Paradokset e Zenonit: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [Redaktim i kontrolluar] |
Content deleted Content added
No edit summary |
përmirësime teknike duke përdorur AWB |
||
Rreshti 1:
'''Paradokset e Zenonit''' i kanë mahnitur dhe inspiruar [[Filozofia|filozofët]], [[
* ''Dikotomia'' : Lëvizja është e pamundur sepse "Ajo që lëviz së pari duhet të kalojë gjysmën e rrugës pastaj duhet të kalojë gjysmën e gjysmës dhe kështu deri në pafundësi" (Aristoteli, ''Fizika'' VI:9, 239b10).
Paramendoni një send e cila duhet ta kalojë rrugën nga pika A në pikën B. Për të ardhur në pikën B, një send duhet në fillim në pikën e mesit B1. Por para se kjo të ndodhë duhet të arrijë në pikën B2, e cila është në mes pikave A dhe B1. Ngjashëm para se të ndodh kjo duhet të kalojmë në pikën B3, që është në mes të A dhe B2, dhe kështu me radhë. Prandaj lëvizja nuk mund të fillojë kurrë.
<center>A-----B3-----B2-----------B1-------------------------B</center>
* ''Akili dhe breshka'' : "Në vrapim, vrapuesi më i shpejtë asnjëherë nuk mund ta kalojë më të ngadalshmin (nëse niset nga një pikë pas tij), sepse ndjekësi në fillim duhet të vijë në pikën ku i ndjekuri ka qenë sipas kësaj më i ngadalshmi ka gjithmonënjë përparësi" (Aristoteli, ''Fizika'' VI:9, 239b15).
Paramendoni se Akili vrapon kundër breshkës. Akili vrapon 10 herë më shpejt por niset nga pika A, 100 metra pas saj e cila është në pikën K1 (i japim përparësi breshkës). Që ta kalojë breshkën Akili më parë duhet të vijë në pikën K1. Mirëpo përderisa Akili mbërrin në K1, breshka i kalon 10 metra dhe vjen në pikën K2. Përsëri Akili vrapon deri në K2. Por derisa Akili i kalon këto 10 metra përsëri breshka është 1 metër para tij në pikën K3, dhe kështu me radhë prandaj Akili asnjëherë nuk do ta arrijë breshkën.
<center>A----------------------------K1----------------K2---K3</center>
* ''Shigjeta'' : "Nëse gjithçka që është e palëvizshme dhe zë një hapësirë, dhe gjithçka që është në lëvizje zë një hapësirë në një kohë të caktuar atëherë shigjeta fluturuese është e palëvizshme" (Aristoteli, ''Fizika'' VI:9, 239b5).
Paramendoni një shigjetë e cila lëviz pandalur përpara në një moment të caktuar të kohës. Është e pamundur që shigjeta në momentin me gatësi kohore 0 te levize, atëherë shigjeta në të njëjtën kohë nuk mund të jetë në dy vende të ndryshme. Prandaj në çdo moment shigjeta nuk është në lëvizje.
Rreshti 23:
== Lidhje të jashtme ==
* "[http://plato.stanford.edu/archives/sum2004/entries/paradox-zeno/ Zeno's Paradoxes]"
* Wilkins, Geoff, "[http://www.paradoxes.co.uk/ Some paradoxes - an anthology.]"
* Brown, Kevin, "[http://www.mathpages.com/rr/s3-07/3-07.htm Zeno's Paradoxes of Motion,]
|