Feja në Kroaci: Dallime mes rishikimesh

besim në Kroaci
Content deleted Content added
Krijuar nga përkthimi i faqes "Religion in Croatia"
(Pa ndryshime)

Versioni i datës 23 prill 2016 21:38

Feja më gjerësisht e deklaruar në Kroaci është Krishterimi dhe një pjesë e madhe e popullsisë kroate deklaron veten si anëtarë të Kishës Katolike Romake. Kroacia nuk ka një fe zyrtare dhe Liria e fesë është një e drejtë e përcaktuar nga Kushtetuta e Kroacisë, e cila gjithashtu përcakton të gjitha komunitetet fetare si të barabartë para ligjit dhe të ndarë nga shteti.

Katedralja e Shën Pjetrit në Đakovo.

Demografia

Sipas regjistrimit të vitit 2011, 86.28% e Kroatëve janë Katolikë, ndërsa të Krishterët Ortodoksë përbëjnë 4.44% të popullsisë, Myslimanët 1.47 %, dhe Protestanë 0.34% të popullsisë. 3.81% e Kroatëve nuk janë fetarë dhe ateistë, 0.76% janë agnostikë dhe skeptikë, dhe 2.17% janë të padeklaruar.[1] Në anketën e Eurobarometrit Eurostat të vitit 2005, 67% e popullsisë së Kroacisë u përgjigj se "ata besojnë se ka një Perëndi". Në vitin 2009 sondazhit Gallup, 70% iu përgjigjën "po" në pyetjen "Është feja një pjesë e rëndësishme e jetës suaj të përditshme?".[2] Megjithatë vetëm 17.3% e popullsisë ndjek shërbimet fetare rregullisht.[3]

Ndërveprimi midis jetës fetare dhe laike

 
Katedralja Ortodokse Zagreb
 
Xhamia Qendrore në Zagreb.

Shkollat publike lejojnë mësimet fetare në bashkëpunim me bashkësitë fetare duke pasur marrëveshje me shtetin, por frekuentimi nuk ka mandat. Klasa fetare (kroatisht: vjeronauk) janë organizuar gjerësisht në shkolla publike fillore dhe shkolla të mesme, më së shpeshti të koordinuara me Kishën Katolike.

Pushimet publike në Kroaci gjithashtu përfshijnë festat fetare (kroatisht: blagdan) të Pagëzimit, e hëna e Pashkëve, dita e Corpus Christi, Dita e supozimit, Dita e të Gjithë Shenjtorëve, Krishtlindjet, Shën Stefani apo Dita e Boksit. Festat primare janë të bazuara në vitin liturgjik katolik, por besimtarët e tjerë janë të lejuar me ligj për të festuar festa të tjera të mëdha fetare.

Martesat e kryera nga bashkësitë fetare duke pasur marrëveshje me shtetin janë zyrtarisht të njohura, duke eliminuar nevojën për regjistrimin e martesave në zyrat e gjendjes civile.

Konfesionet

Kisha Katolike në Kroaci merr mbështetje financiare nga shteti dhe përfitime të tjera të përcaktuara në marrëveshjet midis Qeverisë dhe Vatikanit. Përshtatjet dhe marrëveshjet tjera të qeverisë me komunitetet fetare jo-Katolike lejojnë financimin nga shteti për disa paga dhe pensione për zyrtarë fetar përmes qeverisë-për të arritur fondet pensionale dhe shëndetësore.[4]

Përshtatjet dhe marrëveshjet gjithashtu rregullojnë librat e katekizmit të shkollave publike dhe kapelanet ushtarake.[4]

Në përputhje me marrëveshjet e nënshkruara me Kishën Katolike Romake dhe në një përpjekje të mëtejshme të përcaktojnë të drejtat e tyre dhe privilegjet brenda një kuadri ligjor, qeveria ka marrëveshje të tjera me 14 bashkësitë fetare të mëposhtme:[4][5]

Statusi ligjor

Ligji i vitit 2002 mbi Pozitën Juridike të Bashkësive Fetare në përgjithësi i përcakton qëndrimet ligjore të komuniteteve fetare dhe mbulon çështje të tilla si fondet e qeverisë, përfitimet tatimore, dhe edukimin fetar në shkolla. Çështje të tilla si pensionet për klerikë; shërbimet fetare në ushtri, burgjet dhe policia; dhe njohjen e martesave fetare i janë lënë secilës bashkësi fetare për të negociuar veçmas me Qeverinë.[4]

Regjistrimi i grupeve fetare nuk është i detyrueshëm; megjithatë, grupeve të regjistruara i është dhënë statusi "person juridik" dhe gëzojnë taksat dhe përfitime të tjera. Ligji parashikon që për t'u kualifikuar për regjistrim, një grup fetar duhet të ketë të paktën 500 besimtarë dhe të jenë të regjistruar si shoqatë për 5 vjet. Të gjitha grupet fetare në vend paraprakisht të miratimit të ligjit në vitin 2002 ishin regjistruar, pa pasur nevojë për të plotësuar këto kushte; grupet fetare të reja të vendit pas miratimit të ligjit duhet të plotësojnë kërkesat për numrin minimal të besimtarëve dhe kohën si një shoqatë. Grupet fetare të bazuara jashtë shtetit duhet të paraqesin leje të shkruar për regjistrim nga vendi i tyre i origjinës.[4] Ministri i Administratës Publike ekzekuton një Regjistër të organizatave fetare në Republikën e Kroacisë, aktualisht kanë njohur 62 komunitete fetare (që prej 2013).[6]

Shih edhe

Referencat

  1. ^ "Population by Religion, by Towns/Municipalities, 2011 Census".
  2. ^ "Gallup Global Reports". Gallup. Arkivuar nga origjinali më 2013-10-14. Marrë më 2013-10-07. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ Ine Beškera (28 dhjetor 2012). "hr:Ne idemo redovito u crkvu, ali se Bogu često molimo" [We do not go to church regularly, but we pray to God frequently]. jutarnji.hr (në kroatisht). Marrë më 21 gusht 2015.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  4. ^ a b c d e ""Croatia Religion" - Electronic version". CountryReports. 2009. Marrë më shtator 26, 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja)
  5. ^ "Articles in NN196/03, including five contracts with ten religious communities". Narodne novine - Službeni list Republike Hrvatske (në Croatian). Narodne novine. dhjetor 15, 2003. Marrë më shkurt 16, 2010.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) Mirëmbajtja CS1: Gjuhë e panjohur (lidhja)
  6. ^ "Evidencija vjerskih zajednica u Republici Hrvatskoj" (në Croatian). Ministry of Public Administration. Arkivuar nga origjinali më 2014-07-14. Marrë më 2013-10-07.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjuhë e panjohur (lidhja)

Lidhje të jashtme