Republika Çeke: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Rreshti 140:
Investimet e huaja , qe jane rritur ndjeshem kane ndertuar fabrika dhe uzina industriale, si per shembull : Siemens,Volsvagen etj.Prodhimet kryesore bujqesore jane gruri,elbi,patatja,panxhari isheqerit dhe thekra.Blegtoria eshte me e zhvilluar ne pjesen malore te vendit.Vlera te medha ekonomike kane edhe pyjet megjithese nje pjese e tyre eshte demtuar nga shiu acid.Çekia dallohet per burimet e saj minerare te cilat jane baza e ekonomise Çeke. Deget kryesore te industrise jane : metalurgjike, mekanike, kimike.Gjithashtu mjaft te perhapura jane perpunimi i porcelanit,kristalit dhe instrumenteve muzikore.
Republika Çeke është një multi-partiak demokraci pluraliste parlamentare përfaqësuese, me Kryeministrin, si kreu i qeverisë. Parlamenti (Parlament České republiky) është dydhomësh, me Dhomën e deputetëve (çeke: Poslanecká sněmovna) (200 anëtarë) dhe Senati (Çeke: Senati). (81 anëtarë) Presidenti është kreu formal i shtetit me kompetenca të kufizuara dhe të veçanta, më e rëndësishmja për të kthyer faturat në parlament, të emërojë anëtarë të bordit të Bankës Kombëtare Çeke, të emërojë gjyqtarët e gjykatës kushtetuese për miratim të Senatit dhe të shpërndajë Dhomën e Deputetëve në bazë të caktuar rrethana të veçanta dhe të pazakonta. president dhe zëvendës Kryetari i Gjykatës së Lartë emërohen nga Presidenti i Republikës. Ai gjithashtu emëron kryeministrin, si dhe anëtarët e tjerë të kabinetit në një propozim nga ana e kryeministrit. Nga viti 1993 deri në vitin 2012, Presidenti i Republikës së Çekisë është zgjedhur nga një sesion të përbashkët të parlamentit për një mandat pesëvjeçar, me jo më shumë se dy mandate të njëpasnjëshme. Që nga viti 2013 zgjedhjet presidenciale është i drejtpërdrejtë. [60] Miloš Zeman ishte i pari President i zgjedhur direkt Çeke. Qeveria e ushtrimit të pushtetit ekzekutiv të Republikës Çeke buron nga Kushtetuta. Anëtarët e qeverisë janë Kryeministrin, Zëvendës ministra dhe ministra të tjerë. Qeveria është përgjegjëse për Dhomën e Deputetëve. [61] Kryeministri është kreu i qeverisë dhe ushtron fuqi të konsiderueshme, siç është e drejta për të vendosur rendin e ditës për politikën më të jashtme dhe të brendshme dhe të zgjedhur ministrat e qeverisë. aktual Kryeministri i Republikës Çeke është Bohuslav Sobotka, duke shërbyer që nga 17
Republika Çeke ka një ekonomi të zhvilluar, të ardhura të larta me një normë për frymë PBB-së që është 87% e mesatares së Bashkimit Evropian. Më të qëndrueshme dhe të begatë e shteteve post-komuniste, Çeke Republika përjetoi një rritje prej mbi 6% në vit në tri vitet e para shpërthimit të krizës së fundit ekonomike globale. Rritja ka qenë e udhëhequr nga eksportet për në Bashkimin Evropian, sidomos në Gjermani, dhe investimet e huaja, ndërkohë që kërkesa e brendshme është ringjallur.
Rreshti 148:
Vendi ka qenë anëtar i zonës Shengen që nga 1 maj 2004, të paturit e kontrolleve kufitare hiqet, plotësisht të hapur kufijtë e saj me të gjithë fqinjët e saj (Gjermania, Austria, Polonia dhe Sllovakia) më 21 dhjetor 2007. Republika Çeke u bë anëtare e Organizatës Botërore të Tregtisë më 1 janar 1995. në vitin 2012, Gati 80% e eksporteve çekë shkoi, dhe më shumë se 65% e importeve çekë erdhi nga, shtetet e tjera anëtare të Bashkimit Evropian.
Republika Çeke do të bëhet ekonomia e 49-të më e madhe në botë deri në vitin 2050 me një GDP prej US $ $ 342 miliardë.
Republika Çeke është ulur varësinë e saj në shumë ndotës qymyr të gradës së ulët kafe si një burim të energjisë. Gazi natyror është prokuruar nga Russian Gazprom, rreth tre të katërtat e konsumit të brendshëm dhe nga kompani norvegjeze, të cilat përbëjnë pjesën më të madhe të mbetur një të katërtën. Gazi rus është importuar nëpërmjet Ukrainës (tubacionit Druzhba), gazi norvegjeze është transportuar përmes Gjermanisë. konsumi i gazit (përafërsisht. 100 TWh në 2003-2005) është konsumi i energjisë elektrike pothuajse të dyfishtë. Afrika Moravia ka depozita të vogla të naftës dhe gazit.
== Demografia ==
{{Kryesor|Demografia e Çekisë}}
|