Zjarri i Moskës (1812): Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Krijuar nga përkthimi i faqes "Fire of Moscow (1812)" |
Marbott (diskuto | kontribute) rregullim i sintaksës |
||
Rreshti 8:
Ky version i ngjarjeve u konfirmua nga Gjeneral Armand de Caulaincourt.<ref name="Coulaincourt">'With Napoleon in Russia', William Morrow, New York 1935.</ref> Ai deklaron se ata kanë qenë në Moskë për tri ditë. Atë mbrëje një zjarr i vogël nga shpërthyer por u fik dhe "i atribuohet pakujdesisë së trupave". Më vonë atë mbrëmje (10 orë e 30 minuta) Coulaincourt u zgjua nga shërbëtori i tij me lajmin se "për tre qerek ore qyteti ka qenë në flakë". Zjarri vazhdoi të shpërthente në pika të ndryshme. Incidentalistët ishin arrestuar dhe marrë në pyetje dhe më pas kishin deklaruar se oficeri komandues kishte dhënë urdhër për të djegur gjithçka. "Shtëpitë kanë qenë të dizajnuara për këtë fund." Më vonë në të njëjtin kapitull ai pohon "Ekzistenca e siguresave të ndezshme, të gjitha të bëra në të njëjtën mënyrë dhe të vendosur në ndërtesa të ndryshme publike dhe private, është një fakt që unë, ashtu si shumë të tjerë, kemi evidenca personale. Unë i pashë siguresat në spot dhe shumë ju dërguan Perandorit." Ai vazhdon të shkruaj "Ekzaminimi i policisë provoi se zjarri ishte i përgatitur dhe u ekzekutua me urdhër të Kontit Rostopchin."
[[Skeda:Napoleon_with_Satan_after_burning_Moscow_(19th_century).png|left|thumb|Karikaturë e shekullit të 19-të (''lubok'') e Napoleonit që takohet me Satanin pas Zjarrit të Moskës, nga Ivan Alekseevich Ivanov]]
La Grande Armée (Ushtria e Madhe), që vendosi pozicionin në mënyrë të kampit ushtark dhe ishte duke grabitur qytetin, po ashtu pati përgjegjësitë e veta; shumë ndërtesa i mori zjarrit nga zjarrët që ndiznin ata për të gatuar.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;" contenteditable="false">[''[[Wikipedia:Citim i duhur|<span title="This claim needs references to reliable sources. (September 2008)">citation needed</span>]]'']</sup> Katastrofa filloi me shumë zjarre të vogla, të cilat u rritën dhe dolën jashtë kontrollit. Masat dhe ekzekutimet e Napolenoit patën efekt vetëm kur qyteti ishte në flakë.<sup class="noprint Inline-Template Template-Fact" style="white-space:nowrap;" contenteditable="false">[''[[Wikipedia:Citim i duhur|<span title="This claim needs references to reliable sources. (September 2009)">citation needed</span>]]'']</sup> Zjarret u përhapën shpejt pasi që shumica e ndërtesave në Moskë ishin nga druri. Dhe megjithëse Moska kishte brigadën e zjarrit, pajisjet e tyre u shkatërruan më herët me urdhërat e Rostopchinit. Kur Napoleoni u tërhoq në një kështjellë jashtë qytetit, trupat e tij humbën disiplinën dhe filluan të grabisnin dhe plaçkisnin përsëri qytetin. Madje edhe ndëshkimet e rënda nuk i parandalonin.<ref name="Hecker"
[[Leon Tolstoi|Tolstoi]], në novelën e tij ''[[Lufta dhe paqja|Lufta dhe Paqja]]'', thotë se zjarri nuk u shkaktua me qëllim, as nga rusët e as nga francezët, por ishte rezultat i trupave pushtuese të vendosura në një qytet të ndërtuar nga druri, ku zjarri shkaktohet pothuajse çdo ditë edhe me pronarët e ndërtesave prezent dhe me një department policor funksional, dhe se ushtarët e shkaktonin zjarrin nga duhani, gatimi dy herë në ditë, dhe djegia e pasurisë së armikut nëpër rrugë.
Rreshti 27:
== Referencat ==
* Carl von Clausewitz, "Russian campaign of 1812", part 1 (citing Russian 1937 edition <ref>{{
* Memoirs of General Baron de Marbot, published by The World Wide School, 2001 [http://www.worldwideschool.org/library/books/hst/biography/MemoirsofGeneralBarondeMarbot/chap58.html chapter 21]
* Yevgeny Tarle, "Napoleon's Invasion of Russia", citing Russian edition of: Тарле, Е.В., "Нашествие Наполеона на Россию", гл.VI "Пожар Москвы" at <ref>{{
* V. Fillipov, "Dynamics of ethnic and confessional identity of Moscow population", citing Russian edition of: На пути к переписи / Под редакцией Валерия Тишкова — М.: "Авиаиздат", 2003 с. 277–313 <ref>{{
* I.M. Katayeva, "Fire of Moscow", citing Russian edition of "Отечественная война и русское общество", в 7тт, т.4, М, издание т-ва И.Д.Сытина, 1911 <ref>{{
* P.V. Sytin, "History of Moscow Streets", citing original Russia edition: Сытин, П.В., "Из истории московских улиц", М, 1948.
Rreshti 42:
* Olivier, Daria, ''The Burning of Moscow 1812'', London. George Allen & Unwin Ltd. 1966 ([http://www.jstor.org/stable/1984659 JSTOR - The Scholarly Journal Archive review])
* Rosenstrauch, J.A., "Historische Ereignisse in Moskau im Jahre 1812 zur Zeit der Anwesenheit des Feindes in dieser Stadt" (German-language memoir text), in: И.А. Розенштраух, Ис''торические происшествия в Москве 1812 года во время присутствия в сем городе неприятеля''<nowiki>, М., Новое Литературное Обозрение, 2015, pp. 169-220 - ISBN 978-5-4448-0270-0.</nowiki>
* {{
* Schmidt, Albert J. (1981). "The Restoration of Moscow after 1812". Slavic Review 40 (1): 37–48. JSTOR 2496426.
* Полосин И.И., Кутузов и пожар Москвы 1812 г., «Исторические записки», 1950, т. 34.
* Холодковский В.М., Наполеон ли поджёг Москву?, «Вопросы истории», 1966, № 4.
* Тартаковский А.Г., Обманутый Герострат. Ростопчин и пожар Москвы, «Родина», 1992, № 6—7.
<span id="coordinates">[[Koordinatat gjeografike|Coordinates]]: <span class="plainlinks nourlexpansion">[//tools.wmflabs.org/geohack/geohack.php?pagename=Fire_of_Moscow_%281812%29¶ms=55.75_N_37.63_E_type:event_region:RU <span class="geo-nondefault"><span class="geo-dms" title="Maps, aerial photos, and other data for this location"><span class="latitude">55°45′N</span> <span class="longitude">37°38′E</span></span></span><span class="geo-multi-punct">
| |||