[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
rregullim i sintaksës
Rreshti 16:
{{Kryesor|Historia e Malit të Zi}}
Mali i Zi është shtet i pavarur dhe sovran. Për të parën herë në burimet historike emri Mali i Zi u përmend në shekullin 13. Hapësira që quhej Mal i Zi paraqiste vetëm një krahinë gjeografike. Ai territor përfshinte hapësirën mes [[Liqeni i Shkodrës|liqenit të Shkodrës]] dhe Llovqenit, që ishte pjesë e territorit të Duklës dhe Zetës. Ne gjysmën e dytë të shek. 15 në këtë hapësire zyrtarisht u
formua shteti i quajtur Mali i Zi. Kishte sipërfaqen 1500  km². Me forcimin e Malit të Zi si shtet, sipërfaqja u rrit, kështu që kah fundi i shek. 18 dhe fillimi i shek. 19 u dyfishua. Ne betejën e Grahovës ne vitin 1858 Mali i Zi zyrtarisht fitoi kufirin me [[Turqia|Turqinë]] dhe u rrit per 1500  km² territore te reja te çliruara. Mbas këtyre rezultateve Mali i Zi fitoi praninë ndërkombëtare në [[Kongresi i Berlinit|Kongresin e Berlinit]] më 1878 atëherë fitoi zgjerim territorial dhe sipërfaqja e Malit te Zi u bë 9475 km2. Në fillim të shekullit 20 mbas luftërave Ballkanike territori i Malit të Zi u rrit në 14000  km². Në kuadër të Malit te Zi hyri një pjesë e [[Sanxhaku i Pazarit të Ri|Sanxhakut të Novi Pazarit]], një pjesë e [[Rrafshi i Dukagjinit|Rrafshit të Dukagjinit]], Polimjes, si dhe një pjesë në juglindje të Podgoricës. Qytetet të cilat hynë nën Malin e Zi ishin: [[Plevla]], [[Bellopoja (Mal i Zi)|Bijello Pole]], Berane, Mojkovaci, Kollashini, [[Peja]], [[Gjakova]]. Nga viti 1918 Mali i Zi humbi statusin e shtetit dhe hyri në përbërjen e [[Mretëria Serbo Kroato Sllovene|Mbretërise Serbo-Kroato-Sllovene]]. Më vonë ky shtet do të quhet [[Mbretëria e Jugosllavisë]]. Mbas Luftës së 2-të Botërore u formua RFD e Jugosllavisë (07.03.1945), në të cilën Mali i Zi ishte njëra nga gjashtë Republikat Federative. Atëherë territorit të Malit të Zi iu bashkangjit Boka e Kotorit. Kufijtë e sotshem të Malit të Zi janë konstatuar me 1945 në kuadër të RFD Jugosllavisë.
Lulëzimin më të rëndësishëm territorial, shoqëror e kulturor, Mali i Zi përjetoi në kohën e pushtetit të familjes
Petroviq-Njegosh.
Rreshti 63:
 
Klima e Malit të Zi ndryshon varësisht nga relievi dhe afërsia e detit, prej asaj malore, kontinentale, e ndryshuar mesdhetare në fushën e Podgoricës dhe mesdhetare në bregdet.
* Në [[Podgorica|Podgoricë]] temperatura mesatare e janarit është 5.0 ° C, e korrikut 25.9 ° C ndërsa ajo vjetore 15.3 ° C . Reshjet vjetore arrijnë 153  mm.
* Në [[Ulqini|Ulqin]] temperatura mesatare e janarit është 6.4 ° C , e korrikut 24.2 ° C ndërsa ajo vjetore 15.6 ° C . Reshjet vjetore arrijnë 1081  mm.
 
=== Hidrografia ===
Mali i Zi i ka këta lumenj: [[Moraça]], [[Limi]], [[Tara]], [[Piva]], [[Zeta]], Cijevna, Cërnojeviq Rijeka. Këta lumenj kanë rëndësi të madhe ekonomike për Malin e Zi.
 
[[Liqeni i Shkodrës]] i takon Malit të Zi dhe Shqipërisë, është liqeni më i madh në Gadishullin Ballkanik dhe ka prejardhje tektoniko-karstike, kurse [[Liqeni i Plavës]] ka prejardhje glaciale-morenike.
 
Mali i Zi ka edhe shumë liqene (p. sh. [[Liqeni i Zi]]) të tjera glaciale në malet e larta dhe kanë vlera të mëdha turistike.
Rreshti 80:
[[Skeda:MontenegroEthnic2011.PNG|thumb|200px|right|Harta etnike sipas regj. të vitit 2011]]
{{Kryesor|Demografia e Malit të Zi}}
Bazuar në censusin e vitit 2011, Mali i Zi kishe 620,029 banorë dhe 194,795 ekonomi familjare. Dendësia e popullsisë ishte 44.9 banorë/km<sup>2</sup>. I njëjti census tregoi se në Mal të Zi jetojnë: 278,865 (45%) [[Malazezët|Malazezë]], 178,110 (28.7%) [[Serbët|Serb]], 53,605 (8.6%) [[Boshnjakët|Boshnjakë]], 30,439 (4.9%) [[Shqipëtarët|Shqipëtar]], 20,537 (3.3%) [[Muslimani|Musliman]] (sipas kombësisë), 6,021 (0.9%) [[Kroatët|Kroatë]], 5,251 (0.8%) [[Romët|Romë]], 1,154 (0.2%) [[Jugosllavia|Jugosllavë]], 900 (0.1%) [[Sllavo-maqedonë|Sllavo-maqendonë]] dhe 30,547 (4.9%) të tjerë ose të padeklaruar.
 
Sipas strukturës fetare në Mal të Zi ka pasur 446,858 (72.07%) [[Kisha ortodokse|Ortodoksë]], 118,477 (19.11%) [[Muslimani|Musliman]], 21,299 (3.44%) [[Katolikë të ritit romak|Katolikë]] dhe 27,756 (5.38%) të tjerë ose të padeklaruar.
Rreshti 96:
* [[Ushtria e Shteteve - {{PAGENAME}}|Ushtria]]:
* [[Turizmi i Shteteve - {{PAGENAME}}|Turizmi]]:
 
* [[Qeveritë e Shteteve - {{PAGENAME}}|Qeveria]]:
* [[Kryetarët e Shteteve - {{PAGENAME}}|Kryetari]]:
Line 103 ⟶ 102:
 
== Marrëdhëniet midis Malit të Zi dhe Shqipërisë ==
[[Republika e Shqipërisë]] e njohu zyrtarisht Republikën e Malit të Zi si shtet të pavarur dhe sovran me [[ligji]]n nr. 9562 të datës [[19 qershor]] [[2006]], në mbështetje të [[Akti Normativ|Aktit Normativ]] të [[Këshilli i Ministrave|Këshillit të Ministrave]] të Republikës së Shqipërisë, nr.1 të datës [[9 qershor]] [[2006]], duke u shprehur njëkohësisht e gatshme të vendosë [[lidhje diplomatike]] me Malin e Zi. Në datën [[5 korrik]] [[2006]], edhe [[Ish Presidenti i Republikës]], [[Alfred Moisiu]] dekretoi ligjin në formë akti normativ të miratuar nga qeveria dhe [[Kuvendi]] “Për njohjen e Republikës së Malit të Zi”.
 
Republika e Shqipërisë dhe Republika e Malit të Zi vendosën marrëdhënie diplomatike në nivel [[ambasadori|ambasadorësh]]. Vendosja e marrëdhënieve diplomatike mes të dy vendeve u krye me shkëmbimin e [[notë diplomatike|notave diplomatike]] mes [[Ministria e Punëve të Jashtme|Ministrisë së Punëve të Jashtme]] të Republikës së Shqipërisë dhe Ministrisë së Punëve të Jashtme të Republikës së Malit të Zi me datë [[1 gusht]] [[2006]].
 
== Ndarja administrative ==
{{Stampa:Komuna në Mal të Zi}}
<references />