Maqedonia e Veriut: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Rreshti 1:
{{për përmirësim}}
{{KUTIAMaqedonia}}
'''Republika e Maqedonisë''' ([[Gjuha maqedonase|maqedonisht]]: ''Република Македонија/Republika Makedonija''), zyrtarisht '''Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë''' (maq.: ''Поранешна Југословенска Република Македонија/Poranešna Jugoslovenska Republika Makedonija'') apo '''IRJM''' (ПЈРМ), është shtet që shtrihet në pjesën juglindore të [[Evropë]]s (koordinatat gjeografike: 41°50' V, 22°00' L) e që kufizohet në lindje me [[Bullgaria|Bullgarinë]] në një vi kufitare të gjatë 148 km148km, në jug me [[Greqia|Greqinë]] në një vi kufitare prej 246 km, në perëndim me [[Shqipëria|Shqipërinë]] në një vi kufitare prej 151 km151km dhe në veri me [[Kosova|Kosovën]] dhe [[Serbia|Serbinë]].
 
Në [[OKB]] ky shtet njihet me emrin '''Ish Republika Jugosllave e Maqedonisë''' për shkak të konfliktit rreth emrit me [[Greqia|Greqinë]] e cila pretendon territorin e [[Maqedonia e lashtë|Maqedonisë antike]].
Rreshti 18:
== Gjeografia ==
{{Kryesor|Gjeografia e Republikës së Maqedonisë}}
Sipërfaqja e përgjithshme e Republikës së Maqedonisë është 25,333&nbsp;km333km<sup>2</sup>. Vendi shtrihet në koordinatat gjeografike 41 50 '''V''', 22 00 '''L''' ku 24,856&nbsp;km856km<sup>2</sup> të kësaj sipërfaqeje janë tokë ndërsa 477&nbsp;km477km<sup>2</sup> ujë. Vija kufitare e Republikës së Maqedonisë është 25,333&nbsp;km333km ndërsa vijë bregdeare nuk ka. [[Klima]] e Republikës së Maqedonisë është ngjashme me të Mesdheut e nxehtë me vera të thata e dimra të ftohta me reshje dëbore të mëdha. Pjesa më e madhe e relievit është terren i vrazhdë, përpos luginës së [[Vardari]]t këtë e zbusin edhe rrethina e liqeneve të mëdha. Pika më e ultë e relievit gjendet përgjatë bregut të lumit Vardar (50m) dhe ajo më e larta në lartësi mbidetare prej 2,764 metrave në vendin e quajtur Maja e Korabit (maq.: Golem Korab).
 
== Ekonomia ==
{{Kryesor|Ekonomia e Republikës së Maqedonisë}}
 
'''[[Bruto prodhimi vendor|BVP]]''': $17.26 miliard
( [[2007]]);<br />
'''[[Bruto Prodhimi i Venditë|BVP]]''' - shkalla reale e rritjes: 6.6% ([[2007]]) ;<br />
'''[[Bruto Prodhimi i Venditë|BVP për banorë]]''': $8,400 ([[2007]]) ;<br />
'''[[Bruto Prodhimi i Venditë|BVP]]''' - i ndarë sipas [[sektorë]]ve:
[[agrokultura|bujqësia]]: 21.7%, [[industria]]: 32.6%, [[shërbime]]: 45.7% ([[Shtator 2006]])
'''[[Fuqia punëtore]]''': 890,000 ([[2007]]) ;<br />
'''[[Niveli i papunësisë]]''': 35% ([[2007]]) ;<br />
'''Popullsia nën moshën për punë''': 30% ([[2005]] ); <br />
'''Niveli i inflacionit''' (çmimi konsumatorë): 2% ([[2007]]); <br />
'''[[Investime]]''' (rritja [[fikse]]): 18% e BVP ([[2007]]); <br />
'''[[Buxheti]]''': të ardhura : $2.381 miliard, shpenzime: $2.456 miliard, ([[2007]]);<br />
'''[[Borxhi]] [[publik]]''': 26.1% nga [[Bruto Prodhimi i Venditë|BVP;]]<br />
'''Elektriciteti''' - [[prodhimi|prodhim]]: 5.935 miliard kWh ([[2006]]),
[[harxhimi|harxhim]]: 8.929 miliard kWh (2006), [[eksporti|eksport]]: 0 kWh (2003),
[[importi|import]]: 2.994 miliard kWh ([[2006]]);<br />
'''[[Nafta]]''' - prodhimi: 0 fuçi/ditë ([[2005]]), [[konsumi]]: 20,000 fuçi/ditë ([[2005]]);<br />
[[Bilanci]] i tanishëm kontabël: $ 5 milion ([[2007]]).
Exporti: $2.844 miliard ([[2007]]),; Eksporton: [[ushqimi|ushqim]], [[duhani|cigare]], [[hekri|hekur]], [[çeliku|çelik]] ... ,; Eksporton në : [[Sërbia|Serbi]] dhe [[Mali i Zi|Mal të Zi]] 23.2%, [[Gjermania|Gjermani]] 15.6%, [[Greqia|Greqi]] 15.1%, [[Italia|Itali]] 9.9%,
[[Bullgaria|Bullgari]] 5.4%, [[Kroacia|Kroaci]] 5.2% ([[2006]]) ;
Importi: $4.079 miliard ([[2007]]),; Importon: makineri dhe pajisje, automobilë, kemikale, derivate,
produkte ushqimore .... ,; Importon nga: [[Rusia]] 15.1%, [[Gjermania]] 9.8%,
[[Sërbia]] dhe [[Mali i Zi]] 7.5%, [[Bullgaria]] 6.7%, [[Italia]] 6% ([[2006]]).
 
== Demografia ==
{{Kryesor|Demografia e Republikës së Maqedonisë}}
Sipas regjistrimit të vitit [[2002]] në Maqedoni jetojnë:
* Maqedonët 1,297,981 (65.17%);
* Shqiptarë 506,083 (25.17%);
* Turq 77.959 (3,85 %);
* Romë 53.879 (2,66 %);
* Serbë 35.939 (1,78 %);
* Boshnjakë 17.018 (0,84 %);
* Arumunë 9.695 (0,48 %);
* Të tjerë 20.993 (1,04 %).
 
== Kultura ==