjithmonë e errët nga misteri dhe [[bestytnia]]. Përkufizimi i saj i saktë mbetet kundërshtues, duke dalluar sipas kulturës dhe sistemeve ligjore. Disa mendojne qe njerezit pasi vdesin shkojne ne parajse por nga ana shkencore pasi kalon nje pjes kohore e gjate qe personi ka vdekur atij i ngelet vetem skeleti.

Funksioni normal qelizor merret me prodhimin e [[Energjia e lirë|energjisë së lirë]] të nevojshme për [[Shkëmbimi i lëndëve|shkëmbimin e lëndëve]], prodhimin e strukturës së [[proteina]]ve dhe [[enzima]]ve, mirëmbajtjen e lëndëve kimike të qelizave, dhe [[Riprodhimi qelizor|riprodhimin e qelizave]]. Gjatë funksionimit normal, qelizat kanë nevojë për [[Oksigjeni|oksigjen]], [[Fosfati|fosfat]], [[Kalciumi|kalcium]] (C, H, N, O, P, S), lëndë ushqyese, [[adeninë trifosfat]], e cila nevojitet si burim i energjisë së lirë, mbrojtjen e [[Cipa qelizore|cipës qelizore]], dhe një gjendje të vazhdhueshmevazhdueshme veprimtarie që kërkon marrje oksigjeni. Vdekja qelizore mund të ndodhë nëse ndonjëri prej këtyre funksioneve ndërpritet.

# [[Rigor mortis]] fillon t'i shtrëngojë [[muskujt]] për rreth 24 orëve të ardhshmeorë, pastaj do të riveprojë dhe trupi do të kthehet në [[gjendje]] të butë.

# I tërë trupi fillon të fryhet dhe ënjetënjtet. Ky [[procesi|proces]] përshpejtohet nëse trupi gjendet në mjedis të ngorohtë ose në ujë.

# [[Shkatërrim]]i do të vazhdojë gjersa të mbetet vetem [[skeleti]], që mund të zgjasë një muaj në kohë të nxehtë, dhe dy muaj në kohë të ftohtë. [[Dhëmbi|Dhëmbët]] janë shpesh e vetmja gjë që mbetetmmbeten me vite dhe shekuj më vonë, sepse [[zmalti]] i dhëmbëve është [[substanca]] më e fortë në trup. Kocka e [[nofullaNofulla e poshtme|nufullësnofullës]] është më e ngjeshur, që e bën zakonisht edhe këtë të mbijetojë një kohë të gjatë.