Wikipedia

Opera: Dallime mes rishikimesh

Browse history interactively
(View all pending changes)
[Redaktim i kontrolluar][redaktim i pashqyrtuar]
← Redaktim më i vjetërNdryshimi më pas →
Content deleted Content added
PamorTekst wiki
vNo edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
[[File:The Atlanta Opera Lucia di Lammermoor finale.jpg|thumb|right|320px| Lucia di Lammermoor]]
'''Opera''' /ˈɒpre/ (italisht: [ˈɔːpera]; anglisht shumës: operat; italisht shumës: opere [ˈɔːpere]) është një formë e artit , në të cilin këngëtarë dhe muzikantë performojne një pune dramatike duke kombinuar tekstin (libreton) dhe bazen muzikore, zakonisht në një mjedis teatral. Në opera tradicionale, këngëtarët bejne dy lloje të të kënduarit: recitatativ, nje stil i influencuar nga fjalimet dhe arias,nje stil me melodik. Opera përfshin shumë elemente të teatrit te folur, të tilla si aktrimin,skenarin dhe kostumet, dhe ndonjëherë përfshin vallezim. Performanca është zakonisht jepet në një shtepi opere, e shoqëruar nga një orkestër apo nje amsambel muzikor me te vogel, i cili që në fillim të viteve 1800, ka qenë e drejtuar nga një dirigjent.
'''Opera''' është vepër komplekse muzikore skenike, e cila është paraqitur në periudhën e Barokut. Shumë historianë të muzikës fillimin e Barokut e lidhin me paraqitjen e operës ose në vitin kur lindi ajo – [[1594]]. Pra, opera e parë e quajtur “[[Dafne]]” e [[Jacopo Peri]], u mbajt në [[Firenca|Firencë]], [[Italia|Itali]] në vitin 1594. Gjini muzikore që lindi dhe u zhvillua në periudhën e Rilindjes, nga fundi i shekullit XV dhe gjatë shekullit XVI. Opera ishte një gjini muzikore që përfshiu disa lloj artesh si: dramën, muzikën, skenografinë etj.
Opera eshte pjese e tradites se muzikes klasike te perendimit. Ajo ka filluar ne Itali në fund të shekullit të 16-të (me vepren e humbur te Jacopo Peris'e Dafne, të prodhuar në Firence më 1598) dhe shpejt u përhapën nëpër pjesën tjetër të Evropës: Schütz në Gjermani, Lully në Francë, dhe Purcell në Angli, ku te gjitha ndihmuan per te arritur traditat nacionale te tyre te shekullit te 17. Ne shekullin e 18 opera italiane vazhdoi të dominojë shumicën e Evropës (përveç Francës), duke joshur kompozitore te huaj si Hendel. Opera seria ishte nje nga format me prestigjioze te operave italiane,derisa Gluk kundershtoi artificialitetin e saj me operat "reforma" te tij ne 1760. Në vitet 2000, figura me e njohur e fundit te shekullit të 18 ne opera është Mozart, i cili filloi me opera seria por është më e njohur , opera komike italiane, sidomos Martesa e Figaros (Le Nozze Di Figaro), Don Gjovani, dhe Così fan tutte, si dhe Flauta Magjike (Die Zauberflöte), si nje pike referimi ne traditen gjermane.
 
Përmbajtja e operës merret nga legjendat, historitë dhe mitet e ndryshme. Opera është [[dramë]] në të cilën bashkёveprojnё kënga me përcjelljen orkestrale (si recitativet, ariet dhe koralet) si dhe pjesët instrumentale (si uvertyrat, preludet dhe interludet). Kjo formë është mjaft komplekse me vetë faktin se involvon disa drejtime artistiko-muzikore (instrumentale dhe vokale), dramën, poezinë, aktrimin, vallëzimin, skenografinë, kostumografinë etj. Përpos orkestrit, korit, baletit dhe solistëve vokal, shfaqja e operës domosdoshmërisht kërkon objektin adekuat, kurse rrallë herë mund të
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/wiki/Opera"