Turqia: Dallime mes rishikimesh
| [Redaktim i kontrolluar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
Olsi (diskuto | kontribute) Refuzoi 3 ndryshimet e fundit të tekstit (nga 46.99.14.168, 46.99.8.236 dhe AdolffALI IV) dhe riktheu rishikimin 1642755 nga AXRL |
AT44 (diskuto | kontribute) No edit summary |
||
Rreshti 1:
{{Kutia Shtet|EMRI NË SHQIP=<center>Republika e Turqisë</br> ''Türkiye Cumhuriyeti''</center>|EMRI: RASA DHANORE=Turqisë|FIGURA: FLAMURI=Flag of Turkey.svg|FIGURA: MADHËSIA E EMBLEMËS=|FIGURA: HARTA=Turkey (orthographic projection).svg|FIGURA: GJERËSIA E HARTËS=280x280px|MOTO_KOMBETARE=|HIMNI_KOMBETARE=[[İstiklâl Marşı]]{{small|"Marshi i pavarësisë"}}|HIMNI_KOMBETARE_KENGA=Istiklâl Marsi instrumetal.ogg|KRYEQYTETI=[[Ankaraja]]|QYTETI MË I MADH=[[Stambolli]]<br/>{{small|{{coord|41|1|N|28|57|E|display=inline}}}}|GJUHA ZYRTARE=[[Gjuha turke{{!}}]]|QEVERIA=Republikë kushtetuese parlamentare|UDHËHEQËSI 2: TITULLI=[[Kryeministri]]|UDHËHEQËSI 1: TITULLI=[[Kryetari i shtetit|Kryetari i republikës]]|UDHËHEQËSI 2: EMRI=[[Binali Jëlldërëm]]|UDHËHEQËSI 1: EMRI=[[Rexhep Tajip Erdoan]]|PAVARËSIA=|FESTA KOMBËTARE=|SIPËRFAQJA=783,356|SIPËRFAQJA: VENDI=37|SIPËRFAQJA: UJË=1.3 %|KUFIRI=|ZEE=|POPULLSIA=[[Turqit|78,741,053]]<ref name="Population of Turkey">{{cite web|url=http://www.turkstat.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=1588|title=Population by Years, Age Group and Sex, Census of Population – ABPRS (2015)|publisher=[[Turkish Statistical Institute]]|accessdate=10 November 2016}}</ref>|POPULLSIA: VITI=2015|POPULLSIA: VENDI=18|POPULLSIA: DENDËSIA=102|BPV=|BPV: VITI=|BPV: PËR BANOR=|IZHNJ=0.761|IZHNJ: VITI=2014|IZHNJ: VENDI=72|VALUTA=[[Lira|Lira turke]] ₺|ZONA KOHORE=[[UTC+3]]|ZONA KOHORE: VERA=|KODI I INTERNETIT=[[.tr]]|TARGAT=TR|PREFIKSI TELEFONIK=+90|PREFIKSI RADIOFONIK=|KODI ISO=792 / TUR / TR|ANËTARËSIA=|EMRI NË GJUHËN VENDASE=}}'''Turqia''' ([[Gjuha Turke|turqisht]]: ''Türkiye''), zyrtarisht '''Republika e Turqisë''' ([[Gjuha Turke|turqisht]]: ''Türkiye Cumhuriyeti''), është një shtet transkontinental në [[Euroazi]], që shtrihet kryesisht në [[Azia e Vogël|Azinë e Vogël]] dhe me një pjesë të vogël në [[Ballkan|Gadishullin ballkanik]] në [[Evropë]].<ref>{{cite book|title=Middle Eastern Societies in the 20th Century|date=2014|publisher=Cambridge Scholars Publishing|isbn=978-1443869591|page=11|quote="The Republic of Turkey lies on two continents. Approximately 97% of it is in Asia, in the geographical regions known as Asia Minor and the Armenian Upland. The remaining 3% of Turkey is in Europe, on the Balkan Peninsula."|last1=Zdanowski|first1=Jerzy}}</ref> Turqia është një [[Republika|republikë]] [[Parlamenti|parlamentare]], [[Demokracia|demokratike]] e [[Sekularizmi|sekulare]] me një trashëgimi të shumëllojshme kulturore.<ref name="cia">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html|title=Turkey|publisher=[[The World Factbook]], [[Central Intelligence Agency]]|accessdate=13 October 2016}}</ref> Turqia kufizohet me tetë vende: me [[Greqia|Greqinë]] në perëndim; me [[Bullgaria|Bullgarinë]] në veriperëndim; me [[Gjeorgjia|Gjeorgjinë]] në verilindje; me [[Armenia|Armeninë]], [[Azerbajxhani|Azerbajxhanin]] e [[Irani|Iranin]] në lindje; dhe me [[Iraku|Irakun]] dhe [[Siria|Sirinë]] në jug. Turqia në perëndim laget nga [[Deti Egje]], në veri nga [[Deti i Zi]] dhe në jug nga [[Deti Mesdhe]]. [[Bosfori]], [[Deti Marmara]] dhe [[Dardanelet]] e ndajnë Trakinë dhe Azinë e Vogël; gjegjësisht Evropën dhe Azinë.<ref name="NatlGeoAtlas">{{cite book|title=National Geographic Atlas of the World|publisher=[[National Geographic Society|National Geographic]]|year=1999|isbn=0-7922-7528-4|edition=7th|location=Washington, D.C.}} "Europe" (pp. 68–69); "Asia" (pp. 90–91): "A commonly accepted division between Asia and Europe ... is formed by the Ural Mountains, Ural River, Caspian Sea, Caucasus Mountains, and the Black Sea with its outlets, the Bosporus and Dardanelles."</ref> Vendndodhja e Turqisë i ka dhënë asaj rëndësi gjeopolitike dhe strategjike përgjatë historisë.<ref>{{cite web|url=https://www.jstor.org/stable/25642612|jstor=25642612|title=The Political and Strategic Importance of Turkey|journal=Bulletin of International News|volume=16|issue=22|pages=3–11|publisher=[[Royal Institute of International Affairs]]|date=4 November 1939|deadurl=no|accessdate=29 December 2016}}</ref><ref>{{cite web|url=http://researchbriefings.files.parliament.uk/documents/LLN-2011-001/LLN-2011-001.pdf|title=Economic and Strategic Role of Turkey|publisher=[[House of Lords]], [[Parliament of the United Kingdom|U.K. Parliament]]|date=13 January 2011}}</ref>
Turqia është e banuar që në [[Paleoliti|paleolit]]<ref>{{cite journal|last=Stiner|first=Mary C.|author2=Kuhn, Steven L.|author3=Güleç, Erksin|title=Early Upper Paleolithic shell beads at Üçağızlı Cave I (Turkey): Technology and the socioeconomic context of ornament life-histories|journal=Journal of Human Evolution|volume=64|issue=5|pages=380–398|doi=10.1016/j.jhevol.2013.01.008|issn=0047-2484|pmid=23481346}}</ref> nga qytetërime të ndryshme të lashta anadollake, siç ishin asirianët, [[grekët]], [[trakët]], frigët, urartët dhe [[armenët]].<ref name="Howard">{{cite book|title=The History of Turkey|first=|publisher=Greenwood Publishing Group|accessdate=2 April 2013|year=|isbn=978-0-313-30708-9|location=|pages=xiv–xx|author=Douglas Arthur Howard}}</ref><ref name="SteadmanMcMahon2011">{{cite book|title=The Oxford Handbook of Ancient Anatolia: (10,000–323 BC)|first=|date=15 September 2011|publisher=Oxford University Press|accessdate=23 March 2013|year=|isbn=978-0-19-537614-2|location=|pages=3–11, 37|author1=Sharon R. Steadman|author2=Gregory McMahon}}</ref><ref name="MET">{{cite journal|last=Casson|first=Lionel|title=The Thracians|journal=The Metropolitan Museum of Art Bulletin|year=1977|volume=35|issue=1|pages=2–6|doi=10.2307/3258667|url=http://www.metmuseum.org/pubs/bulletins/1/pdf/3258667.pdf.bannered.pdf}}</ref> Pas pushtimit nga [[Leka i Madh]], kjo trevë u helenizua, një proces që vazhdoi edhe gjatë [[Perandoria Romake|Perandorisë Romake]] dhe gjatë kalimit në [[Perandoria Bizantine|Perandorinë Bizantine]].<ref name="SteadmanMcMahon2011" /><ref name="FreedmanMyers2000">{{cite book|title=Eerdmans Dictionary of the Bible|first=|publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing|accessdate=24 March 2013|year=2000|isbn=978-0-8028-2400-4|location=|page=61|pages=|author1=David Noel Freedman|author2=Allen C. Myers|author3=Astrid Biles Beck}}</ref> [[Selxhukët]] filluan mërgimin në këtë trevë në shekullin XI, duke filluar kështu procesin e turqizimit, që u përshpejtua pas fitores së selxhukëve ndaj bizantinëve në Betejën e Mancikertit në vitin 1071.<ref>{{cite book|title=Turkey: A Country Study|publisher=[[United States Government Publishing Office]] for the [[Federal Research Division|Federal Research Division of the Library of Congress]]|year=1996|isbn=0-8444-0864-6|edition=fifth|series=Area handbook series|location=Washington D.C.|chapter=Turkish Origins|chapterurl=http://countrystudies.us/turkey/5.htm|lccn=95049612|editor1-last=Metz|editor1-first=Helen Chapin}}</ref> [[Selxhukët|Sulltanati i selxhukëve të Rumit]] sundoi Azinë e Vogël deri me [[Perandoria Mongole|pushtimin mongol]] në vitin 1243, kur u shpërbë në disa principata të vogla, të qeverisura nga [[Bej|bejlerë]].<ref name="mfk&gl">{{cite book|title=The origins of the Ottoman Empire|page=33|last1=Mehmet Fuat Köprülü&Gary Leiser}}</ref>
Në mesin e shekullit XIV, [[osmanët]] filluan të bashkojnë [[Azia e Vogël|Anadollin]] dhe të krijojnë një perandori që do të përfshinte shumicën e [[Evropa juglindore|Evropës juglindore]], Azisë perëndimore dhe [[Afrika veriore|Afrikës veriore]], duke u bërë kështu një fuqi e madhe në Euroazi dhe Afrikë gjatë fillimit të kohës së re. [[Perandoria Osmane]] arriti kulmin e fuqisë së saj në shekullin XVI, veçanërisht gjatë sundimi (1520–1566) të [[Sulltani|sulltan]] [[Sylejmani I|Sylejmanit të Madhërishëm]]. Ajo mbeti e fuqishme dhe me ndikim të madh për dy shekuj, derisa dështime të rëndësishme si Lufta e madhe turke (1683–99) dhe Lufta ruso-turke (1768–74) e detyruan të heq dorë nga territore strategjike në Evropë, duke sinjalizuar kështu humbjen e fuqisë ushtarake dhe pasurisë së dikurshme. Reforma e [[Tanzimati|Tanzimatit]] e shekullit XIX, që kishte për qëllim modernizimin e shtetit osman, dëshmoi të jetë e papërshtatshme në shumicën e fushave, dhe dëshoi të ndaloj shpërbërjen e perandorisë.<ref name="OttoTurkVis">{{cite web|title=Ottoman/Turkish Visions of the Nation, 1860–1950|url=Ottoman/Turkish Visions of the Nation, 1860–1950|accessdate=18 February 2015}}</ref> Në vitin 1876 u miratua kushtetuta osmane dhe u themelua parlamenti, të cilët u pezulluan nga sulltan [[Abdyl Hamiti II|Abdylhamidi II]] në vitin 1878, për tu rikthyer nga [[xhonturqit]] në vitin 1908. Po në atë vit, [[Bullgaria]] shpalli pavarësinë dhe [[Austro-Hungaria]] aneksoi [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnjën dhe Hercegovinën]]. Lufta italo-turke (1911–1912) nxiti Lidhjen e Ballkanit që të filloi [[Luftërat Ballkanike]] (1912–1913), të cilat i shkaktuan Perandorisë Osmane humbjen e shumicës së [[Rumelia|territoreve të mbetura në Evropë]] dhe shkaktoi fillimin e pastrimit etnik më të madh ndaj [[Myslimani|myslimanëve]] osmanë në [[Gadishulli Ballkanik|gadishullin Ballkanik]] që nga [[Lufta Ruso-Turke (1877-1878)|Lufta ruso-turke (1877-1878)]], duke rezultuar në shpërngulje masive të myslimanëve në drejtim të Azisë së Vogël. Zhgënjimet nga këto humbje sollën në grushtshtetin osman të viti 1913, ku vendi u vendos nën kontrollin e tre pashallarëve, që vendosën t'i bashkohen Fuqive qendrore në [[Lufta e Parë Botërore|Luftën e Parë Botërore]] (1914–1918), të cilët në fund të fundit u mundën nga Fuqitë aleate. Pas luftës, konglomerati i territoreve dhe popujve që formonin Perandorinë Osmane u shpëbë në disa shtete të reja.<ref>[[Roderic H. Davison]]; Review "From Paris to Sèvres: The Partition of the Ottoman Empire at the Peace Conference of 1919–1920" by Paul C. Helmreich in ''[[Slavic Review]]'', Vol. 34, No. 1 (Mar. 1975), pp. 186–187</ref>
Lufta turke për pavarësi (1919–1922), e nisur nga [[Mustafa Qemal Atatürk|Mustafa Qemal Ataturku]] dhe kolegët e tij kundra Fuqive pushtuese aleate, rezultoi në heqjen e monarkisë në vitin 1922 dhe themelimin e Republikës së Turqisë në vitin 1923, ku si kryetar i parë u zgjodh Ataturku.<ref name="Britannica">{{cite web|publisher=Encyclopædia Britannica|url=http://www.britannica.com/eb/article-44425/Turkey|title=Turkey, Mustafa Kemal and the Turkish War of Independence, 1919–23|accessdate=29 October 2007|year=2007}}</ref> Gjuha zyrtare e Turqisë është [[Gjuha turke|turqishtja]], një gjuhë turkike e cila është gjuha amtare e 84.5% të popullsisë së Turqisë.<ref name="konda">{{cite web|url=http://www.konda.com.tr/tr/raporlar/2006_09_KONDA_Toplumsal_Yapi.pdf|title=Toplumsal Yapı Araştırması 2006|publisher=[[KONDA Research and Consultancy]]|date=2006|accessdate=21 February 2015}}</ref> Sipas disa sondazheve, mes 78.1% dhe 81.3% e popullsisë së vendit indentifikohen si [[Turqit|turq]].<ref name="konda" /> Grupe të tjera etnike përfshijnë grupe të njohura ligjërisht ([[Armenët|armenë]], [[Grekët|grekë]], [[Hebrenjtë sefardikë|hebrejë]]) dhe të panjohura ligjërisht ([[Kurdët|kurdë]], çerkezë, [[Arabët|arabë]], [[Shqiptarët|shqiptarë]], [[Boshnjakët|boshnjakë]], gjeorgjezë dhe të tjerë).<ref name="konda" /> Kurdët janë pakica më e madhe etnike, duke përfshirë rreth 18% të popullsisë.<ref name="cia2">{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/tu.html|title=Turkey|publisher=[[The World Factbook]], [[Central Intelligence Agency]]|accessdate=13 October 2016}}</ref> Shumica e banorëve të Turqisë janë [[Myslimanët|myslimanë]] [[Synitët|synitë]], ndërsa [[alevitët]] janë pakica më e madhe fetare, e ndjekur nga [[Krishterimi|të krishterët]] dhe [[Jahudizmi|hebrenjtë]].<ref name="cia2" />
Turqia është anëtare e [[Organizata e Kombeve të Bashkuara|Organizatës së Kombeve të Bashkuara]], një anëtare e hershme e [[NATO]]-s dhe anëtare themeluese e [[OECD]]-ës, [[Organizata për Siguri dhe Bashkëpunim në Evropë|OSCE]]-së, G-20-ës dhe [[Organizata e Bashkëpunimit Islamik|Organizatës së Bashkëpunimit Islamik]]. Pasi u bë një nga anëtaret e para të [[Këshilli i Evropës|Këshillit të Evropës]] në vitin 1949, Turqia u bë një anëtare e asociuar e [[Bashkësia Evropiane|Bashkësisë Evropiane Ekonomike]] në vitin 1963, u anëtarësua në Bashkimin Doganor të Bashkimit Evropian në vitin 1995 dhe filloi negociatat e anëtarësimit me [[Bashkimi Evropian|Bashkimin Evropian]] në vitin 2005.<ref name="TR_EUChrono">{{cite web|url=http://www.abgs.gov.tr/en/tur-eu_relations_dosyalar/chronology.htm|archiveurl=https://web.archive.org/web/20070515022203/http://www.abgs.gov.tr/en/tur-eu_relations_dosyalar/chronology.htm|archivedate=15 May 2007|title=Chronology of Turkey-EU relations|publisher=Turkish Secretariat of European Union Affairs|accessdate=30 October 2006}}</ref> Ekonomia në rritje e Turqisë dhe nismat diplomatike të saj kanë çuar në njohjen e saj si fuqi rajonale.<ref name="giga-hamburg.de1">{{cite web|title=The Political Economy of Regional Power: Turkey|url=http://www.giga-hamburg.de/de/system/files/publications/wp204_bank-karadag.pdf|website=giga-hamburg.de|accessdate=18 February 2015}}</ref><ref name="dw.de1">{{cite web|title=Turkey: From regional to global player|url=http://www.dw.de/turkey-from-regional-to-global-player/a-16036132|website=dw.de|accessdate=18 February 2015}}</ref><ref name="ministryofforeign9">{{cite web|title=International Organisations|url=http://www.mfa.gov.tr/sub.en.mfa?7cafe2ef-78bd-4d88-b326-3916451364f3|website=mfa.gov.tr|accessdate=10 September 2014}}</ref>
== Etimologjia ==
Emri i Turqisë ([[Gjuha turke|turqisht]]: ''Türkiye'') bazohet në etnonimin ''[[Turqit|Türk]]''. Përdorimi i parë i dokumentuar i termit "Türk" ose "Türük" si një autonim gjendet në mbishkrimet në [[Gjuhët turkike|gjuhën turkike të vjetër]] të Gok turqëve ([[Gjuha turke|turqisht]]: ''Göktürkler'', "Turqit qiellorë") të [[Azia Qendrore|Azisë qendrore]] (rreth shekullit VIII).<ref>Scharlipp, Wolfgang (2000). ''An Introduction to the Old Turkish Runic Inscriptions''. Verlag auf dem Ruffel., Engelschoff. ISBN 3-933847-00-1, 9783933847003.</ref>
Fjalë greke ''Tourkia'' ([[Gjuha greke|greqisht]]: ''Τουρκία'') është përdorur nga [[Perandoria Bizantine|perandori bizantin]] [[Konstandini VII Porfirogjeni]] në librin e tij "Mbi administratimin e Perandorisë" ([[Gjuha latine|latinisht]]: ''De Administrando Imperio''),<ref>{{Cite book|url={{Google books |plainurl=yes |id=3al15wpFWiMC |page=65 }}|title=De Administrando Imperio by Constantine VII Porphyrogenitus|last=Jenkins|first=Romilly James Heald|publisher=Dumbarton Oaks Center for Byzantine Studies|accessdate=28 August 2013|year=1967|isbn=0-88402-021-5|edition=New, revised|series=Corpus fontium historiae Byzantinae|location=Washington, D.C.|page=65}} According to Constantine Porphyrogenitus, writing in his ''[[De Administrando Imperio]]'' (ca. 950 AD) ''"Patzinakia, the [[Pechenegs|Pecheneg realm]], stretches west as far as the [[Siret River]] (or even the [[Carpathian Mountains|Eastern Carpathian Mountains]]), and is four days distant from Tourkia (i.e. Hungary)."''</ref><ref name="PrinzingSalamon1999">{{cite book|url={{Google books |plainurl=yes |id=uZDgivj7_RAC |page=46 }}|title=Byzanz und Ostmitteleuropa 950–1453: Beiträge zu einer table-ronde des XIX. International Congress of Byzantine Studies, Copenhagen 1996|publisher=Otto Harrassowitz Verlag|accessdate=9 February 2013|year=1999|isbn=978-3-447-04146-1|page=46|author1=Günter Prinzing|author2=Maciej Salamon}}</ref> edhe pse ai me fjalën "turq" gjithmonë ai iu referua [[Hungarezët|magjarëve]].<ref name="Howorth2008">{{cite book|url={{Google books |plainurl=yes |id=hFc4mwsHZ7IC |page=3 }}|title=History of the Mongols from the 9th to the 19th Century: The So-called Tartars of Russia and Central Asia|publisher=Cosimo, Inc.|accessdate=15 June 2013|year=2008|isbn=978-1-60520-134-4|page=3|author=Henry Hoyle Howorth}}</ref> Ngjajshëm edhe Perandoria mesjetare Hazare, një shtet turkik në brigjet veriore të [[Deti i Zi|Detit të Zi]] dhe [[Liqeni Kaspik|Liqenit Kaspik]], njihej si ''Tourkia'' ("Vendi i turqëve") në burimet bizantine.<ref>{{cite web|last=Öztürk|first=Özhan|title=Pontus: Antik Çağ'dan Günümüze Karadeniz'in Etnik ve Siyasi Tarihi|url=http://www.karalahana.com/makaleler/kitap/pontus-antik-cagdan-gunumuze-karadeniz-etnik-siyasi-tarihi.htm|publisher=Genesis Yayınları|authorlink=Özhan Öztürk|location=Ankara|page=364|year=2011|quote=... Greek term Tourkoi first used for the Khazars in 568 AD. In addition in "De Administrando Imperio" Hungarians call Tourkoi too once known as Sabiroi ...|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120915062836/http://www.karalahana.com/makaleler/kitap/pontus-antik-cagdan-gunumuze-karadeniz-etnik-siyasi-tarihi.htm|archivedate=15 September 2012|df=dmy}}</ref> [[Perandoria Osmane]] shpesh njihej si ''Turqi'' ose ''Perandoria Turke'' në mesin e bashkëkohësve evropian të saj.<ref name="fatih.edu.tr">{{cite web|last1=Imber|first1=Colin|title=The Ottoman Empire, 1300–1650, The Structure of Power|url=http://www.fatih.edu.tr/~ayasar/HIST236/Colin%20_Imber.pdf|website=fatih.edu.tr|accessdate=9 August 2014|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20140726115700/http://www.fatih.edu.tr/~ayasar/HIST236/Colin%20_Imber.pdf|archivedate=26 July 2014|df=dmy}}</ref>
== Historia ==
Line 29 ⟶ 32:
Tendencat për një republikë islamike të toleruar gjatë qeverisjes së N. Erbakanit nga viti 1996-1997, nën ndikimin e opinionit dhe armatës turke u ndaluan. Pas vitit 1999 paraqiten afrimet në politiken me kundërshtarin e përhershëm Greqinë dhe pjesën jugore të Qipros. Nga fundi i po këtij viti merr statutin e kandidatit për anëtarësim në Bashkimin Evropian. Nga 1993 deri më 2000 president i shtetit ishte Demireli dhe nga e 2000-ta A. N. Sezeri, nga 1999 kryeministër ishte B Eçeviti (B. Ecevit). Turqia eshte Republike Parlamentare
{{Artikull i veçantë|Njësitë administrative të Turqisë}}
Turqia ka një strukturë unitare sa i takon administrimit dhe ky aspekt është një nga faktorët më të rëndësishëm në formësimin e administratës publike turke. Kur tre pushtetet (ai ekzekutiv, legjislative dhe gjyqësor) merren parasysh si funksionet kryesore të shtetit, administratës lokale i mbetet pak pushtet. Turqia ka një sistem unitar dhe jo federal, dhe provincat janë në vartësi të shtetit. Administratat lokale janë themeluar që të shërbejnë në vend dhe qeveria është e përfaqësuar nga prefektë dhe prefektë të qytetit. Përveç prefektëve dhe prefektëve të qytetit, zyrtarë të tjerë të lartë publikë emërohen nga qeveria qendrore në vend që të emërohen nga kryetarët e bashkive ose të zgjedhur nga zgjedhësit.<ref name="justice.gov.tr">{{cite web|title=General Structure of Turkish Public Administration|url=http://www.justice.gov.tr/judicialsystem.pdf|website=justice.gov.tr/|publisher=Ministry of Justice|accessdate=14 August 2014}}</ref> Bashkitë turke kanë organe lokale legjislative (turqisht: ''belediye meclisi'') për vendimmarrje në çështjet bashkiake.
Brenda kësaj kornize unitare, Turqia është e ndarë në 81 [[Provincat e Turqisë|provinca]] për qëllime administrative. Çdo provinë është e ndarë në [[Qarqet e Turqisë|qarqe]], me një total prej 923 qarqesh.<ref>{{cite web|url=http://www.statoids.com/ytr.html|title=Turkey Districts|accessdate=9 August 2014}}</ref> Turqia gjithashti është e ndarë në 7 [[Rajonet e Turqisë|rajone]] dhe 21 nënrajone për qëllime gjeografike, demografike dhe ekonomike, megjithatë, ata nuk përfaqësojnë një strukturë administrative.{{Harta e Provincave të Turqisë}}<center></center>
== Politika ==
: '''''Artikulli kryesor [[Sistemi shtetror në Turqi|Sistemi shtetror]]'''''
Turqia që nga viti 1923 është republikë parlamentare me 550 deputetë, shtet laik (i ndarë nga feja), i organizuar në 81 provinca (krahina), për krueqytet ka Ankarën që na viti 1923 ( më parë ishte Stambolli) me 3.5 milion banorë.
▲== Njësitë administrative ==
== Gjeografia ==
| |||