Ruhollah Homeini: Dallime mes rishikimesh

[Redaktim i kontrolluar][Redaktim i kontrolluar]
Content deleted Content added
changing the picture
përmirësime teknike, zëvendësova: Janar → janar, Shkurt → shkurt, Mars → mars, Qershor → qershor, Tetor → tetor, Nëntor → nëntor (2) duke përdorur AWB
Rreshti 1:
[[File:Portrait of Ruhollah Khomeini By Mohammad Sayyad.jpg|thumb|Ruhollah Khomeini]]
 
'''Ajatollah Sejjid Ruhullah Musavi Homeini'''(Farsisht : سید روح‌الله خمینی S [[22 shtator]] [[1902]] - [[3 Qershorqershor]] [[1989]]), lideri shpirtëror i [[Revolucioni Islamik i Iranit|Revolucionit Islamik i Iranit]]. Homeini i dha fund qeverisjes së [[Muhammed Riza Pehlevi]] dhe formoi Republikën Islamike. Për 10 vjet ai ishte prijësi kryesor i politikës dhe shkollës shiite në [[Irani|Iran]].
 
== Rinia ==
Rreshti 9:
Me pretendimin e pastërtisë së [[Islami]]t, me qëndrim kundër perëndimorëve, me qëndrimin kundër Pehleviut ai fillo të fitonte simpatizuez në [[Irani|Iran]]. Në vitin 1950 e mori titullin [[Ajatollah]], dhe në fillim të viteve 60'ta e mori titullin e "Ajatollahut të Madhë" dhe arriti në pikën kulmore të Hierarkisë Shiite në [[Irani|Iran]].
 
Homeini u arrestua në vitin [[1963]] për shkak të qëndrimit të tij opozitar për qështjen e reformës tokësore të Shah'ut, ku parashihej të konfiskohen pronat e Organizatave Fetare, dhe për drejtat shtesë të grave. Pas arrestimit të tij filluan lëvizjet anti-shtetërore. Homeini mbeti një vit në burgim, dhe më pastaj u shpërngul në mërgim më [[4 Nëntornëntor]] [[1964]].<ref name="gjeneruar automatikisht1" />
 
== Jeta në Mërgim ==
Një kohë të shkurtër mbeti në [[Bursa]] në [[Turqi]]. Më vonë kaloi në qytetin e shenjtë thë shiitëve në [[Nexhef]] të [[Iraku]]t. Thirrjet për rrëzimin e Shahut dhe krijimin e një shteti Islamik vazdhoi nga [[Iraku]]. Me rritjen e pakënaqësisë ndaj Shahut në mes të viteve të 70'ta në[[Irani|Iran]] filloi të rritej influenca e Homeinit. Me kërkesën e [[Sadam Husein|Saddam Huseinit]] që të largohej nga [[Iraku]], më [[6 Tetortetor]] [[1978]] shkoi në [[Franca|Francë]] në [[Paris]]. Atje filloi një propagandë për rrëzimin e Shahut dhe për krijimin e një shteti Islamik. Mesazhet e Homeinit arriti në një masë të madhe në [[Irani|Iran]]. Me rritjen e protestave dhe grevave, pakënaqësia në [[Irani|Iran]] u shpërnda në tërë vendin. Duke e parë situatën Shahu Pehlevi më [[16 Janarjanar]] [[1979]] u largua nga [[Irani]].
 
== Revolucioni Islamik i Iranit ==
Më [[1 Shkurtshkurt]] [[1979]] u kthye në [[Irani|Iran]] dhe u prit në një mënyrë madhështore. Homeini u zgjedh lideri religjioz i Revolucionit, dhe pas 4 dite ai caktoi një qeveri, dhe më [[1 Marsmars]] [[1979]] prap u vendos në [[Kum]]. Me Referandumin Kushtetues u vendos të formohet '''Republika Islamike e Iranit''', dhe Homeini u zgjodh si lideri politikor dhe religjioz i përjetshëm.
Homeini ishte serioz për krijimin e një [[Irani]] Shtet Islamik Teokratik. Përcaktimin e politikave shtetërore u morën sipër nga Imamët e vendit. Ndërsa Homeini luante rolin e arbitrit ndërmjet grupeve revolucionaliste, dhe në raste ku duhej të përdorte peshën e tij, ai ishte vendimmarrës. Regjimi i Homeinit hapën e parë e bëri duke u hakkmarrur nga opozitarët. Anëtarët e grupeve opozitare u arrestuan dhe u vritën sistematikisht. Mbulesa për flokët e grave u bë i detyrueshëm, muzika perëndimore dhe alkooli u ndalua, dhe u ekzekutuan dënimet në bazë të Sheriatit Islam. [[Shtetet e Bashkuara]] dhe [[Izraeli]]n e quajti '''Shejtan''' dhe i ndërpreu të gjitha marrëdhëniet me këto dy shtete<ref>[http://www.yenidendogus.net/forum/bueyuek-thahsiyetler/19451-humeyni-kimdir.html Humeyni kimdir? - Yenidendogus<!-- Roboti gjeneroi titull për referencën -->]</ref>. [[Irani]] ende nuk e njeh shtetin e [[Izraeli]]n, por e emërton si '''Regjim Sionist'''.
Një grup militant më [[4 Nëntornëntor]] [[1979]] në Tehran hyrën në Ambasadën Amerikane, dhe e murën peng 66 punëtorë të Ambasadës të shtetësisë Amerikane.
Me sulmin e [[Sadam Husein]]it në [[Irani|Iran]] filloi lufta Irako-Iraniane. Gjatë luftës Irako-Iraniane Homeini ishte refuzues për një zgjidhje paqësore deri në vitin 1988. Krahas dobësimit të ekonomisë së Iranit gjatë luftës, dhe josuksesi për të korrur fitore në luftë, Homeini deri në vdekje ishte një figurë karizmatike në popullatën shiite.