Herbert Spencer: Dallime mes rishikimesh
[Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
Marbott (diskuto | kontribute) v Letra e parë e kategorisë është e vogël using AWB |
||
Rreshti 2:
'''Herbert Spencer''' (shqip: ''Herbert Spenser'') ([[27 prill]] [[1820]] – [[8 dhjetor]] [[1903]]) ishte një filozof anglez dhe një teorist politik i famshëm; me një njohje pothuaj enciklopedike që i mundësonte të shkruante mbi tema si qeverisja, [[etika]], edukimi, [[ekonomia]], sociologjia, [[biologjia]], psikologjia dhe [[antropologjia]].<ref>Richards, Peter (4 nëntor 2010) ''[https://mises.org/daily/4779/Herbert-Spencer-Social-Darwinist-or-Libertarian-Prophet Herbert Spencer: Social Darwinist or Libertarian Prophet?]'', Mises Institute</ref><ref>Thomas Eriksen & Finn Nielsen (2001), ''A history of anthropology'' fq. 37</ref>
Spenceri ngriti disa nga idetë mbi konceptin "evolucion" të cilat mëpastaj u morrën nga [[Charles Darwin]] dhe u zhvilluan më tej në kornizën biologjike.<ref>Riggenbach, Jeff (24 prill 2011) ''[https://mises.org/daily/5206/The-Real-William-Graham-Sumner The Real William Graham Sumner]'', Mises Institute</ref>
Nga idetë politike Spenceri ishte një liberal i shekullit të 19-të (''liberal klasik''), i ngjashëm me [[Libertarianizmi|libertarianët]] e sotëm. Kundërshtonte ndërhyrjen e çfarëdollojshme të qeverisë në punët private dhe dha argumenta thelpësore që përdoren ende edhe sot e kësaj dite.
Herbert Spencer është i famshëm për idetë e tija [[Individualizmi|individualiste]] dhe për refuzimin e çdo lloj [[Kolektivizmi|kolektivizimi]]. Spenceri këmbngulte për një qasje humane dhe etike ndaj problemeve dhe zhvillimeve shoqërore, e cila qasje e ndalonte dominancën dhe agresionin drejt grupeve apo individëve më të dobët, pavarësisht se mund të tregohej se në afatgjatë një sjellje e tillë mund të kishte efekte të mira.
Herbert Spenceri është quajtur “Libertariani i parë” (''The First Lbertarian''), Sciabarra (1999).
== Biografia ==
Rreshti 19:
Nga një homegjeneitet jokoherent, mbërrihet në heterogjeneitet hoherent. Nga [[biologjia]] kalohet tek [[psikologjia]], tek [[sociologjia]] dhe tek etika: natyra avancon sipas një linje të drejtë nga energjia tek [[jeta]], nga jeta tek [[mendja]], nga mendja tek [[shoqëria]], nga shoqëria tek [[qytetërimi]] dhe tek qytetërime edhe më të përdalluara (diferencuara) dhe të integruara.
Ky konceptim, në terma shoqërorë, do të thotë se një shoqëri që bëhet gjithnjë e më komplekse ka më pak nevojë për Shtetin. Me rritjen e [[
Pjesa më e madhe e [[legjislacioni
=== Social Statics (1850) ===
Rreshti 41:
* [[Individualizmi]]
* [[Libertarianizmi]]
==Burimet==
Line 71 ⟶ 70:
* Spencer, Herbert. ''Education: Intellectual, Moral, and Physical'' (1891) 283pp [http://books.google.com/books?id=gztMAAAAIAAJ&printsec=frontcover&dq=inauthor:herbert+inauthor:spencer&lr=&num=30&as_brr=3 full text online]
* Spencer, Herbert. ''An Autobiography'' (1905, 2 vol) [http://books.google.com/books?id=gUozqCwTGkEC&printsec=frontcover&dq=inauthor:herbert+inauthor:spencer&lr=&num=30&as_brr=3 full text online]
[[Kategoria:Agnostikë]]
[[
[[Kategoria:Antropologji]]
[[
[[
[[Kategoria:Autodidaktë]]
[[Kategoria:Filozofi]]
|